Rynek walutowy - Forex

Rynek walutowy - Forex

1

Rynek FOREX • • •

Największy rynek świata

• • •

Rynek OTC

Rynek wymiany walut Wielkość dziennych obrotów wynosi ok. 4 bln USD Globalny charakter rynku Funkcjonuje 24 godziny na dobę przez 5 dni w tygodniu

2

Instrumenty pochodne Instrumenty pochodne = derywaty Instrumenty pochodne są to papiery wartościowe, których konstrukcja opiera się na cenie innych papierów wartościowych, indeksów lub towarów. Ich cena jest pochodną ceny aktywów bazowych – stąd ich nazwa.

3

Instrumenty pochodne •

Zasady obrotu instrumentami pochodnymi są maksymalnie uproszczone:

•

Zrezygnowano z dostaw aktywu bazowego – wszelkie transakcje rozliczane są, jako różnica między ceną kupna i sprzedaży

•

Wprowadzono element dźwigni finansowej – od stron kontraktu pobierane są tylko częściowe depozyty zabezpieczające wartość transakcji, a nie cała suma potrzebna do realizacji kontraktu

4

Dźwignia finansowa •

Dźwignia finansowa potocznie zwana jest lewarem. Efekt dźwigni finansowej polega na tym, że inwestor angażuje mniejszą kwotę w zakup kontraktu niż musiałby wyłożyć na aktywa bazowe kontraktu, a przy tym osiąga ten sam zysk, jak w przypadku zakupu kontraktu na rzeczywiste aktywa bazowe.

•

Korzystanie z dźwigni finansowej to inwestowanie bez płacenia pełnej wartości za nabywane papiery. W przypadku kontraktów terminowych dźwignię finansową daje samo wniesienie depozytu zabezpieczającego, zamiast opłacenia pełnego kontraktu. W przypadku akcji, dźwignią finansową będzie zakup akcji częściowo na kredyt.

5

Instrumenty pochodne • • • •

Kontrakty terminowe (forward, futures) Opcje Swapy Warranty

6

Kontrakt terminowy Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do sprzedaży w ściśle określonym, przyszłym terminie po ściśle określonej w momencie zawarcia transakcji cenie, określonej ilości wystandaryzowanego instrumentu bazowego lub dokonania równoważnego rozliczenia finansowego.

7

Pozycje na rynku terminowym •

Nabywca kontraktu otwierając pozycję długą (kupując kontrakt), zobowiązuje się i jednocześnie nabywa prawo do odebrania, kupienia, w przyszłości określonej ilości instrumentu bazowego po określonej cenie. Nabycie kontraktu stanowi więc zobowiązanie się do określonego działania w przyszłości.

•

Sprzedawca kontraktu zajmując pozycję krótką (sprzedając kontrakt), zobowiązuje się a zarazem nabywa prawo do dostarczenia, sprzedania, określonej ilości instrumentu na który opiewa kontrakt po określonej cenie w określonym momencie w przyszłości. Sprzedawca kontraktu podobnie jak nabywca zobowiązuje się do podjęcia ściśle określonego działania w przyszłym terminie.

8

Forward a futures • • •

Futures jest przedmiotem obrotu na giełdzie

•

Forward to umowa z bankiem

Futures jest standaryzowany Futures ma zagwarantowane rozliczenie (depozyt zabezpieczający)

9

Rynki OTC

10

Rynek OTC (Over the Counter) Nieregulowany rynek pozagiełdowych instrumentów finansowych, transakcje realizowane są przez dwie strony za pośrednictwem telefonu lub elektronicznych systemów. Nie ma jednego centralnego miejsca obrotu.

11

Rynek OTC •

Rynek kierowany cenami (ofertami) o ciągłym i negocjacyjnym charakterze

•

Płynność obrotu stymulowana przez konkurencję market-makerów

•

Zdecentralizowany charakter obrotu, realizowanego w rozproszonym systemie informatycznym

•

Możliwość uczestniczenia indywidualnego inwestora w obrocie na światowych rynkach

12

Obrót na rynku OTC •

W dniach od poniedziałku do piątku jest nieprzerwany i nie jest oparty wyłącznie na notowaniach jak w przypadku giełdy

•

Oferty zgłaszane przez uczestników obrotu mogą być modyfikowane w dowolnym czasie

•

Możliwość wielokrotnego w ciągu dnia obrotu kupna/sprzedaży tego samego instrumentu

13

Rynek OTC w Polsce •

Handel rozpoczyna się w godzinach nocnych naszego czasu w ramach sesji azjatyckiej, nad ranem zaczyna się sesja europejska a dzień zamyka rozpoczęta w godzinach popołudniowych sesja amerykańska

•

Najwyższą aktywnością inwestorów cechują się godziny 8.00-10.00 rano oraz 14.00-17.00 po południu

14

Różnice między OTC a GPW • • •

Notowania trwają 24 na dobę Rynek o najwyższej płynności Nasze zlecenie trafia na jeden globalny rynek o nieprzerwanym obrocie

15

Różnice między OTC a GPW • • •

Brak prowizji i opłat rozliczeniowych

•

Równy dostęp do informacji, wiele źródeł dostarczających różnorodnych wiadomości, darmowe notowania

•

Brak znaczącego wpływu dużych graczy

Brak ograniczeń (np. krótka sprzedaż) Jedna, stała wartość depozytu zabezpieczającego która pozwala inwestorom na maksymalnie wykorzystywać swój kapitał

16

Instrumenty rynku OTC • • •

Kontrakty różnic kursowych (KRK) Opcje Swapy

17

Swap •

Transakcja swap jest to umowa, na podstawie której dwie strony kupują i sprzedają wzajemnie serię strumieni finansowych, które charakteryzują się sta­łym lub zmiennym oprocentowaniem, w tej samej lub różnych walutach, których wartość jest dla stron transakcji ekwiwalentem w momencie zawarcia umowy.

•

Swap walutowy (currency swap) polega na wymianie okresowych płatności w jednej walucie na okresowe płatności w drugiej walucie, aż do momentu wygaśnięcia kontraktu. Płatności, wynikające z kontraktu swap, mogą być oparte o stałe lub zmienne stopy procentowe. Tego typu swap umożliwia obu stronom ograniczenie skutków zmian kursu walut oraz pozwala na zmniejszenie kosztów finansowania.

18

Opcja Opcja to kontrakt finansowy, w którym kupujący ma prawo (ale nie obowiązek) nabyć/sprzedać aktywo bazowe po określonej wcześniej cenie i w ustalonym terminie, a sprzedający ma obowiązek spełnić żądanie kupującego.

19

Strony kontraktu opcyjnego Kupujący w zamian za prawo do zrealizowana swojej opcji płaci premię (cenę opcji) określając tym samym maksymalną stratę, jaką jest w stanie zaakceptować. Sprzedający (wystawca opcji) otrzymuje na swój rachunek premię opcyjną w zamian za obowiązek zrealizowania swojego zobowiązania wobec kupującego. Premia ta stanowi maksymalny zysk jaki może on osiągnąć na tej transakcji.

20

Zastosowanie opcji kupna Kupno opcji kupna (Long call)

•

Przewidywany wzrost ceny

instrumentu bazowego

Sprzedaż opcji kupna (short call)

•

Przewidywany spadek lub niewielki

wzrost ceny instrumentu bazowego

21

Zastosowanie opcji sprzedaży Kupno opcji sprzedaży (Long put)

•

Przewidywany spadek ceny

instrumentu bazowego

Sprzedaż opcji sprzedaży (Short put)

•

Przewidywany wzrost lub niewielki

spadek ceny instrumentu bazowego

22

Kontrakty różnic kursowych (CFD) •

CFD jest to umowa z drugą stroną kontraktu o wymianę różnicy, która wystąpiła miedzy ceną otwarcia pozycji, a jej zamknięciem

•

Kontrakty różnic kursowych wykorzystują w dużym stopniu działanie dźwigni finansowej – zawarcie transakcji oznacza zaangażowanie środków stanowiących jedynie cześć jej nominalnej wartości

•

Otwarcie znacznych pozycji wymaga z reguły posiadania niewielkich środków, traktowanych jako depozyt zabezpieczający

23

Zalety KRK •

elastyczność – brak określonej daty rozliczenia; rozliczenie następuje w momencie zamknięcia pozycji. Pozycja w kontrakcie może być rolowana nawet przez okres roku

•

kwotowania według cen natychmiastowych – kurs, po którym dokonuje się kupna/sprzedaży kontraktu to aktualny kurs natychmiastowy z rynku międzybankowego

•

wycena pozycji w czasie rzeczywistym – wycena pozycji następuje w czasie rzeczywistym, zmiany wartości portfela następują wraz z uaktualnieniem kursu walutowego z uwzględnieniem naliczonych punktów swapowych

24

Zalety KRK •

brak fizycznej dostawy – rozliczeniu podlega wyłącznie różnica pomiędzy kursami otwarcia i zamknięcia pozycji w kontrakcie ponieważ sam kontrakt jest rozliczany gotówkowo (wyjątek: transakcje z PLN)

•

możliwość zawarcia transakcji z fizyczną dostawą waluty - operacja daje gwarancję zrealizowania kupna/ sprzedaży po cenie z dnia otwarcia pozycji

•

możliwość korzystania z tzw. dźwigni finansowej – depozyt potrzebny do kupna lub sprzedaży kontraktu wynosi z reguły od 1% dla kontraktów walutowych, 3% w przypadku instrumentów opartych o towary i poziomy indeksów i 10 % dla akcji

25

Zasady zarządzania ryzykiem kontraktów różnic kursowych •

ustalanie odpowiedniej wielkości zaangażowania na danym rynku i wysokość globalnej ekspozycji

• • • •

zamykanie stratnych pozycji korzystanie ze zleceń obronnych stop loss nieprzetrzymywanie dużych ekspozycji przez weekend zabezpieczanie pozycji innymi instrumentami np. opcjami

26

Rynek walutowy - Forex

27

Rynek walutowy Ogół transakcji kupna i sprzedaży walut różnych krajów w celu regulowania zobowiązań płatniczych w obcych walutach w tym spekulacja i interwencje. Rynek walutowy to system współzależnych transakcji kupna i sprzedaży waluty krajowej za waluty obce.

28

Rynek forex Forex – potoczna nazwa największego rynku na świecie – rynku walutowego (Foreign Exchange – FX), jak sama nazwa wskazuje na tym rynku przedmiotem obrotu są waluty.

29

Rynek forex •

Jeszcze do niedawna rynek tylko dla rekinów biznesu ale wraz z rozwojem internetu stał się rynkiem dla znacznie szerszego grona

•

Obecnie praktycznie każdy kto chce i ma komputer z internetem może zarabiać na tym rynku

30

Zalety forex • • •

Łatwy dostęp

•

Możliwość inwestycji przy zastosowaniu dźwigni finansowej (lewarowanie)

•

Niesamowita płynność

Handel 24 na dobę Zarabianie zarówno na trendzie wzrostowym jak i spadkowym

31

Ruchy cen na rynku forex •

Waluty tworzą najpewniejsze trendy niezależnie od okresu i interwału

•

Czynniki fundamentalne mające wpływ na ten rynek są znacznie mniej przypadkowe i bardziej przewidywalne

•

Bardzo często większy wpływ na rynek mają oczekiwania niż samo zdarzenie gospodarcze

32

Uczestnicy rynku forex Animatorzy rynku (market makers) - to instytucje pośredniczące w obrocie walutowym, w transakcjach pomiędzy spekulantami i zabezpieczającymi - są to banki, brokerzy, dealerzy walutowi czy internetowe platformy obrotu

33

Uczestnicy rynku forex Market-makers •

Banki komercyjne – około 75% transakcji dokonuje się bezpośrednio między bankami

•

Brokerzy międzybankowi - instytucje finansowe, które umożliwiają dostęp do rynku mniejszym graczom np. firmom czy inwestorem indywidualnym

•

Banki centralne – zazwyczaj doraźne operacje mające wzmocnić lub osłabić walutę (operacje otwartego rynku, operacje sterylizujące)

34

Motywy inwestowania na rynku forex • • • •

Transakcje handlu zagranicznego Hedging Arbitraż Spekulacja

35

Uczestnicy rynku forex Stosujący instrumenty pochodne •

zabezpieczający (hedgers) – w większości są to przedsiębiorstwa zajmujące się działalnością exportowoimportową lub finansujące się w walutach obcych, których zamiarem jest ograniczanie ryzyka. W ostatnim okresie w związku ze wzrostem zadłużenia zagranicznego osób fizycznych można do tej grupy zaliczyć także prywatnych inwestorów.

•

spekulanci (speculators) – są to zarówno firmy jak i osoby fizyczne, które inwestują środki w celu zarabiania na różnicach cen kontraktów terminowych.

•

arbitrażyści (arbitragers) – do tej grupy zaliczają się inwestorzy o dużym kapitale, którzy zawierają transakcje jednocześnie na minimum dwóch rynkach w celu wykorzystania różnic kursowych.

36

Rynek walutowy •

W przeciągu 3 lat (2007-2010) średni dzienny obrót wzrósł o 20% do poziomu 3,981 bilionów dolarów. Na tle stosunkowo niskich płynności oraz niechęci do ryzyka uczestników rynku finansowego rynek walutowy rozwija się bardzo dynamicznie włączając w to fundusze hedgingowe.

•

Rynek walutowy jest zdecydowanie największym rynkiem na świecie jego obroty są ponad 12 razy większe od średniego dziennego obrotu na globalnych rynkach kapitałowych.

37

Rynek walutowy •

W latach 2007-2010 nie zaszły znaczące zmiany w udziale poszczególnych walut w obrocie, zdecydowanym liderem pozostał dolar amerykański. Dolar zaangażowany jest w ponad 80% wszystkich transakcji walutowych! Odpowiada to ponad 3 bilionom dolarów amerykańskich dziennie.

•

A następnie są euro, jen japoński, funt brytyjski, dolar australijski, frank szwajcarski i dolar kanadyjski

•

Złoty to największy rynek w regionie (obecnie 0,8%)

38

Rynek walutowy •

Jako główny cross umocnił swoja pozycję EUR/USD (28% obrotów)

•

Udział w handlu walut z emerging markets wzrósł z 12,3% do 14% (najmocniejszy wzrost zanotowały lira turecka, won koreański, real brazylijski i dolar singapurski)

•

Stolicą handlu walutami jest nadal Londyn (36,7% obrotu), USA (17,9%)

•

Najbardziej aktywne na rynku są duże instytucje które skupiają około 50% obrotów. Najwięksi to Citigroup, Deutsche Bank, UBS, Barclays Capital, RBS

39

Rynek walutowy w Polsce •

Średnie dzienne obroty na krajowym rynku walutowym w 2010 roku wynosiły 7,848 mln USD, spadły tym samym o 15% w stosunku do roku 2007.

•

Rynek jest płytki i są na nim spekulacyjne zmiany (wysoka zmienność kursu)

• •

„Niestabilne” dane makroekonomiczne

•

Wzrost udziału w handlu EUR/PLN, co upodabnia nasz rynek do rynku czeskiego i węgierskiego

•

Wartość złotego najlepiej odzwierciedla kurs EUR/PLN, gorzej koszyk

Polska (zaliczana do emerging markets) jest ważną częścią regionu Europy Środkowo-Wschodniej

40

Rynek walutowy w Polsce •

Wzrost udziału w handlu EUR/PLN co upodabnia nasz rynek to rynku czeskiego i węgierskiego

• •

Większa płynność EUR/PLN

•

Perspektywa wejścia Polski do ERM II

Wartość złotego najlepiej odzwierciedla kurs EUR/PLN, gorzej koszyk

41

Prognozy •

Wzrost znaczenia obrotów generowanych z zagranicy

• •

Rozwój rynku detalicznego

•

Prawdopodobne wstąpienie Polski do strefy euro

Dalszy wzrost znaczenia pary EUR/PLN i jej stabilizacja

42

Nierzeczywista transakcja walutowa (NTW) Jest transakcją dającą możliwość zarobienia na zmianach kursów walutowych. Transakcja ta daje możliwość kupna lub sprzedaży określonej ilości jednej waluty za drugą nie wykładając na zakup żadnych pieniędzy tylko składając zabezpieczenie gwarantujące rozliczenie transakcji w przypadku niekorzystnego dla inwestora ruchu kursów walutowych.

43

Nierzeczywista transakcja walutowa • • •

transakcje wysoce wystandaryzowane

•

transakcje NTW dają możliwość korzystania z bardzo wysokiej dźwigni finansowej, umożliwiającej zawieranie transakcji 100-krotnie większych niż stan środków inwestora na rachunku. Zatem żeby kupić nasze przykładowe 150 tys. USD wystarczy posiadać na swoim rachunku inwestycyjnym zaledwie 6 tys. PLN.

obrót nimi podlega szczegółowym uregulowaniom jednostką transakcyjną dla NTW jest jeden LOT, którego zakup lub sprzedaż oznacza zakup lub sprzedaż 100.000 jednostek jednej waluty za drugą

44

Nierzeczywista transakcja walutowa Rozliczenie transakcji następuje tylko i wyłącznie poprzez porównanie kursu otwarcia i zamknięcia danej transakcji (spread).

45

Przykład Inwestor przewiduje wzmocnienie się polskiej waluty w stosunku do euro. Na rachunku inwestycyjnym posiada 200.000 PLN, aktualny kurs EUR/PLN wynosi 4,4630. Inwestor stwierdza, że ten kurs EUR/PLN jest za wysoki i długo się nie utrzyma, dlatego też postanawia sprzedać 2,5 lota EUR/PLN. Zawarcie takiej transakcji oznacza, że inwestor posiada obecnie otwartą pozycję na spadek kursu EUR/PLN o nominale 250.000 EUR, na zabezpieczenie której z jego rachunku inwestycyjnego zostanie pobrany depozyt początkowy wynoszący 2,5*4.000 PLN, czyli 10.000 PLN. Inwestor zarobi na w/w transakcji, jeżeli kurs EUR/PLN będzie niższy niż 4,4630 a straci, jeżeli będzie wyższy niż 4,4630.

46

Przykład (1) Dzień pierwszy - na zamknięciu dnia kurs EUR/PLN wynosił 4,48 Strata inwestora z wyceny wynosi: 250.000*(4,4630-4,48)= -4,250PLN. Inwestor decyduje przetrzymać pozycję i ją przerolować na następny dzień. Ze względu na fakt, że inwestor sprzedał EUR/PLN, jego konto inwestycyjne zostanie uznane dodatnimi punkami swapowymi z tytułu rolowania pozycji. Stan rachunku inwestora wzrośnie o 2,5*50 PLN = 125 PLN, jako że punkty swapowe za jeden dzień na krótkiej pozycji EUR/PLN za jeden lot wynoszą 50 PLN.

47

Przykład (1) Kurs EUR/PLN spada do poziomu 4,3910.   Inwestor stwierdza, że taki poziom kursu jest dla niego satysfakcjonujący i postanawia zamknąć pozycję. Zysk inwestora wynosi: 250.000*(4,4630-4,3910) = 18.000 PLN. Dodatkowo inwestor zarobił na dodatnich punktach swapowych 125 PLN, zatem zysk netto z zamkniętej transakcji wynosi: Zrealizowany zysk netto = 18.000 PLN + 125 PLN = 18.125 PLN

48

Przykład (2) Założenia: przewidujemy umocnienie się euro do dolara, bo dane makro w USA są słabe; Aktualny kurs EUR/USD 1,2010 Zakup 200 000 EUR, czyli 2 loty Wartość depozytu 1% wartości kontraktu czyli 2000 EUR (7800PLN)

Scenariusz się zrealizował i po 5 dniach kurs EURUSD wynosił 1,2280

49

Przykład (2) Założenia: umocnienie się euro do dolara; kurs kupna EUR/USD 1,2010; depozyt 7800PLN; kurs rozliczenia 1,2280. Wynik na transakcji: (1,2280-1,2010)*200 000*3,10=16740PLN Stopa zwrotu (16740/7800)*100% = 215% Porównując inwestora, który kupiłby gotówkę to jego zarobek wyniósłby 2,15%

50

Dane z rynku •

Badania brokerów świadczących usługi dla klientów indywidualnych pokazują, że 90% graczy traci pieniądze, 5% wychodzi na zero a 5% zarabia na tym rynku.

•

Transakcje na których inwestorzy zyskują – (EURUSD, GBPUSD, USDJPY, USDCHF)

•

Transakcje na których inwestorzy tracą – (EURUSD GBPUSD, USDCHF, USDJPY)

51

Analizy rynku forex •

Analiza fundamentalna

•

Analiza techniczna

52