VIII. INTERNETIONAL GRADUATE EDUCATION SYMPOSIUM

VIII. INTERNETIONAL GRADUATE EDUCATION SYMPOSIUM

PROCEEDINGS BOOK Abstracts

Cyprus Social Sciences University Turkish Republic of Northern Cyprus

ORGANIZERS

1

Honory Board Prof. Dr. Muzaffer ELMAS Prof. Dr. İsmail GÜLEÇ Prof. Dr. Necdet OSAM

Rector of Sakarya University Rector of Cyprus Social Sciences University Rector of Eastern Mediterranean University

Organizing Committe Assoc. Prof. Dr. Halil İbrahim SAĞLAM

Sakarya University

Assist. Prof. Dr. Eyüp ÇELİK

Sakarya University

Assist. Prof. Dr. Özlem CANAN GÜNGÖREN

Sakarya University

Prof. Dr. Mustafa TÜMER

Eastern Mediterranean University

Prof. Dr. Mustafa YILMAZLAR

Sakarya Universty

Prof. Dr. Ülker VANCI OSAM

Eastern Mediterranean University

Prof. Dr. Yaşar ÖZDEN

Eastern Mediterranean University

Assoc. Prof. Dr. Fatime BALKAN KIYICI

Sakarya University

Assoc. Prof. Dr. Tuncay AYAS

Sakarya University

Assist. Prof. Dr. Ali ERDEN

Cyprus Social Sciences University

Assist. Prof. Dr. Özcan Erkan AKGÜN

İstanbul Medeniyet University

Assist. Prof. Dr. Hale ERDEN

Cyprus Social Sciences University

Inst. Handan NOYAN

Cyprus Social Sciences University

Ress. Assist. Murat TOPAL

Sakarya University

Ress. Assist. Rabia GÜRBÜZ

Sakarya University

Ress. Assist. Selime GÜNTAŞ

Cyprus Social Sciences University

2

Scientific Committie & Reviewer Board Prof. Dr. Ahmet DOĞANAY Prof. Dr. Ahmet PEHLİVAN Prof. Dr. Ahmet SABAN Prof. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Prof. Dr. Asli SEZEN Prof. Dr. Ayşe DAYI Prof. Dr. Ayşe Güler KÜÇÜKTURAN Prof. Dr. Bahri ATA Prof. Dr. Bećir ŠABOTİĆ Prof. Dr. Bekir ÖZER Prof. Dr. Bill COBERN Prof. Dr. Cemil ÖZTÜRK Prof. Dr. Cengiz ALACALI Prof. Dr. Elif Y. ÜSTÜN Prof. Dr. Esra MACAROĞLU AKGÜL Prof. Dr. Firdevs KARAHAN Prof. Dr. Handan DEVECİ Prof. Dr. İsa KORKMAZ Prof. Dr. Laurentiu Gabriel TALAGHIR Prof. Dr. M. Yaşar ÖZDEN Prof. Dr. Mehmet GÜLTEKİN Prof. Dr. Mustafa TÜMER Prof. Dr. Refik BALAY Prof. Dr. Sami FETHİ Prof. Dr. Ülker Vancı OSAM Assoc. Prof. Dr. Canan ZEKİ Assoc. Prof. Dr. Cemalettin İPEK Assoc. Prof. Dr. Ersun İŞÇİOĞLU Assoc. Prof. Dr. Ali Haydar ŞAR Assoc. Prof. Dr. Aysun ÖZTUNA KAPLAN Assoc. Prof. Dr. Hamit CANER Assoc. Prof. Dr. Hüseyin ÇALIŞKAN Assoc. Prof. Dr. Javanshir SHİBLİYEV Assoc. Prof. Dr. Mehmet Barış HORZUM Assoc. Prof. Dr. Melek MASAL Assoc. Prof.. Dr. Murat İSKENDER Assoc. Prof. Dr. Mustafa BAYRAKCI Assoc. Prof. Dr. Mustafa BEKTAŞ Assoc. Prof. Dr. Mustafa KOÇ Assoc. Prof. Dr. Mübin KIYICI Assoc. Prof. Dr. Ömer Faruk TUTKUN Assoc. Prof. Dr. Selahattin KAYMAKCI Assoc. Prof. Dr. Yeşim GÜLEÇ ASLAN Assist. Prof. Dr. Hülya ÇELİK Assist. Prof. Dr. Mehmet ÖZDEMİR

Çukurova University Eastern Mediterranean University Necmettin Erbakan University Atatürk University Towson University Towson University Sakarya University Gazi University International Nova Pazar University Eastern Mediterranean University Western Michigan University Marmara University İstanbul Medeniyet University Eastern Mediterranean University Fatih Sultan Mehmet Vakıf University Sakarya University Anadolu University Necmettin Erbakan University Galati University Eastern Mediterranean University Anadolu University Eastern Mediterranean University Ahi Evran University Eastern Mediterranean University Eastern Mediterranean University Eastern Mediterranean University Ahi Evran University Eastern Mediterranean University Sakarya University Sakarya University Eastern Mediterranean University Sakarya University Eastern Mediterranean University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Sakarya University Kastamonu University İstanbul Medeniyet University Sakarya University Sakarya University

3

Contents Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi Halil İbrahim SAĞLAM, Rabia GÜRBÜZ, Safa EROĞLU.......................................................... 8 Erken Dönem Uyumsuz Şemalar İle Sosyal Görünüş Kaygısı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Samet MAKAS, Eyüp ÇELİK .......................................................................................................... 9 Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleği Hakkinda Görüşleri Mehmet GÜRHAN, Murat KARABACAK, Efkan HARMANKAYA, Abdullah UYSAL ............................................................................................................................................... 10 Oyun Bağımlılığı İle İlgili Yazılan Tezlerin Yöntemsel Açıdan İncelenmesi Enes GÜNSEL, Özlem CANAN GÜNGÖREN, Gülden KAYA UYANIK, Duygu GÜR ERDOĞAN ........................................................................................................................................ 11 Tefsir Anabilim Dalı VI. Koordinasyon Toplantısında Belirlenen Kriterler Çerçevesinde Ülkemizdeki Tefsir Anabilim Dalı Yüksek Lisans Eğitiminin Sorunları Mehmet KAYA .................................................................................................................................. 12 Yabancı Dil Öğretiminde Film Altyazılarının Yeri ve Altyazı Çevirilerinde Yaşanan Problemler Ferdiye ÇOBANOĞULLARI ........................................................................................................... 13 Temel İslami Bilimleri Yüksek Lisans Eğitiminin Sorunları Ahmet İYİBİLDİREN ....................................................................................................................... 14 Lisansüstü Eğitim Uygulamalarında Kelam Ana Bilim Dalının Sorunları Ve Çözüm Önerileri Süleyman KOYUNCU ...................................................................................................................... 15 Lisansüstü Eğitim Programları Çerçevesinde Kıraat Anabilim Dalının Problemleri Ve Çözüm Önerileri Murat AKKUŞ .................................................................................................................................. 16 Lisansüstü Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Algılanan Öğrenme Düzeyleri Ve Aldıkları Eğitimi Yönelik Görüşleri: Sakarya Üniversitesi Örneği Murat TOPAL, Özcan Erkan AKGÜN, Furkan AYDIN .............................................................. 17 Aile Etkisi Ve Bağlanma Stillerinin Kariyer Kararsızlığıyla İlişkisi Ümit SAHRANÇ, Nurcan EĞRİBAŞ .............................................................................................. 18 Lise Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek Ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin Bazı Değışkenler Açısından İncelenmesi Tuncay AYAS .................................................................................................................................... 19 Üniversite Öğrencilerinin Sınav Motivasyonu: Öğrenci Görüşü Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Namudar İzzet KURBANOĞLU, Mithat TAKUNYACI, Yıldız YILDIRIM .............................. 20 Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Geleceğin Çevresine Yönelik Algıları Alper ÇORAPÇIGİL ........................................................................................................................ 21

4

Ortaokul Öğrencilerinde Akademik Motivasyonun Akademik Beklentilere İlişkin Stres Açısından İncelenmesi Beyhan KARACA, Eyüp ÇELİK ..................................................................................................... 22 Öğretmenlerin Web Tabanlı Mesleki Gelişime Yönelik Motivasyon Ve Web Tabanlı Öğretime Yönelik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi Rahime KARAVAŞ, Berru SAĞIR, Ayşe KOÇ, Nevzat YUMRU ................................................ 23 Türkiye’de Aktüerya Bilimleri Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi Ali KÖSE, Serpil ERGÜN BÜLBÜL, Seher ARIKAN TEZERGİL ............................................. 24 Determinatıon Of Teachers’ Views On The Administrative Appointment Regulation Of The Ministry Of National Education Mertcan KULAVUZ, Esra OĞUZOĞLU, Kemal SOYGÜR, Büşra Havva ŞENTÜRK, Turgut KARAKÖSE ......................................................................................................................... 25 Women Administrators’ Perceptions Regarding To School Administration In Educational Organizations Esra OĞUZOĞLU, Kemal SOYGÜR, Büşra Havva ŞENTÜRK, Mertcan KULAVUZ, Turgut KARAKÖSE ......................................................................................................................... 26 2007-2017 Yılları Arasında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde Yapılan Lisansüstü Tezlerinin Tematik Dağılımlarının İncelenmesi Ozana URAL, Elif ESMER, Fatma Özge ÜNSAL.......................................................................... 27 Fen Bilimleri Öğretim Programında Değerler Aysun ÖZTUNA KAPLAN, Muhammed Emin KEKLİK ............................................................. 28 Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitim Algısı Enes GÜNSEL, Serpil ARSLAN, Mehmet BAŞAR, Mehmet AKPINAR .................................... 29 Problemi Ele Almada Lafız Anlam İlişkisinin Önemi Şerefettin ADSOY ............................................................................................................................. 30 Marital Attitudes as a Mediator on the Relationship between Respect toward Partner and Subjective Happiness Erol UĞUR ........................................................................................................................................ 31 6. Sınıf Öğrencilerinin Çizimlerinde Bitkilerin Büyüme ve Gelişmesine Etki Eden Faktörler Aslı ÖZTÜRK, Aysun ÖZTUNA KAPLAN .................................................................................... 32 Evli Bireylerde Cinsel Özgüvenin Psikolojik İhtiyaçlar, Aidiyet, Heyecan Arayışı Ve Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi Eyüp ÇELİK, Büşra ÇELİK, Şirin YAVAŞ ................................................................................... 33 Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Canlı Deneyleriyle İlgili Etik Algılarına Yönelik Fenomenolojik Bir Araştırma Şule ELMALI, Aysun ÖZTUNA KAPLAN .................................................................................... 34 Yüksek Lisans Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterlilikleri İle Mesleki Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Elif ESMER, Aslıhan ALYILDIZ UĞURLU, Bülent ÖZDEN ...................................................... 35 Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Eğitimi İçin İdeal Öğrenme Ortamı Algıları Fatime BALKAN KIYICI, Şule ELMALI ...................................................................................... 36 Fen Bilimleri Dersine Giren Öğretmenlerin Lisansüstü Eğitime İlişkin Görüşleri Fatime BALKAN KIYICI, Elif ATABEK YİĞİT, Hale TOKSES, Ezgi GÖKGÜN ................... 37

5

Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerinin Belirlenmesi Fatime BALKAN KIYICI, Elif ATABEK YİĞİT, Hale TOKSES, Ezgi GÖKGÜN ................... 38 Eğitim Fakültelerinde Kaliteli Eğitim Yaklaşımları: Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği Banu DAVUN .................................................................................................................................... 39 Kurumsal İmaj Bağlamında Üniversite Sanayi İşbirliği: Bartın İlinde Bir Uygulama Ali ÖZCAN ........................................................................................................................................ 40 A Review On The Opinions Of The Health Sciences Graduate Students About Their Academic Self-Efficacy Hanife Gülhan ORHAN KARSAK .................................................................................................. 41 Tezli Yüksek Lisans Programlarındaki Zorunlu/Seçmeli Derslerin ve Program/Öğrenme Çıktılarının Karşılaştırılması: Muhasebe-Finansman ve Uluslararası Ticaret Örneği Bilge ÖNAL, Büşra GEZİKOL ........................................................................................................ 42 Examining Internationalization Status of Scientific Papers in Turkey: Akdeniz University Case Bekir DİREKCİ, Bilal ŞİMŞEK, Burak ASMA ............................................................................. 43 Lisansüstü Tezlerde Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersine İlişkin Araştırmalarda Yönelimler Seyithan ALTAŞ................................................................................................................................ 44 Yabancılar İçin Türkçe Öğrenme Kitaplarının Şekilsel Açıdan İncelenmesi Fitnat KILIÇ ..................................................................................................................................... 45 Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Bilim Tarihinin Öğretimsel Değeri Üzerine Görüşleri Muhammet Emin MISIR, Canan LAÇİN ŞİMŞEK ....................................................................... 46 Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Kavram Yanılgılarına Dijital Öykülerin Etkisi Muhammet Emin MISIR, Kayahan İNCE ...................................................................................... 47 İki Dillilik İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerin (2000-2016) Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi Aysun EROĞLU, Alpaslan OKUR .................................................................................................. 48 Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime İlişkin Tutumlarının İncelenmesi Meryem DEMİR, Şenol BEŞOLUK ................................................................................................ 49 Üniversite Öğrencilerinin Medya-Teknoloji Kullanımı ve Tutumları ile Akademik Erteleme Eğilimlerinin İncelenmesi: Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği Murat TOPAL, Asena AYVAZ, Nahide İrem AZİZOĞLU .......................................................... 50 İşletme Fakültelerinin Akredite Olmak İçin Tercih Ettiği Kurumların Karşılaştırılması: Türkiye Cumhuriyeti Ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Örneği Ahmet Vecdi CAN, Bilge ÖNAL ...................................................................................................... 51 İşletme Bölümü Öğretim Programlarının Muhasebe Alanı Derslerinde Sistem Düşüncesi ve Sistem Dinamiği Yaklaşımının Kullanımı Melek AKGÜN, Merve KIYMAZ .................................................................................................... 52 Hizmet İşletmelerinde Maliyetleme Sisteminin Tasarımı Melek AKGÜN, Merve KIYMAZ, Nazire GÖLEÇ ....................................................................... 53 Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Hakkındaki Görüşleri Ulaş KUBAT ...................................................................................................................................... 54 6

Graduate Students' Professional Development And Growth In EFL Teacher Education Kamile HAMİLOĞLU ...................................................................................................................... 55 Son Sınıf Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri Alper ÇORAPÇIGİL, Mustafa YILMAZLAR ............................................................................... 56 Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Kullandıkları Araç Gereçler Ve Bunların Kazanımlara Uygunluğu Ulaş KUBAT ...................................................................................................................................... 57 Türkiye’de Yükseköğretimde Nicel Değişimler Karşısında Kalıcı Sorunlar Ömer KIZILTAN, Olcay BAYRAKTAR ........................................................................................ 58 Okulöncesi Çocuklar Uzay Hakkında Neler Biliyor? Ayşegül KÜÇÜK, Canan LAÇİN ŞİMŞEK .................................................................................... 59 Değerler Eğitiminde Edebi Eserlerden Yararlanma: Fatma Aliye’nin Muhadarat Romanı Örneği Mehmet ÖZDEMİR, Feride İDİ TULUMCU ................................................................................. 60 Sınıf Öğretmenlerinin “Yüksek Lisans” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları Mustafa BEKTAŞ, Nuriye PEHLİVAN .......................................................................................... 61 Öğretmen Adaylarının Kelime İlişkilendirme Testi ile Bilgisayar kavramındaki Bilişsel Yapılarının Araştırılması Rıdvan KETE, Semra ERTEM, Ahmet SALMAN......................................................................... 62 Lise Biyoloji Öğrencilerinin Değerlendirme Ölçeği İle Genetik Kavramlara Ait Düzeylerinin Belirlenmesi Begüm ÖNER, Seray ÇOBAN, Şeyma AKCA, Rıdvan KETE, Semra ERTEM ......................... 63 Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Kelime İlişkilendirme Testleri İle Çalışma Yaprağı Kavramı Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi Rıdvan KETE, Semra ERTEM ........................................................................................................ 64 Yükseköğretim Öğrencilerinin Uzaktanlık Algısı ve Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Nazire Burcin HAMUTOĞLU, Gözde SEZEN GÜLTEKİN, Merve SAVAŞÇI, Muhammed BAĞCI .......................................................................................................................... 65 Öğretmenlik Uygulaması Dersini Alan Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Algıları Mehmet ÖZDEMİR, Fatih Mehmet TULUMCU, Feride İDİ TULUMCU .................................. 66 Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Alanında 2014-2016 Yılları Arasında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İstatistiksel Olarak İncelenmesi Mehmet ÖZDEMİR, Fatih Mehmet TULUMCU, Feride İDİ TULUMCU .................................. 67 Ergenlerin Öz-yeterlik Düzeylerinin Sosyal Dışlanma Ve Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi Çiğdem KOŞUK, Nesrin ÖZBEY, Mehmet KAYA, Müge KÜÇÜKAL ....................................... 68 Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejilerine Etkisi Özlem CANAN GÜNGÖREN, Duygu GÜR ERDOĞAN, Gülden KAYA UYANIK .................. 69 Evlilik Öncesindeki Gençlerin Aile ve Evliliğe Bakişi: Sakarya Üniversitesi Örneği Hasan Hüseyin TAYLAN ................................................................................................................. 70

7

Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi Halil İbrahim SAĞLAM* Rabia GÜRBÜZ** Safa EROĞLU** Özet Bu çalışmanın amacı, Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Eğitim Bilimleri Enstitüsü bünyesinde 2011-2016 yılları arasında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezlerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemi ile tasarlanmış ve durum çalışması modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2011-2016 yılları arasında Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde yapılmış olan tezler oluşturmaktadır. Çalışmada örnekleme yoluna gidilmemiş, evrendeki tüm tezlere ulaşılması hedeflenmiştir. 2011-2016 yılları arasında SAÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsünde yapılan tezlere Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nün açık tez arşivinden ulaşılmıştır. Veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmış, lisansüstü eğitim düzeyleri, yılları, bilim dalları, danışmanları, yöntemleri, veri toplama araçları, proje destekleri gibi değişkenler açısından incelenecek biçimde kategorize edilmiştir. Ardından veriler kodlanmış ve bu kodlamaların frekansları belirlenmiştir.. Anahtar Kelimeler: lisansüstü eğitim, yüksek lisans, doktora, tezler, Sakarya Üniversitesi

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Skarya Üniversitesi, [email protected] *

**

8

Erken Dönem Uyumsuz Şemalar İle Sosyal Görünüş Kaygısı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Samet MAKAS* Eyüp ÇELİK** Özet Bu çalışmanın amacı erken dönem uyumsuz şemalar ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Çalışma grubunu, 17-31 yaşları arasında 273 kadın ve 108 erkek olmak üzere toplam 381 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği ve Young Şema Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, bütün erken dönem uyumsuz şemaların sosyal görünüş kaygısı ile istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür. Diğer taraftan hangi şemaların sosyal görünüş kaygısını yordadığını belirlemek için yapılan regresyon analizi sonucu sadece duygusal yoksunluk, dayanıksızlık, boyun eğicilik, onay arama, haklılık ve karamsarlık erken dönem uyumsuz şemalarının üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygısı düzeylerini anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Sosyal görünüş kaygısı, erken dönem uyumsuz şemalar, üniversite öğrencileri, çoklu regresyon analizi

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

9

Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleği Hakkında Görüşleri Mehmet GÜRHAN * Murat KARABACAK** Efkan HARMANKAYA *** Abdullah UYSAL**** Özet Bu çalışma eğitim kavramının değeri ile ilgili dijital bir dönüşümün yaşandığı günümüzde öğretmenlik mesleğini seçen eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleği hakkında görüşlerini tespit etmek amacındadır. Farklı branşlardan öğretmen adaylarının görüşlerini alınarak öğretmenlik mesleği hakkında oluşan görüşler belirlenecektir. Eğitimde yeni yaklaşımların sağladığı öğrenmeyi öğrenme, etkin öğrenme, yaşam boyu öğrenme gibi kavramların kabul görmesi okulun işlevini değiştirmiştir. Dijitalleşen dünya ile birlikte öğretmenlik mesleği de bir değişim/dönüşüm yaşamaktadır. Çalışmada nitel araştırmalarda kullanılan tekniklerden odak grup görüşmesi ile veri toplanmıştır. Bu çalışmada, yüksek öğretimde eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin kendi meslekleri ile ilgili görüşlerini belirleyebilmek için öğrenciler/öğretmen adayları ile görüşmeyi hedeflemektedir. Eğitim fakültesinde okuyan 20 öğretme adayı ile görüşülmüştür. 20 öğretmen adayı belirlenirken farklı branşlarda ama aynı sınıfta yer almasına dikkat edilmiştir. Öğretmen adayları, İlköğretim Matematik, Sınıf, Türkçe, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenliği bölümlerinden seçilmiştir. Bütün adaylar 2.(ikinci) sınıf da eğitimlerine devam etmektedir. Aynı sınıfta yer alan öğrencilerin farklı yaş gruplarının yer alması, araştırma sonucunda yeni görüşler katacağı düşünülmektedir. Odak grup görüşmesi yapılırken dört kişilik gruplar halinde yapılmıştır. Sorular yapılandırılmamış görüşme formatına göre hazırlanmıştır. Ancak görüşmeden önce 15 soru hazırlanmıştır. Bu çalışmanın veri analizi devam etmektedir. Veriler raporlaştırılırken betimsel ve içerik analizi yöntemi kullanılacaktır Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin belirlenmesini hedefleyen bu çalışmada bölüm ve meslek seçimi yapılırken, Kpss değerlendirilerek bir seçime gidildiği gözlenmektedir. Adayların kişisel hayatlarında bir hedef olarak öğretmenliği benimsedikleri gözlense de, üniversite sınavında yer alan puanların yanı sıra, aile baskısının da mesleki seçime götürdüğü gözlenmiştir. Öğretmen adaylarından iki kişinin üniversite sınavına yeniden girdiğini ve bölüm değişikliği istediğini de belirtmemiz gerekiyor. Öğretmenlerin eğitimi meselesi sıkça tartışılırken, öğretmen adayı olma nedenlerinin ortaya konması gerekmektedir. Bu sayede öğretmenlik alanlarına bakış açıları tespit edilerek, öğretmenlik mesleğinin seçimine dair bir harita oluşturulabilir.Böylelikle öğretmenlik branşlarının seçimine, geleceğine uygun bir altyapı oluşturulabilir. Anahtar Kelimeler: Eğitim Fakültesi, Öğretmenlik Mesleği, Öğretmen Eğitimi,

*

Meb-Mevlana Ortaokulu, [email protected]. Meb-Mevlana Ortaokulu, *** Muş Özel Eğitim Uygulama Ve İş Eğitim Merkezi **** Meb-Mevlana Ortaokulu **

10

Oyun Bağımlılığı İle İlgili Yazılan Tezlerin Yöntemsel Açıdan İncelenmesi Enes GÜNSEL * Özlem CANAN GÜNGÖREN** Gülden KAYA UYANIK*** Duygu GÜR ERDOĞAN**** Özet Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki oyun bağımlılığı ile ilgili yazılan tezlerin yöntemsel açıdan incelenmesidir. Bu amaçla YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu) veri tabanında oyun bağımlılığı, oyun ve bağımlılık kelimesinin geçtiği tezler tespit edilerek indirilmiştir. Araştırma kapsamında oyun bağımlılığı ile ilgili olarak 12 adet tez tespit edilmiştir. Bu tezler yayın türü, yayın yılı, yayının yapıldığı üniversite, yayının yapıldığı enstitü, yayın yapılan alan, çalışma grubu, yöntemi ve yöntem türü, örneklem türü ve veri toplama araçları açısından betimsel olarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: oyun bağımlılığı, oyun, bağımlılık

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

11

Tefsir Anabilim Dalı VI. Koordinasyon Toplantısında Belirlenen Kriterler Çerçevesinde Ülkemizdeki Tefsir Anabilim Dalı Yüksek Lisans Eğitiminin Sorunları Mehmet KAYA * Özet Ülkemizde son yıllarda hızlı bir şekilde artan üniversite sayısı, bu kurumlarda verilen eğitimin kalitesini de gündeme getirmektedir. Gerek lisans eğitiminde gerekse lisansüstü eğitiminde elde edilen sonuçların beklentilerin altında kaldığı, eğitim kalitesinin düştüğü de bir gerçektir. Bu duruma çok sayıda öğrencinin eğitime kabul edilmesi, dolayısıyla öğretim elemanının yükünün artması, öğrencinin alt yapısının yetersizliği ve sahaya ilgisizliği, yeni üniversitelerin gelişmişlik düzeylerinin yeterli seviyede olmaması gibi öğrenci, öğretim elemanı ve kurumlardan kaynaklı birçok sebep belirtmek mümkündür. Bir anabilim dalında uzmanlaşma amacıyla verilen lisansüstü eğitimdeki sorunların temelinde lisans programındaki eksiklikler yatsa da eğitimin bu aşamasının da kendine has sorunları bulunmaktadır. Meseleye Temel İslam Bilimleri Tefsir Anabilim dalı özelinde baktığımızda da birçok sorunla karşılaşmaktayız. Bu programa sözlü sınav yapılmadan öğrenci alınması, alana dair daha önce örgün eğitim almamış İlahiyat Lisans Tamamlama Programından (İlitam) da öğrenci kabul edilmesi, yabancı dil sorunu, öğrencilerin literatüre hâkim olmayışları ve derse devam gibi hususlar bu sorunlardan sadece birkaçıdır. Biz bu çalışmada Tefsir Anabilim Dalı VI. Koordinasyon Toplantısında belirlenen yüksek lisans kriterleri çerçevesinde ülkemizdeki Tefsir Anabilim dalındaki yüksek lisans eğitimi sorunlarını ve bu sorunlara dair bazı çözüm önerilerini incelemeye çalışacağız. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü eğitim, yeterlilik, sorun, Tefsir anabilim dalı, öneri.

*

Aksaray Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, [email protected]

12

Yabancı Dil Öğretiminde Film Altyazılarının Yeri ve Altyazı Çevirilerinde Yaşanan Problemler Ferdiye ÇOBANOĞULLARI * Özet İçinde bulunduğumuz teknoloji ve iletişim çağında milletler birbirleri ile iletişim kurmak için çeşitli iletişim araçları kullanmaktadır. Bunların en önemlilerinden biri ise filmlerdir. Önemli bir iletişim aracı olan filmler yabancı dil öğretiminde de günümüzde sıklıkla kullanılan önemli ders materyalleri içerisindedir. Özellikle birçok duyu organına hitap etmesi ve öğrencileri daha iyi motive etme özelliğine sahip olmasıyla, filmler önemli ders araçları arasına girmektedir. Özellikle altyazılı filmlerin yabancı dil öğretiminde kullanılması öğrencilere kelime öğretiminde birçok avantaj sağlayabilmektedir. Filmlerde geçen diyaloglar belli bir bağlam içerisinde kullanıldığı için akılda kalıcılığı artmaktadır. Kelime öğrenmek zor bir süreç iken, o kelimelerin hangi durumlarda kullanılması gerektiğinin bilinmesi daha zor bir süreçtir. Altyazılı filmler ise kelimelerin hangi bağlamda kullanıldığını öğrencilere göstermektedir. Ancak altyazılı filmlerin öğrencilere fayda sağlaması için altyazı çeviri kalitesinin araştırılması gerekmektedir. Karşılaştırmalı ve betimsel yöntemin kullanıldığı bu araştırmada herkesçe bilinen ve daha öncede bazı çalışmalara konu olan “Babam ve Oğlum“ filminin almanca altyazıları incelenmiştir. İlgili inceleme doğrultusunda altyazı kalitesinin gerekli düzeyde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda dilbilimsel açıdan altyazıda birçok noktalama ve yazım yanlışı, çeviride semantik hatalar, kültürel farklılıklardan kaynaklı çeviri sorunları, dilbilgisi ve kelime hataları tespit edilmiştir. Bu durumda altyazılı filmlerin yabancı dil öğrenenlere bazı yanlış aktarımlarda bulunması kaçınılmaz olarak görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil öğretimi, çeviri, film altyazısı, çeviri hataları

*

Gazi Üniversitesi, [email protected]

13

Temel İslami Bilimleri Yüksek Lisans Eğitiminin Sorunları Ahmet İYİBİLDİREN * Özet Son zamanlarda lisans mezunları kariyer sahibi olmak ve alanlarında uzmanlaşmak için yoğun bir şekilde lisansüstü eğitime yönelmektedirler. Ülkemizde din eğitiminin genel eğitim içindeki ağırlığının ve ilahiyat fakültelerinin sayısının artmasıyla birlikte, üniversitelere akademik personel yetiştirmenin de ilk adımını teşkil eden lisansüstü eğitimi daha da önemli bir konuma gelmiş bulunmaktadır. Sağlıklı bir din eğitiminin yapılabilmesinin en önemli şartlarından birisi de Temel İslam Bilimleri alanında kendisini iyi yetiştirmiş elemanlara sahip olmaktır. Tefsir, Fıkıh, Hadis ve Kelam ve Tasavvuf gibi Temel İslami Bilimlerin asli kaynaklarının Arapça olması ve bu alanın kendine has özellikleri farklı sorunlara da yol açmaktadır. Bu tebliğde Temel İslami İlimler dalında yapılan yüksek lisans çalışmalarında karşılaşılan sorunlara ve çözüm önerilerine temas edilecektir. Bu sorunlardan bazıları ve çözüm önerileri özet olarak şunlardır: Öğrenci seçiminden kaynaklanan sorunların çözümü için ÖSYM tarafından ayrıca alan belirleme sınavı yapılmalı, idari sorunların çözümü için enstitüler akademik özerkliğe kavuşturulmalı, alan belirleme işi öğrencilerin kendilerine bırakılmalı, adayların belli sevide Arapça bilmeleri şartı getirilmeli, öğrencilerin kaynaklara kolayca ulaşmalarına imkân hazırlanmalı, konular havuzu oluşturulmalı, Uzmanlık Alan Dersine işlerlik kazandırılmalı, tezlerde tekrarların ve intihallerin önüne geçilmeli, sınav yerine seminerlere, makale ve kitap değerlendirmelerine ağırlık verilmelidir. Anahtar Kelimeler: Yüksek Lisans Eğitimi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslamî İlimler, Uzmanlık Alan Dersi, Arapça.

*

Aksaray Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, [email protected]

14

Lisansüstü Eğitim Uygulamalarında Kelam Ana Bilim Dalının Sorunları Ve Çözüm Önerileri Süleyman KOYUNCU * Özet Lisansüstü eğitim, lisans öğretimine ve öğrencinin bu uğurda göstereceği yoğun çabaya bağlıdır. Lisansüstü eğitimin kalitesi, lisans eğitiminin kalitesine dayalıdır. Bundan dolayı öğrenci lisansüstü eğitime başlamadan önce, özellikle Arapça, bir batı dili ve branşta kendisini yeterli seviyeye getirmelidir. Bu seviye yakalanamadığı takdirde, esas problemler o zaman baş göstermektedir. İster dini ister müspet ilimlerde olsun, gün geçtikçe ortaya çıkan problemlere getirilecek çözüm önerileri akademisyenlere ve rehberliklerine ihtiyacı daha da artırmaktadır. Lisansüstü eğitimde çok farklı problemler bulunmaktadır. Üniversitelerin herhangi bir bölümünde karşılaşabileceğimiz problemler İlahiyat Fakülteleri Temel İslam Bilimleri Bölümünde yer alan Kelam İlmi Ana Bilim dalında da bulunabilmektedir. Bu problemler Yök programları, fakülte, akademisyen, öğrenci ve kelam ilminin alan konuları başlıkları altında ele alınabilir. Öğrencilerin dil yetersizlikleri, bağımsız çalışamama (memuriyetten kaynaklanan idari sorunlar) engelleri, kütüphane ve kaynak eksiklikleri, araştırma tekniklerini bil(e)meme gibi veya gönüllülükten uzak (zoraki) çalışma durumları gibi problemler öğrencilerden kaynaklanan problemlerden bir kaçıdır. Bunun gibi bildirimizde bahsi geçen başlıklar çerçevesinde problemlere ve çözüm önerilerine yer verilecektir. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü, Problem, Dil, Rehberlik, Akademisyen, Öğrenci.

*

Aksaray Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, [email protected]

15

Lisansüstü Eğitim Programları Çerçevesinde Kıraat Anabilim Dalının Problemleri Ve Çözüm Önerileri Murat AKKUŞ * Özet Türkiye’de İlahiyat/İslami İlimler Fakültelerinde Temel İslam Bilimleri, Felsefe ve Din Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları ve İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi şeklinde dört bölüm vardır. Kıraat Ana Bilim Dalı ise -bazı üniversitelerde Tefsir Ana Bilim Dalının bir alt dalı olarak değerlendirilmektedir- Temel İslam Bilimleri Bölümü içinde yer almaktadır. Bilindiği üzere İlahiyat/İslami İlimler Fakültelerinin temel iki önemli dersinden biri Arapça diğeri Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an’ı Kerim kıraati bir ders olmanın ötesinde çok farklı detayları barındıran ilmi bir derinliğe sahiptir. İslam ibadet alanının olmazsa olmazı olan Kur’ân’ı Kerim’in doğru öğrenilmesi ve okunması ibadetlerin sıhhatı açısından zorunluluk taşıdığı gibi Kur’an’ın açıklanması ve yorumlanması için de gereklilik arz eder. Kıraat ilmi de Kur’an kelimelerinin nasıl okunacağını tespit etmesi yönüyle ihtiyaca cevap vermektedir. İşte fakültelerde, Kur’ân kıraatinin ve tarihinin araştırıldığı üzerinde çalışmalar yapıldığı birim Kur’ân-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Anabilim Dalı’dır. İlahiyat/İslami İlimler Fakültelerinin lisans programlarında Kıraat Ana Bilim Dalında Kur'ân-ı Kerim’in usûlüne göre okunma teori ve pratiğinin verilmesi, Kıraat ilmi ve Kur’an kelimeleri üzerindeki farklı kıraatların tanınması hedeflenmektedir. Ayrıca Kur’an harflerinin fonetiği ile ilgili teorik bilgilerin yanı sıra bazı sûrelerin ezber pratiği yaptırılmakta, Kur’an’ın ile ilgili temel bilgilerin kavranması amaçlanmaktadır. Lisansüstü programlar ise lisans programlarının bir devamı niteliği taşımaktadır. Ancak lisans programlarında yaşanan problemlerin lisansüstü programlardakine eklenerek ve değişerek geldiği de bir vakıadır. Bu problemler YÖK, fakülte, ilgili anabilim dalının program kapsamı, dersler ve içerikleri, akademisyen ve öğrenci eksenli olabilmektedir. Tebliğimizde problemlere yer verilecek ve çözüm önerileri sunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü Eğitim, Program, Kıraat Ana Bilim Dalı, Problemler, Çözümler.

*

Aksaray Üniversitesi, [email protected]

16

Lisansüstü Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Algılanan Öğrenme Düzeyleri Ve Aldıkları Eğitimi Yönelik Görüşleri: Sakarya Üniversitesi Örneği Murat TOPAL * Özcan Erkan AKGÜN** Furkan AYDIN*** Özet Bu çalışma Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nde öğrenim gören lisansüstü uzaktan eğitim öğrencilerinin algıladıkları öğrenme düzeyleri ve aldıkları eğitimle ilgili görüşlerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada amaçlı örnekleme metodu kullanılmış ve örneklem 2016-2017 güz-bahar dönemlerinde Eğitim Yönetimi ve Denetimi, Eğitim Programları, Önleyici Rehberlik ve Kariyer Psikolojik Danışmanlığı uzaktan eğitim tezsiz yüksek lisans programlarında öğrenim gören toplam 219 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma tarama modelinde yürütülmüş olup Albayrak, Güngören ve Horzum (2014) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Algılanan Öğrenme Ölçeği ve öğrencilerin görüşlerini almak için yarı-yapılandırılmış görüşme formu veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, öğrencilerin genel algılanan öğrenme düzeyleri bilişsel alt boyutunda %78.09, duyuşsal alt boyutunda %83.33, psikomotor alt boyutunda 78.19'dur. Ayrıca öğrencilerin algılanan öğrenme düzeyleri, uzaktan eğitimi tercih nedeni ve meslek değişkenleri açısından anlamlı farklılık göstermemektedir. Diğer taraftan katılımcıların öğrenim görülen bölüm, uzaktan eğitimin yeterli olup olmadığına yönelik görüşleri ve uzaktan eğitimin yüzyüze eğitime kıyasla aynı olanakları sağlamaması görüşleri açısından algılanan öğrenme düzeyleri anlamlı farklılıklar göstermektedir Öğrencilere göre uzaktan eğitimin en büyük avantajı kendi istedikleri zaman ve yerde derslere katılmaktır. En büyük dezavantajı ise yüzyüze eğitime göre iletişim imkanının sınırlı olmasıdır. Öğrencilerin olumlu deneyimleri içinde en sık belirtilen görüş öğretim elemanlarının ilgisi ve istekli olmalarıdır. En sık belirtilen olumsuz görüş ise sistemle ilgili teknik sorunlardır. Araştırma sonuçları literatüre dayalı olarak tartışılmıştır.. Anahtar Kelimeler: Uzaktan eğitim, algılanan öğrenme düzeyi, lisansüstü eğitim, öğrenci

Sakarya Üniversitesi, [email protected] İstanbul Medeniyet Üniversitesi, [email protected] *** Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, [email protected] *

**

17

Aile Etkisi Ve Bağlanma Stillerinin Kariyer Kararsızlığıyla İlişkisi Ümit SAHRANÇ * Nurcan EĞRİBAŞ** Özet Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinde aile etkisinin ve bağlanma stillerinin kariyer kararsızlığıyla ilişkisinin incelenmesidir. Katılımcılar 2016-2017 yılında Ankara ilindeki bazı devlet okullarına devam eden 325 (143 kız, 182 erkek) ortaöğretim öğrencilerinden oluşmaktadır. Aile etkisini belirlemek için İlişkiler Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek Bartholomew, K., & Horowitz, L.M. (1991) tarafından geliştirilmiştir. Ölçek Türkçe’ye Sümer, N., & Güngör, D. (1999) tarafından uyarlanmıştır. Kariyer kararlılığını ölçmek için Bozgeyikli (2004) tarafından geliştirilen Kariyer kararlılığı öz yeterliliği ölçeği kullanılmıştır. Aile etkisini ölçmek için Fouad ve Cotter, Fitzpatrick, Kantamneni, Carter ve Bernfeld (2010) tarafından geliştirilen Aile Etkisi Ölçeği kullanılmıştır. Aile Etkisi ölçeğinin Türkçe adaptasyonu Özünlü ve Bacanlı (2015) tarafından yapılmıştır. Verilerin analizinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonuçları kariyer kararlılığı ile aile etkisi ölçeğinin alt boyutlarından aile beklentileri ile anlamlı ve yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Ulaşılan sonuçlara göre aile etkisinin kariyer kararında doğrudan bir ilişkisi bulunamamış ancak Aile etkisi ölçeğindeki alt boyutlarından aile beklentileriyle yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Söz konusu ilişki nedeniyle aile beklentilerinin yüksek olması durumunda kariyer kararsızlığı düzeyi de yükseldiği için aile beklentilerinin öğrencinin özellikleriyle uyuşması için rehberlik çalışmaları yapılması, ayrıca uyumlu aile beklentilerine yönelik bir psikoeğitim programının öğrencilerin kariyer kararlığını etkileyip etkilemediğinin incelenmesi amacıyla araştırmalar yapılabilir. Anahtar Kelimeler: kariyer, bağlanma, aile

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Ankara Açi Liseleri, [email protected]

**

18

Lise Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek Ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin Bazı Değışkenler Açısından İncelenmesi Tuncay AYAS * Özet Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin algılanan sosyal destekle psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin okul türü, yaş ve cinsiyet açısından incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın örneklemini 2016-2017 öğretim yılı birinci döneminde Ordu ünyede farklı liselerde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. bu öğrencilerin 263’ü erkek(%44.7) 325’i kadın lardan (%55.3) oluşmaktadır. Bu öğrencilerin 95’I (%16.2) Kiz Meslek Lisesine, 95’İ (% 16.2) Ticaret Meslek Lisesine, 114’ü (%19.4) Sağlık Meslek Lisesine, 135’I (%23) Anadolu lisesine, 51’I (%8.7) İmam Hatip Lisesine gitmektedir. Sonuçlar incelendiğinde kadın öğrencilerin algıladıkları sosyal desteği ve psikolojik iyi oluşları erkek öğrencilerinden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Endüstri meslek lisesi öğrencilerin algıladıkları sosyal destekve psikolojik iyi oluş düzeyleri digger liselerdeki öğrencilerden daha düşük bulunmuştur. Yaş açısıdndan 16 yaşındaki öğrencilerin algıladıkları sosyal destek düşük olarak bulunurken 18 yaşındaki öğrencilerin psikolojik iyi oluşları digger yaştaki öğrencilerden daha düşük bulunmuştur. alsilanan sosyal destek ve psikolojik iyi oluşun en düşük olduğu sinif 12. siniflar olduğu görülmektedir. Algılanan sosyal destekle psikolojik iyi oluş arasında pozitif orta düzeyde bir ilişki vardır. Anahtar Kelimeler: Lise öğrencisi, psikolojik iyi oluş

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected]

19

Üniversite Öğrencilerinin Sınav Motivasyonu: Öğrenci Görüşü Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Namudar İzzet KURBANOĞLU * Mithat TAKUNYACI** Yıldız YILDIRIM*** Özet Önem ve Amaç: Sınavlar, çoğu eğitim sisteminde ve akademik kurumlarda öğrenci öğrenmelerinin değerlendirilmesinde kullanılan en yaygın değerlendirme yöntemlerinden birisidir. Bu nedenle öğrencilerin sınavlarda başarılı olmasına yardımcı olabilecek faktörlerin incelenmesi önemli bir durumdur. Sınavlarda öğrencilerin bireysel yetenekleri, öğrencilerin sınav performansını etkileyen faktörlerden biridir. Bunun yanı sıra, sınav performansı üzerinde etkili olan bilişsel ve duyuşsal faktörler de vardır. Bunların en önemlileri; sınav motivasyonu, sınav kaygısı, sınav olma becerileri, tahmin etme eğilimi, sınavlara karşı tutum ve kopya çekmedir. Bu faktörlerin her biri, sınav performansı üzerinde belirli bir etkiye sahiptir. Bu açıdan düşünüldüğünde, üniversite öğrencilerinin sınav motivasyonlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sınav motivasyonlarını ölçmek amacıyla Wolf ve Smith (1993) tarafından geliştirilen, Sundre ve Finney (2002) tarafından revize edilen Öğrenci Görüşü Ölçeği (ÖGÖ)’ nin Türk örneklem üzerinde psikometrik özelliklerini incelemektir. Yöntem: Bu çalışma, ölçek uyarlama çalışmasıdır ve “ilişkisel tarama modeli” ile gerçekleştirilmiştir. Tarama modeli kapsamında, ÖGÖ’ nin Türkçe formu ve Sınav Kaygısı Ölçeği, Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 300 öğrenciye uygulanmıştır. Bulgular: Orijinal adı “The Student Opinion Scale” (SOS) olan ölçek, “Önem” ve “Çaba” olarak adlandırılan iki alt boyuttan ve 10 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin psikometrik özelliklerini inceleyebilmek amacıyla iç tutarlılık, madde analizi ve açımlayıcı faktör analizi ile doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda, orijinal ölçekte olduğu gibi, ölçeğin iki faktörlü yapıya sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin Türkçe formu için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı birinci alt boyut için .72, ikinci alt boyut için .82 olarak bulunmuştur. Ölçeğin tamamı için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı ise .74 olarak bulunmuştur. Sonuç ve Öneriler: Yapılan madde ayırt ediciliği ve doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ölçeğin orijinal iki faktörlü yapısının Türk örneklem için uygun olduğunu göstermiştir. Bu durumda ölçeğin Türk örneklem grubunun sınav motivasyonlarının belirlenmesinde kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir araç olduğu düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Güvenirlik-geçerlilik, sınav kaygısı, sınav motivasyonu, üniversite öğrencileri.

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi *

**

20

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Geleceğin Çevresine Yönelik Algıları Alper ÇORAPÇIGİL * Özet Araştırma kapsamında 2. sınıf fen bilgisi öğretmen adaylarının gelecekte çevrenin nasıl olacağına yönelik algıları araştırılmıştır. Bu bağlamda kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 2. sınıf 50 fen bilgisi öğretmen adayına 2050 yılında çevrenin nasıl olacağına yönelik resim çizmeleri, çizdikleri resmi açıklamaları ve neden böyle bir resim çizdiklerini ifade etmeleri istenmiştir. Yazılan nedenler ve yapılan resim açıklamaları açık kodlama yapılarak betimsel analiz ile analiz edilmiştir. Çizilen resimler ise içinde barındırdığı kavramların sıklıklarına göre analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda öğretmen adaylarının genellikle geleceğin çevresine yönelik karamsar oldukları ve teknolojik gelişmelerin ilerleyeceğini düşündükleri tespit edilmiştir.: Anahtar Kelimeler: Gelecekteki çevre algısı, fen bilgisi öğretmen adayı, çevre eğitimi, çevre sorunları

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected]

21

Ortaokul Öğrencilerinde Akademik Motivasyonun Akademik Beklentilere İlişkin Stres Açısından İncelenmesi Beyhan KARACA * Eyüp ÇELİK** Özet Araştırmada ortaokul öğrencilerinin akademik motivasyon düzeyleri ile akademik beklentilere ilişkin stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, bu çalışmada öğrencilerin akademik motivasyon düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, algılanan sosyoekonomik durum, algılanan ebeveyn tutumu açısından farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 674 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin %55.4’ü (n= 374) kız, % 44.5’i (n=300) erkektir. Öğrencilerin %17.5’i (n= 118) 5. sınıf, %21.5’i (n= 145) 6. sınıf, %21.9’u (n=148) 7. sınıf ve %39’u (n= 263) 8. sınıf düzeyindedir. Verilerin toplanmasında Ortaokul Öğrencileri İçin Akademik Motivasyon Ölçeği ve Akademik Beklentilere İlişkin Stres Envanteri kullanılmıştır. Verilerin analizinde değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkeni yordama düzeyi regresyon analizi ile incelenmiştir. Cinsiyete göre akademik motivasyonun cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklem t-testi ile belirlenmiştir. Ayrıca, akademik motivasyonun sınıf düzeyi, algılanan sosyo-ekonomik durum, algılanan ebeveyn tutumu açısından farklılaşıp farklılaşmadığı da tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinde akademik motivasyonun aile/öğretmen beklentileri ile kendine ilişkin beklentiler arasında pozitif bir korelasyon gözlemlenmiştir. Regresyon analizi sonucuna göre ise akademik motivasyonu aile/öğretmen beklentilerinin yordamasına rağmen kendine ilişkin beklentilerin akademik motivasyonu yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyet değişkeni ele alındığında ise erkek öğrencilerin kız öğrencilere oranla akademik motivasyon düzeylerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Sınıf düzeyi ve algılanan sosyo-ekonomik düzeye göre akademik motivasyonun istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, ortaokul öğrencilerinin akademik motivasyon düzeylerinin anne-baba tutumuna göre önemli düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı incelendiğinde ise anneye yönelik algılanan ebeveyn tutumlarından demokratik ve otoriter tutum arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark olduğu görülmüştür. Diğer ebeveyn tutumları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Anahtar Kelimeler: Akademik motivasyon, akademik beklenti stresi, stres, motivasyon

*

[email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

22

Öğretmenlerin Web Tabanlı Mesleki Gelişime Yönelik Motivasyon Ve Web Tabanlı Öğretime Yönelik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi Rahime KARAVAŞ * Berru SAĞIR** Ayşe KOÇ*** Nevzat YUMRU**** Özet Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin web tabanlı mesleki gelişime yönelik motivasyonlarının ve web tabanlı öğretime yönelik inançlarının yaş, branş, kıdem ve cinsiyetlerine göre farklılık gösterip göstermediğini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırma kesitsel tarama modelinde yapılmıştır. Araştırma 2016-2017 eğitim öğretim yılı birinci döneminde Sakarya, Zonguldak ve İstanbul illerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında görev yapan 253 öğretmenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin 137’si kadın 116’sı ise erkektir. Öğretmenlerin web tabanlı mesleki gelişime yönelik motivasyonlarını ölçmek üzere Kao, Wu ve Tsai (2011) tarafından geliştirilen, Çakır ve Horzum (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan ölçme aracı, web tabanlı öğretime yönelik inançlarının ölçülmesi için ise Yang &Tsai (2008) tarafından geliştirilen ve Horzum, Canan Güngören (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan ölçme araçları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin web tabanlı öğretime yönelik inançlarının düzeylerinin cinsiyet, yaş, kıdem ve branşlarına göre anlamlı farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmenlerin web tabanlı mesleki gelişime yönelik motivasyonlarının yaş, kıdem ve branşlarına göre anlamlı farklılık göstermediği ancak cinsiyetlerine göre incelendiğinde kadınların web tabanlı mesleki gelişime yönelik motivasyon düzeylerinin erkeklere göre daha fazla olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: uzaktan eğitim, web tabanlı mesleki gelişim, web tabanlı öğretim

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

23

Türkiye’de Aktüerya Bilimleri Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi Ali KÖSE* Serpil ERGÜN BÜLBÜL** Seher ARIKAN TEZERGİL*** Özet Lisansüstü eğitimlerin doğası gereği hemen her konuda çok sayıda çalışma yapılmaktadır. Çok fazla sayıdaki verinin tasnifi, eğilimlerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesi literatüre katkı sağlarken, sonraki araştırma konularının tespiti açısından da araştırmacılara da büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi de temel olarak bu amaçlara hizmet etmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’de aktüerya bilimleri konusunda lisansüstü düzeyde yapılan tezlerin yıllara, üniversitelere, anahtar kelimelere, alt konulara ve ilgi alanlarına göre dağılımının nasıl olduğunu ortaya koymaktır. Çalışma, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi’nde, son on yıla ait Aktüerya Bilimleri konusunda yapılmış olan lisansüstü tezleri kapsamaktadır. Yukarıda belirtilen konulara bağlı olarak içerik analizi yöntemi ile Aktüerya Bilimlerine ilişkin yapılmış olan lisansüstü tezler değerlendirilerek çalışma konularının eğilimleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler, yüzde ve frekansa dayalı olarak incelenmiş ve bu doğrultuda çalışma konularının eğilimleri yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, az ele alınan veya incelenmeyen konular belirlenerek alandaki eksikliklerin tespiti ile literatüre katkıda bulunulmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü Tezler, İçerik Analizi, Aktüerya.

Marmara Üniversitesi Bankacilik Ve Sigortacilik Yüksekokulu, [email protected] Marmara Üniversitesi Bankacilik Ve Sigortacilik Yüksekokulu, [email protected] *** Marmara Üniversitesi Bankacilik Ve Sigortacilik Yüksekokulu, [email protected] *

**

24

Determinatıon Of Teachers’ Views On The Administrative Appointment Regulation Of The Ministry Of National Education Mertcan KULAVUZ* Esra OĞUZOĞLU** Kemal SOYGÜR*** Büşra Havva ŞENTÜRK**** Turgut KARAKÖSE***** Abstract Purpose This study was carried out in order to determine the opinions of teachers regarding the director appointment regulation of the Ministry of National Education. Problem What are the opinions of the teachers regarding the administrative appointment regulation of the ministry of National Education? Method This research was carried out with semi-structured interview method based on the qualitative research approach with the aim of determining the opinions of the teachers regarding the regulation on the assignment of the administrators of the educational institutions affliated to the Ministry of National Education, dated June 10,2014 and numbered 29026. An interview form consisting of open-ended questions was used to identify participants’ opinions in the study. The opinions of the field experts, school adminstrators and teachers were taken in the preparation of the questionnaire. Open-ended questions prepared for the purpose of the survey were answered by face to face interviews with the participants. The obtained data were analyzed using descriptive analysis technique. The study group of this research consists of 16 teachers who work in the schools of Kütahya and Balıkesir. A purposeful sampling method was used in determining the study group. This method allows for in-depth study of situations that are thought to have a lot of knowledge. Results As a result of the research, it has been determined that the teachers find many aspects of the managerial appointment regulations as negative. According to research findings the biggest problem with regard to regulation is that the appointments are not based on the liaison and the criteria are subjective. Participants have reasoned that this is due to the fact that executive appointments are being conducted at large scale through interviews. As a criterion for success in interviewing, it has been frequently expressed by teachers that the merit is largely influenced by union and individual relationships. The teachers participating in the research, as a solution to the problems of the appointment of the administrators; interview with the written exam and to be appointed as the administrator in the supervisors’ supervisory profession and to keep the appointment in front of the liaison. Keywords: Ministry of Education, Administrator appointment regulation, Educational Organizations, Teachers

Dumlupınar University, [email protected] Dumlupınar University, [email protected] *** Dumlupınar University, [email protected] **** Dumlupınar University, [email protected] ***** Dumlupınar University, [email protected] *

**

25

Women Administrators’ Perceptions Regarding To School Administration In Educational Organizations Esra OĞUZOĞLU* Kemal SOYGÜR** Büşra Havva ŞENTÜRK*** Mertcan KULAVUZ**** Turgut KARAKÖSE**** Abstract Purpose The aim of study is to determine the perceptions of women administrators regarding to school administration. Problem How do the perceptions of women administrators regarding to school administration in educational organizations? Method This study which is performed to identify perceptions of women administrators regarding to school administration in educational organizations is performed by semi-structured interview method based on qualitative research approach. It is used an interview form consisting of open-ended questions in order to determine the views of participants in research. While preparing the questions form, it is received opinions of the field experts, school administrators and teachers. The open-ended questions prepared for the purpose of the research are answered by the participants through face to face interviews. Obtained data are analyzed using descriptive analysis technique. 20 female school managers who study in the city of Kütahya in 2016-2017 academic year form the study group of research. In the determination of the study group, purposive sampling method is used. This method allows studying the situations considered to have rich information deeply. Findings and Conclusion As a result of the research, it has been determined that women administrators support the idea that women’s management. According to the participants’ opinion, male workers were found not to be satisfied with working with a woman administrator because the structure of the patriarchal society is effective in the school environment as well as in every aspect. However, women managers; it was found out that they were away from the idea of managing because of dilemmas such as negatively affecting family life, lack of support from the society, gender prejudice and inability to choose between work and family. Participants are expecting from the school administrator as a woman: fairness, equality, high communication power, reability and kidness. As a result of the research; women administrators emphasized that performance should be taken into account in the management role.. Keywords: educational institution, women administrators, school manager, qualitative research

Dumlupınar University, [email protected] Dumlupınar University, [email protected] *** Dumlupınar University, [email protected] **** Dumlupınar University, [email protected] ***** Dumlupınar University, [email protected] *

**

26

2007-2017 Yılları Arasında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde Yapılan Lisansüstü Tezlerinin Tematik Dağılımlarının İncelenmesi Ozana URAL * Elif ESMER** Fatma Özge ÜNSAL*** Özet Bilimsel araştırmaların yapıldığı, bilim alanına akademisyenlerin yetiştirildiği üniversitelerin enstitüleri çeşitli alanlarda uzmanlaşarak farklı enstitüler oluşturmuşlardır. Eğitim alanında yapılan lisansüstü bilimsel araştırmalar kimi üniversitelerde Sosyal Bilimler Enstitülerine bağlı olarak, kimi üniversitelerde ise Eğitim Bilimleri Enstitüsü çatısı altında farklı programlarda sürdürülmektedir. Sosyal Bilimler gibi çok çeşitli disiplinleri içeren bir alanda eğitim bilimleri araştırmalarını elemek yerine ayrı bir enstitüye bağlı olarak eğitim konularını araştırmak daha uygun görülmektedir. Bu nedenle, araştırmada 2007-2017 yılları arasında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitü’nde yapılan lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu genel amaç doğrultusunda (1)Tezlerin akademik seviyeye göre (2) Akademik disiplin alanına göre (3) Konu alanlarına göre (4) Kullanılan Yönteme göre dağılımları incelenmiştir. Betimsel araştırma modeline göre desenlenen araştırmada veriler, Yüksek Öğretim Yayın ve Dokümantasyon Müdürlüğü aracılığıyla, nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yoluyla elde edilmiştir. Veri analizinin halen devam ettiği bu çalışmada, bulgular anahtar kelimelerine, yönteme ve derecelerine göre sınıflandırılacak, yüzdeler ve frekanslar aracılığıyla tablolaştırılarak sunulacaktır. Eğitim Bilimleri Enstitülerine bağlı yürütülen lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından dağılımının incelenmesi sonucunda elde edilen bulguların, eğitim alanına ve enstitülere katkı sağlayacağı, tamamlanan tezlerin eğilimlerini saptamak açısından da aydınlatıcı olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim, Lisansüstü Tez Çalışmaları

Marmara Üniversitesi, [email protected] Marmara Üniversitesi, [email protected] *** Marmara Üniversitesi, [email protected] *

**

27

Fen Bilimleri Öğretim Programında Değerler Aysun ÖZTUNA KAPLAN* Muhammed Emin KEKLİK** Özet Öğrencilerin içinde yaşadıkları topluma ve çağa ayak uydurabilmeleri için birtakım değerleri eğitim-öğretim sürecinde kazanmaları gerekmektedir. Bu süreçte önemli bir unsur olan öğretim programlarının bilişsel hedeflerinin yanı sıra sevgi, saygı, paylaşma, sorumluluk gibi değerleri içeren duyuşsal hedefleri de vardır. Okulların misyonlarından biri de, öğretim programında doğrudan ya da dolaylı olarak verilen değerlerin içselleştirilmesine, dolayısıyla öğrencilerin karakter eğitimine katkı sağlamaktır. Bu bağlamda değerlerin sadece sosyal alanlara ait derslerde kazandırılması gerektiği düşünülmemeli, her alana ait özelleşmiş kazanımlarla birlikte öğrencilere kazandırılması öngörülen değerlerin de olduğu unutulmamalıdır. Fen bilimleri dersi değerler açısından değerlendirilirse, başlı başına bilimsellik değerinin en önemli göstergelerini içeren bir ders olduğu görülür. Öte yandan fenteknoloji-toplum-çevre etkileşimi açısından ele alındığında; doğaya yönelik sevgi-saygı, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamada üstlenilecek sorumluluk, bilimsel çalışmaları sürdürmedeki dürüstlük gibi birçok değeri içerisinde barındırdığı da göze çarpacaktır. Bu sebeple fen bilimleri öğretim programında hangi değerlere, ne ölçüde yer verildiğinin belirlenmesi, gerek programın uygulayıcısı olan öğretmenlere yol göstermesi gerekse programın yeniden yapılandırılmasında gerekli değişikliklerin yapılmasını sağlamada yardımcı olacaktır. Bu araştırmada, değer eğitimi açısından ortaokul Fen Bilimleri dersi kazanımları analiz edilmiştir. Araştırmada kapsamında Fen Bilimleri dersi öğretim programında yer alan 330 kazanım içerdiği değerler açısından içerik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan analizde Spranger'in Kişisel Değerler Sınıflaması kullanılmıştır. Bu sınıflamaya göre bilimsel/kuramsal, ekonomik, estetik, sosyal, politik ve dinsel/manevi değerlerin Fen Bilimleri dersi öğretim programında 3. sınıftan 8. sınıfa kadar hangi öğrenme alanlarına ait hangi kazanımlarda ne oranda yer aldığı tespit edilmiştir. Verilerin analizi ile ilgili araştırmanın güvenirliğini arttırma çalışmaları sebebiyle kazanım-değer eşleştirilmelerine ilişkin uzman görüşleri alınmakta olup araştırma süreci devam etmektedir. Anahtar Kelimeler: değer, değerler eğitimi, fen bilimleri, fen bilimleri öğretim programı

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] MEB Sakarya Hendek Ziya Gökalp Ortaokulu, [email protected]

**

28

Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitim Algısı Enes GÜNSEL* Serpil ARSLAN** Mehmet BAŞAR*** Mehmet AKPINAR**** Özet Bu çalışmada öğretmen adaylarının cinsiyet, öğrenim görülen bölüm, öğrenim görülen sınıf düzeyi, uzaktan eğitim dersi alıp almama ve uzaktan eğitimi gerekli bulup bulmama değişkenlerine göre uzaktan eğitim algılarını incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Eğitimi bölümlerinde öğrenim görmekte olan öğretmen adayları ile yürütülmüştür. Araştırma grubu 96’sı (%31,5) erkek ve 206’sı (%68,5) kadın olmak üzere toplam 305 kişiden oluşmuştur. Çalışma sonucunda elde edinilen veriler doğrultusunda yapılan T-Testi ve Anova sonuçlarına göre cinsiyet, uzaktan eğitimi gerekli bulup bulmama ve öğrenim görülen bölüm değişkenlerine göre anlamlı bir fark olduğu diğer taraftan ise, uzaktan eğitim dersi alıp almama ve öğrenim görülen sınıf düzeyi değişkenleri açısından anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: uzaktan eğitim, öğretmen adayları, uzaktan eğitim algısı

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

29

Problemi Ele Almada Lafız Anlam İlişkisinin Önemi Şerefettin ADSOY* Özet Herhangi bir konuya dair gerek yazılı olarak gerekse sözlü olarak beyanda bulunulmak istenildiğinde birçok problemin yaşandığı bilinen bir gerçektir. Bu problem bazen şekil bakımından kendini gösterirken çoğunluk olarak da içerik bağlamında kendini açıkça göstermektedir. İçerik yönünden var olan bu sorunlar da kendi içerisinde ayrıca çeşitlenebilmektedir. Söz konusu problemlerin başında ele alınacak olan “problem”in içerik boyutunun netleştiril(e)memesi ve buna bağlı olarak da kullanılan lafızların anlam boyutlarının dikkate alınmamasıdır. Bilindiği üzere gerek yazışmalarda ve gerekse sözlü iletişimde kullanılan her bir lafzın, kendisinin karşılamış olduğu anlama delaleti, kendi özeline bağlı olarak, değişiklik arz etmektedir. Bu farklılık kimi lafızlar, kast edilen anlamın bütününü karşılarken kimi lafızlar da kast edilen anlamın bir kısmını karşılamaktadır. Kast edilen anlamın tümünün veya bir kısmının, belirtildiği gibi, kullanılan lafızla doğrudan bir bağlantı kurulabilindiği gibi dolaylı olarak ve aslında lafzın gerçek anlamında olmayan bir anlamın, varmış gibi gösterilerek, çoğu zaman da farkında olmayarak, telafisi çok zor hataların ortaya çıkmasına yol açılabilinmektedir. Bu yüzden problemin belirginleştirilmesi ne kadar önemli ise karşıladığı ya da karşılaması için düşünülerek kullanılacak olan lafızların anlamları da en az o kadar önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Anlam, Lafız, Delalet, İçlem, Kaplam

*

Yrd. Doç. Dr., Aksaray Üniversitesi, [email protected]

30

Marital Attitudes as a Mediator on the Relationship between Respect toward Partner and Subjective Happiness Erol UĞUR* Abstract Marriage has always been an important custom and a major life event almost in all cultures. So that, marital quality in which includes being satisfied, fulfilled, approved, respected and happy in marital relationship has become more important for personal and social well-being. Previous research has shown that individuals who have positive marital beliefs are more likely to end up in positive relationship outcomes. Since positive marital attitudes affect partners’ relationship behaviours (e.g., effective problem solving) respect toward partner may serve as a facilitator for positive relationship outcomes; Respect toward partner may nurture subjective happiness in marital relationship. Subjective happiness is a positive outcome in marital relationship and emerges as a virtuous circle for marital quality. Individuals in happy relationships reported a higher level of subjective well-being than did individuals in unhappy relationships. In conclusion, it may be suggested that both respect and subjective happiness comes together in the centre of wellbeing which affect marital functioning seriously, marital attitudes has a dominant role in marital wellbeing. In current study, the possible role of marital attitudes as mediator on the relationship between respect toward partner and subjective happiness is aimed to be examined. Participants were 180 teachers who completed a questionnaire package that included the Marital Attitudes Scale, Respect toward Partner Scale and the Subjective Happiness Scale. Findings demonstrated that subjective happiness is predicted positively by marital attitudes and respect toward partner. Marital attitudes are predicted positively by respect toward partner. Also the relationship between respect toward partner and subjective happiness is partially mediated by marital attitudes. The results and their implications are discussed within the scope of the related literature with recommendations for further research and practice. Keyword: Marital attitudes, respect toward partner, subjective happiness, marital relationships

*

Sakarya University, [email protected]

31

6. Sınıf Öğrencilerinin Çizimlerinde Bitkilerin Büyüme ve Gelişmesine Etki Eden Faktörler Aslı ÖZTÜRK* Aysun OZTUNA KAPLAN** Özet Fen öğretiminde kavramların önemi çok büyüktür. Fen eğitiminin amaçlarından biri öğrencilerin bu kavramları ezberlemeden anlamlı öğrenmelerini ve bu kavramları yaşantılarında gereksinimleri doğrultusunda kullanmalarını sağlamaktır. Kavram öğretimi yapılırken öğrencilerin kavram yanılgılarına sahip olup olmadıklarının dikkate alınması öğretimin verimliliğini arttıracaktır. Öğrencilerin kavram hakkında neler anladıklarını, kavram yanılgılarının olup olmadığını anlama tekniklerinden biri de çizimlerdir. Çizim, öğrencinin nasıl cevaplayacağı konusunda küçük sınırlamalar dışında sınırlama koymayan açık bir tekniktir. Çizimlerin amacı, öğretmenlerin diğer anlamayı inceleme yöntemleri ile ortaya çıkaramadığı durumların ortaya konulmasını da sağlamaktadır. Bu araştırmanın amacı, 6.sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersinde bitkilerin büyüme ve gelişmesine etki eden faktörler hakkındaki bilgilerini ve varsa kavram yanılgılarını çizimler aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla 6. Sınıf Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme ünitesi işlenmeden önce ve ünite işlendikten sonra öğrencilerden bitkilerin büyümesine etki eden faktörleri çizimle anlatmaları istenmiştir. Araştırma grubunu Sakarya ili, Hendek ilçesinde bulunan bir devlet ortaokulunda 6.sınıfta öğrenim görmekte olan 23 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk aşaması tamamlanmıştır ve öğrencilerin çizimlerinde çoğunlukla su, güneş ve gübre çizimlerine yer verdikleri, sadece iki öğrencinin oksijeni de çizimlerine yansıttığı görülmüştür. Çalışmanın ikinci aşaması halen devam etmekte olup veriler analiz aşamasındadır. Anahtar Kelimeler: bitkilerde büyüme ve gelişme, çizim metodu, kavram öğretimi, kavram yanılgısı.

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

32

Evli Bireylerde Cinsel Özgüvenin Psikolojik İhtiyaçlar, Aidiyet, Heyecan Arayışı Ve Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi Eyüp ÇELİK* Büşra ÇELİK** Şirin YAVAŞ*** Özet Araştırmada evli bireylerin cinsel özgüven düzeyleri ile psikolojik ihtiyaçlar, aidiyet ve heyecan arayışı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, bu çalışmada evli bireylerin cinsel özgüven düzeyleri bazı demografik değişkenler (cinsiyet, yaş, çocuk sayısı, evlilik süresi ve eğitim düzeyi) açısından da incelenmiştir. Araştırma verileri yaş ortalaması 34.65 olan 452 (365’i kadın, 87’si erkek) evli bireyden Cinsel Özgüven Ölçeği, Genel Aidiyet Ölçeği, Psikolojik İhtiyaçları Değerlendirme Ölçeği, Yetişkinler için Heyecan Arayışı Ölçeği uygulanarak toplanmıştır. Araştırma verileri korelasyon analizi, regresyon analizi, t testi ve tek yönlü varyans analizi ile analiz edilmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda cinsel özgüven ile psikolojik ihtiyaçlar (başarı, ilişki, özerklik ve başatlık), heyecan arayışı ve eğitim düzeyi arasında pozitif yönde ilişkinin olduğu, cinsel özgüven ile yaş ve çocuk sayısı arasında negatif yönde ilişkinin olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan cinsel özgüvenin aidiyet ve alt boyutları (kabuledilme/içerilme ve reddedilme/ dışlanma) ve evlilik süresi ile ilişkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada korelasyon analizi sonucuna göre cinsel özgüven ile ilişkili olan değişkenlerin cinsel özgüveni istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordayıp yordamadığını belirlemek için yapılan regresyon analizi sonucu psikolojik ihtiyaçlardan başarı ihtiyacının, heyecan arayışının, çocuk sayısının ve eğitim düzeyinin cinsel özgüveni yordadığı görülmüştür. Çalışmada cinsiyete göre cinsel özgüvenin farklılaşmadığı bulunmuştur. Ayrıca, eğitim düzeyine göre cinsel özgüvenin farklılaşıp farklılaşmadığının incelendiği analiz sonucuna göre de lise ile lisans, yüksek lisans ve doktora eğitim düzeyine sahip evli bireylerin cinsel özgüven düzeylerin anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Doktora mezunu bireylerin cinsel özgüven puanı ortalamasının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Cinsel özgüven, psikolojik ihtiyaçlar, genel aidiyet, heyecan arayışı

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya üniversitesi, [email protected] *

**

33

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Canlı Deneyleriyle İlgili Etik Algılarına Yönelik Fenomenolojik Bir Araştırma Şule ELMALI* Aysun ÖZTUNA KAPLAN** Özet Etik kavramı disiplinlerarası bir konu olması nedeniyle, günlük hayatta pek çok alanda sıklıkla kullanılmaktadır. Sağlık ve tıp alanında ön planda olan etik kavramından doğan biyoetik, biyoloji bilimiyle ilgili birçok disiplini ilgilendirdiği gibi, eğitim alanında da fen bilimleri dersi öğretimiyle ilişkilidir. Fen bilimleri dersi öğretim programında fen teknoloji toplum ve çevre öğrenme alanlarından bir alt başlık olan sosyo-bilimsel konular kapsamında yer almaktadır. Bu araştırma ile Genel Biyoloji II dersi uygulamaları kapsamında canlılarla yapılan deneylere ilişkin öğretmen adaylarının etik yaklaşımlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 bahar yarıyılında Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan 17 gönüllü 2. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik yaklaşım kullanılmıştır. Ders süresince gerçekleştirilen canlı deneyleri kapsamında, tavuk embriyosu gelişim sürecinin gözlenmesi, kan grubu tahlili ve diseksiyon deneyleri(memeli kalbi, balık ve kurbağa) yapılmıştır. Bu deneyler sonrasında öğrencilerden hazırladıkları deney raporlarında deneyler hakkındaki düşünceleri ve hislerini yazılı olarak ifade etmeleri istenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler, tüm deneyler sonrasında yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Görüşmelerde ses kaydı alınarak transkript edilmiş ve içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, öğretmen adaylarının etik konusuna ilişkin algılarına yönelik bakış açılarını toplumsal normlar üzerinde yapılandırdıklarını ortaya çıkarmıştır. Öğrenci görüşlerinin, laboratuvardaki canlı deneyleriyle ilgili uygulamaların teorik derse yönelik katkısının yüksek düzeyde olduğu ve dersi daha ilgi çekici kıldığı fikri üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Aynı zamanda, öğretim sürecinde edinilen deneyimler doğrultusunda deney öncesindeki görüşlerinin deney sonrasında farklılaştığını söyleyen öğretmen adaylarının sayısının fazla olması, etik anlayışlarının süreç etkisiyle bilimsel temelli etik yaklaşımı doğrultusunda değiştiği sonuçlarını ortaya çıkarmıştır. Keywords: biyoloji laboratuvarı, canlı deneyleri, etik, fenomenoloji, öğretmen adayları

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

34

Yüksek Lisans Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterlilikleri İle Mesleki Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Elif ESMER * Aslıhan ALYILDIZ UĞURLU ** Bülent ÖZDEN*** Özet Yaşam boyu öğrenme, kişinin doğumdan ölüme kadar kendini geliştirmek için ihtiyaç duyduğu tüm öğrenme faaliyetlerini kapsamaktadır. Özellikle lisansüstü eğitim alarak akademik anlamda kendini geliştirmeye devam eden bireylerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri açısından da gelişime açık olması beklenir. Mesleki motivasyon da kişinin mesleki ve akademik anlamda kendini geliştirmeye devam etmesinde yaşam boyu öğrenme yeterlikleri kadar önemli görülmektedir. Bu nedenle araştırmanın amacı yüksek lisans öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yeterlilikleri ile mesleki motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda; (1) Yüksek lisans öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri cinsiyet, çalışılan kurum ve mesleki kıdeme göre farklılaşmakta mıdır? (2) Yüksek lisans öğrencilerinin mesleki motivasyon düzeyleri cinsiyet, çalışılan kurum ve mesleki kıdeme göre farklılaşmakta mıdır? (3) Yüksek lisans öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri ile mesleki motivasyon düzeyleri arasında ilişki var mıdır? sorularına yanıt aranmıştır. Betimsel desene uygun olarak yürütülen araştırmada veri toplamak amacıyla Şahin, Akbaşlı ve Yanpar Yelken (2010) tarafından geliştirilen “Yaşam Boyu Öğrenme Anahtar Yeterlikleri Ölçeği” ile Ural (1996) tarafından geliştirilen “Mesleki Motivasyon Ölçeği” kullanılmıştır. Veri analiz sürecinin devam ettiği araştırmanın bulgularının eğitim alanında yürütülen lisansüstü programların geliştirilmesinde ve öğretmen yetiştirme alanında yapılan araştırmalara ışık tutması umulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü Eğitim, Öğretmen Yetiştirme, Mesleki Motivasyon, Yaşam Boyu Öğrenme

Marmara Üniversitesi, [email protected] Marmara Üniversitesi, [email protected] *** Marmara Üniversitesi, [email protected] *

**

35

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Eğitimi İçin İdeal Öğrenme Ortamı Algıları Fatime BALKAN KIYICI * Şule ELMALI** Abstract Bu araştırmada fen eğitimi için gerekli ideal öğrenme ortamının nasıl olması gerektiğine ilişkin fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerini tespit etmek amaçlanmaktadır. Çalışma grubunu fen bilgisi öğretmenliği bölümünde son sınıfta öğrenim gören 52 kız, 7 erkek olmak üzere toplam 59 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir. Çalışma kapsamında öğretmen adaylarının ideal öğrenme ortamı algılarını ortaya koymaya yönelik resimler çizdirilmiş ve neden böyle bir ortam olması gerektiğini açıklamaları istenmiştir. Veriler katılımcıların çizmiş olduğu bu resimler ve açıklamalardan elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda; öğretmen adaylarının resimlerinde fen eğitimi için ideal öğrenme ortamı olarak donanımlı sınıflara, laboratuarlara ve okul dışı öğrenme ortamlarına yer verdikleri tespit edilmiş ve yapılan açıklamalar da analiz edilerek sonuçlar tartışılmıştır.

Keywords: Fen eğitimi, öğretmen adayı, öğrenme ortamı

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

36

Fen Bilimleri Dersine Giren Öğretmenlerin Lisansüstü Eğitime İlişkin Görüşleri Fatime BALKAN-KIYICI * Elif ATABEK-YİĞİT** Hale TOKSES*** Ezgi GÖKGÜN**** Abstract Günümüz ihtiyaçlarını karşılayabilecek niteliklere sahip bireylerin yetişmesinde eğitim öğretim sürecinin en önemli unsurlarından birisi şüphesiz ki öğretmenlerdir. Araştıran sorgulayan bireylerin yetişmesine katkı sağlayacak öğretmenlerin öğrencilerde bu becerileri geliştirebilmesi için öncelikle kendilerinin bu becerilere sahip olması gerekmektedir. Öğrencilere model olacak ve yol gösterecek olan öğretmenlerin bu becerileri edinmesinde lisans eğitiminin akabinde lisansüstü eğitim programlarının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, fen bilimleri dersine giren sınıf öğretmenleri ve fen bilimleri öğretmenlerinin lisansüstü eğitime ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada öğretmenlerin lisansüstü eğitime ilişkin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlandığından betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma grubunu Sakarya ilinin Hendek ilçesinde görev yapan fen derslerine giren sınıf öğretmenleri ve fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmalar tarafından geliştirilen açık uçlu sorulardan oluşan form yoluyla nitel olarak elde edilmişir. Elde edilen veriler betimsel analiz yoluyla analiz edilmiş ve bulgulara ulaşılmıştır. Çalışma katılımcıların lisansüstü eğitimi nasıl tanımladıkları, lisansüstü eğitiminin amacı ve gerekliliğine ilişkin görüşlerinin; barnş, cinsiyet, mesleki deneyim vb demografik özelliklerine göre nasıl farklılaştığı incelenmiş ve sonuçlar tartışılmıştır. Keywords: Lisanüstü eğitim, sınıf öğretmeni, fen öğretmeni

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

37

Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerinin Belirlenmesi Fatime BALKAN-KIYICI * Elif ATABEK-YİĞİT** Hale TOKSES*** Ezgi GÖKGÜN**** Abstract Öğrenme her zaman belirli bir mekanda veya zamanda gerçekleşmesi gereken bir süreç olmayıp, yaş, cinsiyet ya da sosyal statüye bağlı değildir. Dolayısıyla öğrenmenin yalnızca formal ortamlarda gerçekleşmeyeceği felsefesine dayanan yaşam boyu öğrenme, ülkemizin 9. Kalkınma planında yer almış ve önemi daha da artmıştır. Bu bağlamda bu çalışmada öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini eğitim fakültesi son sınıfta öğrenim gören fen bilgisi, sınıf öğretmenliği, okul öncesi öğretmenliği, sosyal bilgiler öğretmenliği, ilköğretim matematik öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği, zihin engelliler öğretmenliği, İngilizce öğretmenliği ve bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği bölümlerindeki öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 7 alt boyuttan ve 51 maddeden oluşan 5’li likert tipi olan yaşam boyu öğrenme yeterlikler ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri yaşam boyu öğrenme yeterlikler ölçeğinin öğretmen adaylarına uygulanması sonucunda elde edilmiştir. Elde edilen verilere istatistiksel analizler uygulanmış ve bulgulara ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerinin; bölüm ve cinsiyet değişkenlerine göre nasıl farklılaştığı incelenmiş ve sonuçlar tartışılmıştır..

Keywords: Yaşam boyu öğrenme, öğrenme yeterliği, öğretmen adayı

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

38

Eğitim Fakültelerinde Kaliteli Eğitim Yaklaşımları: Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği Banu DAVUN* Abstract Yaşadığımız yüzyılda, dünya hızlı bir değişim süreci içerisinde bulunmaktadır. Dünyadaki değişim trendi gözlemlendiğinde ekonomik, siyasal, teknolojik, sosyal-kültürel, ekolojik ve demografik dönüşümlerin giderek artan bir şekilde önem kazandığı görülmektedir. Bu durumda ileri teknoloji ve bilgi çağı, rekabette üstün duruma geçebilmek için çevreyi doğru algılamayı, bilgiye hızlı ulaşmayı ve paylaşmayı, daha doğru bir deyişle değişimi yakalamayı zorunlu kılmaktadır. Dün için ‘mükemmel’ olarak nitelendirilen bir ürün veya hizmet ona, alışılınca ‘normal’ daha iyisi bulununca da ‘yetersiz’ olarak nitelendirilmektedir. Bireylerin sürekli olarak yükselen beklentilerine cevap verebilmek için Kurum ve Kuruluşların sürekli kendilerini yenilemeleri gerekmektedir. Bireyin kendini geliştirmesinin temeli olan değişim, yaşamın da kendisidir ve değişimi yaşamına entegre edemeyen Kurumlar, yaşamlarını tehlikeye attıklarını bilmelidirler. Eğitim kurumları da bu değişimlerden etkilenmektedir. Eğitimin, toplumsal yaşamdaki değişimleri toplum için daha iyiye götürme yada bu değişimlerde gelişme kaydedebilme rol ve sorumluluğu giderek önem kazanmaktadır. Değişimdeki bu hızın yanında diğer ana olgu, ülkeler ve kurumlar arasında korkunç bir rekabetin varlığıdır. Böylece Kamudan başlamak üzere ekonomide ve toplumu oluşturan tüm kurumlarda bir değişim kaçınılmaz olmaktadır. Eğitim sistemleri de bu değişim rüzgârının içinde olmak zorundadırlar. Bilgi toplumu ülkesi olmak ve küresel yarıştan kopmamak için Ülkeler kendi eğitim sistemlerini geliştirip yeni yaklaşımlarla bu alana kaynak aktarmaktan çekinmemelidirler. Bu kapsamda üniversitelerin eğitim, öğretim, bilimsel ve teknolojik faaliyetleri ile ülke kalkınmasına olan katkılarını en üst düzeye çıkarması beklenmektedir. Ülkemizdeki yükseköğretim kurumları bu beklentileri gerçekleştirmek ve topluma güven vermek için gelişmiş bir eğitim ve bilimsel politika izlemek ve kalite geliştirme programı uygulamak zorundadır. Kalite yönetimini benimsemenin çağın rekabet koşullarına göre bir gereklilik olduğu batılı üniversitelerin deneyimlerinden anlaşılmaktadır. Ne var ki ülkemizde, yakın bir tarihe kadar, çok az sayıda üniversite kalite yönetimi anlayışının önemini kavramıştır. Ancak, son dönemlerde üniversitelerimizde kalite geliştirme konusunda çalışmalar ivme kazanmıştır. Eğitim alanında kalite adına yapılan çalışmaların eğitim dünyasına olumlu anlamda birçok gelişmeye ışık tutacağı yadsınamaz bir gerçektir. Keywords: Eğitim, Kalite, Yükseköğretim

*

Aksaray üniversitesi, [email protected]

39

Kurumsal İmaj Bağlamında Üniversite Sanayi İşbirliği: Bartın İlinde Bir Uygulama Ali ÖZCAN* Abstract Küresel rekabet ortamında birbirine benzeyen rakipleri ayırmak için, kişi ve kurumların kim oldukları hakkında bilgi verme zorunluluğu, imaj kavramını günümüzde vazgeçilmez bir unsur haline getirmektedir. Güçlü bir kurumsal imaj, kurumları rakiplerinden ayırt eder ve bir adım öne geçmelerini sağlar. Kurum dışında imaj oluşurken, ürünler ve hizmetler, kurumun performansı, kurumun hedef kitle ile kurduğu iletişim ve genellikle bu iletişimden kaynaklanan güven, kuruma karşı olumlu imaj yargıları oluşmasına olanak sağlar. Yükseköğretim sektörü de diğer sektörler gibi küreselleşmiştir. Üniversitelerin amaçlarına ulaşabilmesi, rakiplerine göre fark yaratabilmesi için kurumsal imajlarının olumlu ve yüksek olması gerekmektedir. Küresel rekabet, üniversiteleri de sürekli yapılanma ve yenilik yapmaya zorlamıştır. Kurumsal imaj algısı, zaman içinde olumlu ve olumsuz imaj olarak değişebilir. Bu nedenle üniversitelerde de kurumsal imaj yönetilebilir bir özellik taşımaktadır. İmaj algısı birçok değişkenin etkisi ile ortaya çıkmakta ve iyi bir imaj yönetimi, sürdürülebilir bir rekabet avantajı sağlamaktadır. Günümüzde bilim ve teknoloji bir üretim faktörü haline gelmiştir. Bilim ve teknolojinin bu denli önemli olması, üniversite ve sanayi işbirliğini gerekli ve kaçınılmaz hale getirmiştir. Üniversiteler için teknoloji, sanayi için bilim bu iki kesim için yaşamsal bir öneme sahiptir. Üniversite ve sanayi işbirliği konusunda tarafların birbirlerini algılayış biçimleri, beklentileri çeşitlilik göstermektedir. Bu çalışmada Bartın İlindeki sanayicilerin gözünde Bartın Üniversite’sinin imajı ve bu imajın işbirliğine etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amacına ulaşması açısından, öncelikle birinci bölümde imaj ve kurumsal imaj konusu ayrıntılı olarak incelenmeye çalışılmış, ikinci bölümde kurumsal imaj ile ilişkisi kurulmak istenen üniversite-sanayi işbirliği konusu hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise, kurumsal imaj ve üniversite-sanayi işbirliği ilişkisi incelenmiş, sonuç ve önerilere yer verilmiştir. Keywords: İmaj, Sanayi, Üniversite.

*

Bartin Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü, [email protected]

40

A Review On The Opinions Of The Health Sciences Graduate Students About Their Academic Self-Efficacy Hanife Gülhan Orhan-Karsak * Özet The aim of this study is to investigate the academic self-efficacies of graduate students at Kırklareli University Health Sciences Programs. This research which is based on qualitative model, semi-structured interview tecnique is used for data gathering. The study group of the research is consisted the students of Nursing, Public Health and Child Development in Health Sciences Institute at Kırklareli University who are doing their postgraduate studies. Data is gathered through interview questions; analyzed with “content analysis” technique. Problems of writing dissertations, effectiveness and productivity of subjects of graduate education, believes in academic self-efficacy of themselves, opinions about their self-efficacy in research methods and techniquesdata gathering and analysis, research ethics and the effectiveness of instruction and assessment in the graduate education are the subjects to be illuminated. The results are discussed in the light of the findings. Anahtar Kelimeler: Graduate students, health sciences programs, academic self-efficacy, problems of graduate education

*

Kırklareli Üniversitesi, [email protected]

41

Tezli Yüksek Lisans Programlarındaki Zorunlu/Seçmeli Derslerin ve Program/Öğrenme Çıktılarının Karşılaştırılması: Muhasebe-Finansman ve Uluslararası Ticaret Örneği Bilge ÖNAL* Büşra GEZİKOL** Özet Türkiye’de faaliyet gösteren devlet üniversitelerinin tezli yüksek lisans programlarından olan Muhasebe-Finansman ve Uluslararası Ticaret’in ders programları incelenmiştir. Bu iki programın seçilmesinde etkili olan birçok faktör bulunmaktadır. Her iki alanda da teknik bilgi/ beceri ve mevzuat bilgisine hâkim olma yeteneği gerekmekte; bununla birlikte bu iki programdan ilkinin hemen hemen her üniversitede bulunması ve köklü bir geçmişe sahip olması; ikincisinin ise öneminin ve gerekliliğinin son zamanlarda dile getirilmesi ve yeni bir program olarak karşımıza çıkmasıdır. Bu çalışması kapsamında programın tamamlanabilmesi için gerekli olan zorunlu ve seçmeli dersler ayrıştırılmıştır. Bunun yanı sıra ilgili programların program/öğrenme çıktıları da incelenmiştir. Aynı program/öğrenme çıktılarına sahip olan üniversitelerin zorunlu dersleri birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma sonucunda ilgili program/öğrenme çıktısının elde edilebilmesi için zorunlu derslerdeki farklılıklar incelenerek, gereklilikleri üzerine tartışılmıştır. Bu çalışmanın amacı; program/öğrenme çıktılarının farklılık ve ortaklıklarının, programda yer alan zorunlu derslerle ilişkisini ortaya koymaktır. Anahtar Kelimeler: Program Çıktıları, Tezli Yüksek Lisans, Muhasebe-Finansman, Uluslararası Ticaret

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected]. Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

42

Examining Internationalization Status of Scientific Papers in Turkey: Akdeniz University Case Bekir DIREKCI* Bilal SIMSEK** Burak ASMA*** Özet Along with technological developments, the internationalization dimension of scientific studies has been the central issue in many disciplines. The researchers are seeking for highranking journals to publish their studies in these days. Considering the place of globalization and internationalization, the present study aims to depict the picture of internationalization and globalization status of scientific studies in Turkey. To attain this goal, the researchers focus on thesis of masters of Arts and dissertations published in the last 10 years in Turkey. The research sampling consists of thesis and dissertations of the institute of educational sciences, Akdeniz University. From the database of national thesis centre, the data processed in this study have been collected through the completion of document analysis which is used as a means of data gathering and analysis in qualitative methodology. The collected data (137 studies published within the years of 2006-2016) are analysed through content analysis technique by the researchers. The analysis results reveal that only a small percent of these studies have been published in internationally accepted research journals. Besides, these studies lack receiving citation and the overall number of citations they have received is considerably insufficient. While 21 students have not published their thesis as an article, they have focused on different topics and published articles regarding those topics. At this point, it can be said that the internationalization status of theses and dissertations does not meet the desired goals of research area. However, given the fact that 73 out of 137 thesis have been published in 2015 and 2016, the given results are expected to increase. Anahtar Kelimeler: Internationalization,Scientific Studies, Higher Education, Globalization

*

Akdeniz University, [email protected] Akdeniz University, [email protected] *** Akdeniz University, [email protected] **

43

Lisansüstü Tezlerde Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersine İlişkin Araştırmalarda Yönelimler Seyithan ALTAŞ* Özet Bu çalışmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersine ilişkin 2005-2016 yılları arasında hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezlerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemi ile tasarlanmış ve durum çalışması modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2005-2016 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersine ilişkin yapılmış olan lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Çalışmada örnekleme yoluna gidilmemiş, evrendeki tüm tezlere ulaşılması hedeflenmiştir. Veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmış, tezlerin lisansüstü düzeyi, yapıldığı üniversite, yapıldığı enstitü, tezin ait olduğu bilim dalı, tezlerin araştırma türü ve araştırma grubu açısından incelenerek kategorize edilmiştir. Araştırmada Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin tamamına yakınının yüksek lisans tezi olduğu; tezlerin en çok Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı; tezlerin en çok Eğitim Bilimleri Enstitülerinde yapıldığı; tezlerin en çok Sosyal Bilgiler eğitimi alanında yapıldığı; tezlerin sadece çeyreğinin araştırma türünün belirtildiği; tezlerin çalışma grubunun yarıya yakınını ilköğretim öğrencileri oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Tarih, İnkılap Tarihi, Atatürkçülük, Ulusal kimlik, Araştırma tezleri

*

[email protected]

44

Yabancılar İçin Türkçe Öğrenme Kitaplarının Şekilsel Açıdan İncelenmesi Fitnat KILIÇ* Özet Kendi kendine öğrenme; öğrenme tekniklerinden, özelde yabancı dil öğrenme tekniklerinden biridir. Bir kurs merkezine gidemeyen, özel öğretmenlerden ders alamayan öğreniciler bu yöntemi tercih etmektedirler. Kendi kendine öğrenme materyallerinin en bilinenleri kitaplar ve teknolojik araçlardır. Bu çalışmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kendi kendine öğrenmeye yönelik bir kitabın incelemesi yapılacaktır. Bu çalışmanın amacı Yabacılar İçin Türkçe Öğrenme Kitabı Learning Pack of Turkish for Forenigners A1 adlı kendi kendine yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeye yönelik olan kitabının şekilsel açıdan incelemesidir. Yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma grubu olarak Yabacılar İçin Türkçe Öğrenme Kitabı Learning Pack of Turkish for Forenigners A1 kitabı seçilmiştir. Bu kitabın seçilme amacı yazarın kitabın önsözünde belirttiği gibi yabancıların kendi kendilerine Türkçe öğrenmelerine uygun olarak yazılmış olmasıdır. Yapılan incelemeler sonucunda gözden geçirilmiş ikinci baskı olmasına rağmen kitapta yazım kurallarına dikkat edilmediği görülmüştür. Bu durum kendi kendine Türkçe öğrenen bir öğrenici tarafından Türkçenin yazım kuralları bakımından yanlış öğrenilmesine neden olacaktır. Anahtar Kelimeler: yabancılar için Türkçe, yazım yanlışı, kendi kendine öğrenme.

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected]

45

Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Bilim Tarihinin Öğretimsel Değeri Üzerine Görüşleri Muhammet Emin MISIR* Canan LAÇİN ŞİMŞEK** Özet Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Bilim Tarihinin Öğretimsel Değeri Üzerine Görüşleri Bilim tarihi, bilginin hangi aşamalardan geçerek, bugün bilim dediğimiz bilgi türünün oluştuğunu, bilime ne gibi ve ne zamanlar katkılar yapıldığını, bu katkılar yapılırken bilim insanlarının nasıl uğraş verdiklerini, kullandıkları yöntemleri, araç ve gereçleri konu edinen bir disiplindir. Bilim tarihinin, ders programlarında yer alması oldukça önemlidir. Bilim tarihi aracılığıyla öğrenciler, bilimsel bilginin nasıl geliştiğini, tarihi, felsefi ve teknolojik bağlamın bu gelişimi nasıl etkilediğini anladıklarında, bilimle ilgili daha kapsamlı görüşe ulaşacaklardır. Dolayısıyla öğrenciler bilim hakkında öğrenmeye daha fazla ilgi duyacaklardır. Bilimsel çalışmalarla ilgili somut örnekler görebilecekler, bilimsel bilgi üretmenin bir süreç işi olduğunu anlayabileceklerdir. Bu aynı zamanda öğrencilerin, bilimin insanlığın bir ürünü olduğunu ve her bilimsel gelişmenin bir takım sosyal dinamiklerin etkisiyle gerçekleştiğini fark etmelerini de sağlayacaktır. Bu yüzden, öğrencilerin bilimin gelişim aşamalarıyla ilgili sağlıklı bilgiler almalarının, bilime katkısı olan uygarlık ve kültürlerden haberdar olmalarının önemli olduğu düşünülmektedir. Bilim tarihinin fen derslerinde etkili bir şekilde kullanılabilmesi için, bilim tarihinin öneminin ve değerinin öğretmenler tarafından anlaşılması gereklidir. Bu çalışmada, fen bilimleri öğretmenlerinin bilim tarihinin öğretimsel değeri üzerine düşünceleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma, betimsel bir çalışmadır. Çalışmaya Türkiye’nin farklı illerinde çalışmakta olan fen bilimleri öğretmeni katılmıştır. Veriler, Laçin-Şimşek ve Çalışkan (2016) tarafından hazırlanan “Bilim Tarihinin Öğretimsel Değeri Üzerine Öğretmen Görüşleri” adlı ölçek aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler, SPSS 18 programı aracılığıyla toplanmaktadır. Ölçekten alınan puanların, cinsiyet, kıdem, mezun olunan üniversiteye, bilim tarihi dersi almış olma durumuna göre değişiklik gösterip göstermediği değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: Bilim Tarihi, Fen Bilimleri

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

46

Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Kavram Yanılgılarına Dijital Öykülerin Etkisi Muhammet Emin MISIR * Kayahan İNCE** Özet Teknolojik gelişmenin günden güne hız kazanması ve teknolojik ürünlerin fiyatlarının gittikçe düşmesiyle eğitim ve teknolojinin bir araya gelme sürecinin daha da hızlandığı düşünülebilir. Bu süreçte dijital öykü gibi yeni yöntemler de uygulanabilir. Dijital öykü, antik bir gelenek olan öykü anlatımının, multimedya ortam araçlarını kullanarak oluşturulması ve dinleyiciye aktarılmasıdır. Dijital öykü antik öykü anlatımının günümüze yansımış hali olarak düşünülmektedir ve bilgi, hikmet, eski ve yeni bilgiler arasındaki bağlantıyı kurmak dijital öykünün başlıca faydalarıdır. Hikâyelerin okul dışındaki eğitimde kapladığı önemi düşünürsek, dijital öykü ile okul ve yaşam arasındaki bağı kuvvetlendirebileceğimizi düşünülebilir. Fen bilimleri dersi -özellikle kimya konuları- öğrenciler, eğitimciler, araştırmacılar ve öğretmenler tarafından zor ve anlaşılması güç olarak adlandırılmaktadır. Araştırmacılar maddenin tanecikli yapısı konusunun fen eğitimin merkezinde yer alan konulardan biri olduğu ve ilköğretim çağında öğrencilere kazandırılması gerektiği konusunda hemfikirdirler. Buna karşın pek çok öğrenci farklı kaynaklardan maddenin tanecikli yapısı hakkında bilgiler edinse de bu bilgileri günlük hayata uyarlamada zorluklar çekmektedir. Bu çalışmada yedinci sınıf öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısı hakkında kavram yanılgılarının belirlenmesi ve dijital öyküler yoluyla bu kavram yanılgılarının ne derece giderilebileceği araştırılmaktadır. Çalışma ön test-son test karşılaştırma gruplu yarı deneysel desene sahiptir. Çalışmanın örneklemini Adana ilinde yer alan bir ortaokulun yedinci sınıf iki şubesinde okuyan 34 öğrenci oluşturmaktadır. Hâlihazırda homojen olarak dağılmış sınıflar rastgele seçilim yoluyla müdahale grubu ve karşılaştırma grubu olarak belirlenmiştir. Karşılaştırma grubuna bilim uygulamaları dersi öğretim programına uygun olarak araştırma temelli etkinlikler uygulanmıştır; buna karşın müdahale grubuna ise yine aynı derste dijital öyküler kullanılarak eğitim verilmiştir. Dijital öykü oluşturma süreci hakkında öğrencilerin tamamı daha önceki dönemde bilim uygulamaları dersinde eğitim almış olduğundan tekrardan oluşturma süreci hakkında eğitim verilmemiştir. Öyküler tamamen öğrenciler tarafından hazırlanmıştır, araştırmacılar sadece öykü oluşturma sürecinde öğrencilere rehberlik etmişlerdir. Çalışmada öğrencilerin fenne karşı tutumlarını belirlemek için Fen Bilgisi Dersi Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmacılar tarafından ölçeğin Cronbach değeri .95 olarak hesaplanmıştır. Buna ek olarak öğrencilerin madde konusunda kavramsal bilgilerini ölçmek için ise Atom Molekül Madde İyon Kavramları Testi kullanılmıştır. Araştırmacıları tarafından ölçeğin Cronbach değeri. 72 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde SPSS 22,0 programı kullanılmaktadır. Seçilen istatistiksel analizlerin varsayımları kontrol edilerek ve grup içinde ön-son testlerin karşılaştırılması için t-testi kullanılacaktır. İstatistiksel analizler p=0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmektedir. Verilerin analiz süreci devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Dijital Öykü, Maddenin Tanecikli Yapısı, Kavram Yanılgısı

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Hacettepe Üniversitesi, [email protected]

**

47

İki Dillilik İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerin (2000-2016) Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi Aysun EROĞLU* Alpaslan OKUR** Özet Bu çalışmanın amacı iki dillilik ile ilgili yazılan lisansüstü tezlerin eğitim programlarına, yapıldığı yıllara, üniversitelere, anabilim dallarına, danışman unvanlarına, hedef kitlelerine, konularına, yöntemlerine ve hangi iki dille ilgili yapıldıklarına göre sınıflayıp değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Verileri toplamak için YÖK Ulusal Tez Merkezi (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi)’nden yararlanılmıştır. Veriler, YÖK Ulusal Tez Merkezi’nin arama kutucuğuna “iki dil (9 tez), iki dilli (38 tez), iki dillilik (49 tez)” yazarak elde edilmiştir. Konu alanı ile ilgili hiçbir tezi atlamak için tüm tezler incelenmiştir. Bu çalışma için 2000-2016 yılları arasındaki tezler dikkate alınmıştır. Tezlerin pdf olarak indirilip değişkenlerin kontrol edilmesine özen gösterilmiştir. Çalışmanın kolay ilerleyebilmesi için veriler excel’e aktarılmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel analiz kullanılmıştır. Böylece bulguların yorumlanıp okuyucuya ulaşması hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: iki dillilik, lisansüstü, tez

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

48

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime İlişkin Tutumlarının İncelenmesi Meryem DEMİR *

Şenol BEŞOLUK **

Özet Ülkemizde lisans eğitimi alan bireylerin sayısı her geçen gün artmakta ve lisans eğitimini tamamlayan bireylerin bir kısmı lisansüstü eğitime yönelmektedir. Bu yönelimleri etkileyen pek çok faktörden bahsedilebilir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime ilişkin tutumlarının cinsiyet, mezun olunan lise türü, aile gelir durumu, yaş, sınıf düzeyi, anne ve babanın öğrenim durumu değişkenleri açısından incelenmesidir. Çalışma grubunu 2016-2017 akademik yılında Sakarya Üniversitesi Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak İzgi (2016) tarafından geliştirilen Lisansüstü Eğitime İlişkin Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama aracı kişisel bilgilere ilişkin soruları ve lisansüstü eğitime yönelik tutum ölçeğini içermekte olup toplam 30 maddeden oluşmaktadır. Araştırma verileri kişisel bilgi formunun ve lisansüstü eğitime yönelik tutum ölçeğinin fen bilgisi öğretmen adaylarına uygulanması sonucunda toplanmış olup istatistiksel analizler devam etmektedir. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü eğitim, öğretmen adayları, tutum.

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

49

Üniversite Öğrencilerinin Medya-Teknoloji Kullanımı ve Tutumları ile Akademik Erteleme Eğilimlerinin İncelenmesi: Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği Murat TOPAL * Asena AYVAZ ** Nahide İrem AZİZOĞLU *** Özet Bu çalışmanın amacı Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin medya-teknoloji kullanımı ve tutumları ile akademik erteleme eğilimlerini incelemektir. Çalışmada küme örnekleme yöntemi kullanılmış ve bölümlerin puan türleri (tm, mf, ts ve dil) kriter alınarak her bir puan türünden bir bölüm rastgele seçilmiştir. Veri toplama aracı olarak Özgür (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan 14 alt boyuttan oluşan “Medya ve Teknoloji Kullanımı ve Tutumları Ölçeği” ile Balkıs (2006) tarafından Türkçeye uyarlanan tek boyuttan oluşan “Akademik Erteleme Eğilimleri Ölçeği” kullanılmıştır. Örneklem Türkçe Eğitimi 220, Sınıf Eğitimi 179, Matematik Eğitimi 49, İngiliz Dili Eğitimi 51 olmak üzere toplam 499 öğrenciden oluşmaktadır. Analiz sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin medya paylaşımı, video oyunu oynama, çevrimiçi arkadaşlık, teknolojisiz kalma kaygısı, görevler arası geçiş tercihleri puanları akademik erteleme eğilim puanları ile pozitif yönde anlamlı bir ilişki gösterirken eposta kullanımı ile akademik ortalama puanları akademik erteleme eğilim puanları ile negatif yönde anlamlı bir ilişki göstermektedir. Cinsiyet açısından veriler incelendiğinde kısa mesaj kullanımı, telefon görüşmesi yapma, teknolojisiz kalma kaygısı puanları kadın öğrencilerin lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermekte iken; medya paylaşımı, internette araştırma yapma, video oyunu oynama, çevrimiçi arkadaşlık, görevler arası geçiş tercihleri, akademik erteleme eğilim puanları erkeklerin lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Sınıf düzeyi açısından veriler incelendiğinde; son sınıf üniversite öğrencilerinin eposta kullanım alışkanlık puanları üçüncü sınıflardan; yine son sınıf üniversite öğrencilerinin televizyon izleme alışkanlık puanları ikinci ve üçüncü sınıflardan istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek bulunmuştur. Anabilim dalı (ABD) açısından veriler incelendiğinde; İngiliz Dili Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin eposta kullanım alışkanlık puanları Sınıf Eğitimi ABD ve Türkçe Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin puanlarından istatistiksel olarak anlamlı ve yüksektir. Ayrıca İngiliz Dili Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin video oyunu oynama alışkanlık puanları Sınıf Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin puanlarından istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek bulunmuştur. Bunlara ilave olarak Sınıf Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin teknolojisiz kalma kaygısı puanları Türkçe Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin puanlarından istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek bulunmuştur. Sınıf ve Türkçe Eğitimi ABD’lerde öğrenim gören öğrencilerin teknolojiye yönelik olumsuz tutum puanları İngiliz Dili Eğitimi ABD’de öğrenim gören öğrencilerin puanlarından istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek olduğu görülmüştür. Bulgular alanyazına dayalı olarak tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Medya-teknoloji kullanımı, Medya ve teknolojiye yönelik tutum, akademik erteleme, üniversite öğrencisi

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

50

İşletme Fakültelerinin Akredite Olmak İçin Tercih Ettiği Kurumların Karşılaştırılması: Türkiye Cumhuriyeti Ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Örneği Ahmet Vecdi CAN*

Bilge ÖNAL**

Özet Rekabetin artık sadece ticarette değil hemen her alanda karşımıza çıkmasıyla birlikte eğitim kurumları da kendi farklılıklarını ve üstünlüklerini ortaya koyma çabasına girmişlerdir. Bu yolda eğitim kurumları kendi kalitelerini ispat etmek için alanlarında kendilerini akredite ederek bu hedefe ulaştıracak kurumlara başvurmuşlardır. Bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde faaliyet gösteren ve bünyesinde İşletme Fakültesi bulunduran Üniversiteler incelenmiştir. İşletme Fakülteleri arasında öncelikle akreditasyon süreçlerini başlatan ve tamamlayanlar ayrıştırılmıştır. Ardından ilgili fakültelerin hangi kurumlara akredite olduğu veya olmak için başvuruda bulunduğu araştırılmıştır. Bunun sonucunda AACSB ve IACBE’nin tercih edildiği ortaya çıkmıştır. Bu iki Akreditasyon kurumunun akreditasyon süreçleri, üyelik ücretleri ve akreditasyon sonrası hizmetleri birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı ülkemizde tercih edilen akreditasyon kurumlarının birbirleriyle karşılaştırılıp, akredite olmak isteyen işletme fakülteleri için bir veri tabanı oluşturması ve kendilerine akreditasyon kurumu seçerken tercih aşamasında karşılaştırma yaparken kolaylık sağlanmasıdır. Anahtar Kelimeler: Akreditasyon, İşletme Fakültesi, Süreç

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

51

İşletme Bölümü Öğretim Programlarının Muhasebe Alanı Derslerinde Sistem Düşüncesi ve Sistem Dinamiği Yaklaşımının Kullanımı Melek AKGÜN* Merve KIYMAZ** Özet İşletme bölümlerinde öğrencilere analitik yeterlilikler kazandırılmasında muhasebe alan derslerinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Bir veya ikinci sınıflarında genel muhasebe dersi ile tanışan öğrencilerin birçoğu için muhasebenin temel prensiplerini anlamak zor ve zaman alıcıdır. Bunun önemli bir nedeni muhasebe dersinin işleniş biçimidir. Öğrencilere dönem içi işlemlerin anlatılması sırasında hesapların sınıflandırılması ve bu sınıflama altında çift taraflı kayıt yöntemine göre hangilerinin hangi durumda borçlanacaklarını veya alacaklanacaklarını öğrencilerin anlaması ve uygulaması oldukça uzun zaman almaktadır. Bu bağlamda muhasebe derslerine sistem düşüncesi ve sistem dinamikleri yaklaşımını eklemek uygun bir alternatiftir. Böylelikle öğrenciler gerçekleşen işlemlerin bilanço, gelir tablosu, nakit akış tablosu ve diğer finansal tabloların birbiri ile olan ilişkisini kolaylıkla görebileceklerdir. Bu çalışmanın amacı başta genel muhasebe dersi olmak muhasebe alanı derslerinde sistem düşüncesi ve sistem dinamikleri yaklaşımlarının kullanımı ortaya çıkarmaktır. Bu amaca yönelik olarak çalışmada muhasebe derslerinde kullanılan örneklerin sistem dinamiği ile nasıl öğretileceğine dair uygulamalar gösterilmekte ve ilerleyen dönemlerde muhasebe derslerinin izlencesinde muhtemel bir yöntem olarak tavsiye edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Muhasebe eğitimi, sistem düşüncesi, sistem dinamikleri

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

52

Hizmet İşletmelerinde Maliyetleme Sisteminin Tasarımı Melek AKGÜN* Merve KIYMAZ** Nazire GÖLEÇ** Özet Kendi içinde çok sayıda ve birbirinden farklı alt sektörlerden oluşan hizmet işletmelerinde doğru maliyet bilgisine ulaşma ihtiyacı her zaman önemli olmuştur. Ancak günümüzde bu hizmet türlerinin büyük bölümünün küresel rekabetle karşı karşıya kalmaları bu ihtiyacı daha fazla artmıştır. Hizmet sektörünün dünyadaki birçok gelişmiş ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasına olan artan katkısına rağmen, hizmet maliyeti konusunda yapılan akademik çalışmalar oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmanın amacı, hizmet işletmelerinin maliyetlemenin doğasında olan zorlukları ortaya konularak, uygun bir sınıflandırma sonucunda uygulanması gereken maliyetleme yöntemlerini tartışmaktır. Bu çalışma ile mevcut sınırlı literatürdeki bilginin sentezlenerek hizmet işletmelerinde maliyetleme konusunda ilgi duyan akademik ve uygulamaya dönük araştırmacılara yol göstermesi hedeflenmektedir. Anahtar Kelimeler: Hizmet işletmeleri, sipariş maliyetleme, safha maliyetleme, hibrit maliyetleme

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Uludağ Üniversitesi, naziregolec@uludağ.edu.tr *

**

53

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Hakkındaki Görüşleri Ulaş KUBAT* Özet Öğretmenlik uygulaması öğretmen adayları için öğretmenliğe adım atmadan önce öğretmenliği sınıflarda hissettikleri en önemli uygulamalardan biridir. Okul uygulamalarında fakülte okul işbirliği oldukça önemlidir. Öğretmenlik uygulamasında öğrencilerin sınıfta kısa süreli bir etkinliği planlayıp uygulayabilme, öğrenciler arasında bireysel öğrenme ve gelişim farklılıklarını tanıyabilme, okullarda diğer öğretmenlerle etkin ve uyumlu şekilde çalışabilme becerileri kazanmaları amaç edinilir (YÖK 1998a). Öğretmen adayları okullarda yapmış oldukları etkinlikleri ve elde ettikleri deneyimleri fakültede öğretim elemanıyla değerlendirip, öğretim elemanın yardımı ile teorik olarak fakültede derslerde öğrendikleri kavramlarla bağlantı kurmaya çalışırlar. Öğretmen adayları öğretmenlik uygulaması süresince sınıf ortamını, okulun fiziki koşullarını, öğretmen, öğrenci ve yöneticileri kısacası okulun işleyişi hakkında bilgi sahibi olma olanağı tanırlar. Öğretmen adayları öğretmenlik uygulaması yaptıkları etkinlikleri ve bunun sonunda elde ettikleri deneyimleri içeren dosyayı dersin öğretim elemanına dönem sonunda sunarlar. Bu araştırmanın katılımcı grubu 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 4. Sınıfta öğrenim görmekte olan 13 öğretmen adayından oluşmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler nitel araştırma veri analiz yöntemlerine göre değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularında fen bilgisi öğretmen adayları okul deneyimi derslerinin ve öğretmenlik uygulamalarının sayısının artırılması gerektiği ve yeterli düzeyde okullarda pratik yapamadıklarını göstermektedir. Ayrıca araştırma bulgularında eğitim fakültesi ve öğretmenlik uygulaması yaptıkları okullar arasındaki işbirliğinin artırılması gerektiği vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Fen Bilgisi Öğretmen Adayı, Fen Bilgisi, Öğretmenlik Uygulaması

*

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, [email protected]

54

Graduate Students' Professional Development And Growth In EFL Teacher Education Kamile HAMİLOĞLU * Özet Graduate programmes in teacher education are expected to contribute to the theoretical knowledge and also practical skills of graduate students. Majority of students apply and attend these programmes with several preconceptions, expectations, perceptions and, future aspirations. Through and within the conditions and the context, which is the Community of Practice (CoP) of the programme, some of the above aspects are changed, some of them remain the same and some of them are adapted inevitably. Graduate Students’ professional identities based on their development and growth is constructed or cannot be constructed within this so called CoP. This study intends to examine the preconceptions, expectations, perceptions and, future aspirations of the graduate students of English Language Teaching as a Foreign Language (EFL) in a state university Master’s Programme regarding their professional development and growth. The participants are the students who graduated between the 2005 and 2015 academic years and also the ones who are still attending the programme. Written narratives and online interviews are used as the instruments. They are expected to reveal the impact of the programme by considering their own professional development. Anahtar Kelimeler: teacher education, professional development, graduate studies, EFL

*

Marmara University, [email protected]

55

Son Sınıf Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri Alper ÇORAPÇIGİL * Mustafa YILMAZLAR Özet Araştırma kapsamında 2016-2017 yılı bahar döneminde öğrenim gören son sınıf öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri incelenmiştir. Bu bağlamda Kökdemir tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (CCTDI) kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini aynı üniversitede öğrenim gören 350 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri branşlar ise ilköğretim fen bilgisi eğitimi, bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi, ilköğretim matematik eğitimi, rehberlik ve psikolojik hizmetler, sınıf eğitimi, türkçe eğitimi, sosyal bilgiler eğitimi ve okul öncesi eğitimidir. Araştırmada tarama modeli benimsenmiştir. Bu kapsamda öğretmen adaylarına CCTDI ölçeği araştırmacılar tarafından uygulanmış olup elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmektedir. Analiz süreci henüz tamamlanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Eleştirel düşünme eğilimi, öğretmen adayı.

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

56

Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Kullandıkları Araç Gereçler Ve Bunların Kazanımlara Uygunluğu Ulaş KUBAT * Özet Eğitimde araç-gereçler eğitimi desteklemek bağlamında çok önemli yer tutmaktadır. İyi tasarlanıp, uygun zamanda kullanılan araç-gereçler, öğrenciler için zengin bir öğrenme ortamı yaratabilir. Öğrenme-öğretme sürecinde yerinde ve zamanında kullanılan araç-gereç sayısı arttıkça, kazanımların gerçekleşme ihtimali kısacası daha etkili ve verimli öğrenme olasılığı da artmaktadır. Ayrıca öğrenme-öğretme sürecinde amaca ve öğrencinin bireysel farklılıklarına uygun araç-gereçler soyut kavramları somutlaştırmaya, öğrencinin dikkatini çekmeye, zamandan tasarruf sağlamaya ve dersin içeriğini daha basit hale getirerek öğrenciler tarafından kolay anlaşılmasına olanak sağlayabilir. Özetle öğrenme-öğretme sürecinde yerinde ve zamanında iyi tasarlanmış araç-gereçlerin kullanımı, öğrencilerin birçok duyu organına hitap edeceğinden, daha fazla ve kalıcı öğrenmeyi gerçekleştirme ihtimalini artırmaktadır. Bu çalışmada fen bilgisi öğretmenlerinin kullandıkları araç-gereçlerin neler olduğu ve bunların kazanımlara uygunluğunun nasıl olduğu araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda on sekiz fen bilgisi öğretmeni ile görüşmeler yapılmış olup bu veriler nitel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularında fen bilgisi öğretmenlerinin okullarında birçok araç-gereç sıkıntısı çektiği tespit edilmiştir. Özellikle bazı okullarda bilgisayar ve internet bağlantısı olmadığı, bazı okullarda da deney malzemelerinde eksiklikler yaşandığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda araç-gereç eksikliklerinin giderilmesi öğrenmeöğretme sürecini zenginleştirmesinin yanı sıra daha etkili ve kalıcı bir öğrenme ihtimalini artırabilecektir. Anahtar Kelimeler: : Fen Bilgisi Öğretmeni, Fen Bilgisi, Araç-Gereç Kullanımı

*

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, [email protected]

57

Türkiye’de Yükseköğretimde Nicel Değişimler Karşısında Kalıcı Sorunlar Ömer KIZILTAN* Olcay BAYRAKTAR** Özet Yükseköğretim kurumları, genel anlamda, toplumun yüksek düzeydeki insan gücü gereksinimini karşılamak, kültürün kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlamak, bilimsel araştırmalar yoluyla toplum sorunlarının çözüme kavuşturulmasında yardımcı olmak görevlerini üstlenmiş kurumlar olarak kabul edilmektedir. Önemli toplumsal rolleri nedeniyle, üniversiteler, akademiler ve yüksekokullar ülkemizde de, kamuoyunun sürekli ilgi ve duyarlılığını çekmiş, yükseköğretimin sorunları ve yeniden yapılanma ihtiyacı kamuoyunda sık sık tartışılmıştır. Toplumsal özlem ve istekleri dile getiren bu tartışmalar, zaman zaman üniversite düzeninde değişiklik ve reform girişimlerine yol açmıştır. Türkiye’de yükseköğretim sisteminin Cumhuriyet öncesi dönemden bugüne tarihi incelendiğinde son yıllarda büyük çapta nicel değişikliklerin gerçekleştiği gözlenmektedir. Diğer taraftan, söz konusu nicel gelişmelerle oldukça geniş kitlelerle irtibatlı olduğu görülen yükseköğretim sisteminin bir dizi kalıcı sorunla karşı karşıya olduğu bir problem durumu olarak dikkate alınmalıdır. Böylece bu çalışmayla yükseköğretimin tarihsel süreç içerisinde hangi temel değişiklikleri barındırdığı ve nasıl bir nicel değişimin gerçekleştiği incelenirken konu yeniden yapılanma doğrultusunda yükseköğretimin kalıcı sorunları ile sınırlandırılacaktır. Aynı zamanda çalışma içerisinde dünya üzerinde anlayışlardaki değişmeler ve bunların üniversite sistemlerine yansımaları dikkate alınsa da farklı ülkelerin değerlendirmeleri yapılarak mukayeseye gidilmeyecektir. Kısaca çalışmanın amacı, Yükseköğretimin geçmişten bugüne uzanan sorunlarını, bugünün verileri doğrultusunda açığa kavuşturarak görece önemli olduğu düşünülen bu sorunların dikkate alınması yoluyla yükseköğretimi iyileştirmek adına gelecekte daha olumlu adımların atılabilmesine katkı sağlamaktır. Anahtar Kelimeler: Türkiye’de Yükseköğretim, Yükseköğretim Sorunları, Üniversite

*

Gazi Üniversitesi, [email protected] Ondokuz Mayıs Üniversitesi, [email protected]

**

58

Okulöncesi Çocuklar Uzay Hakkında Neler Biliyor? Ayşegül KÜÇÜK*

Canan LAÇİN ŞİMŞEK**

Özet Çocukluk çağı, özellikle okul öncesi dönem, insanların en meraklı, öğrenmeye en istekli oldukları dönemdir. Çocuklar, etraflarında olan her şeyi gözlemlemeye, keşfetmeye ve onlara anlam yüklemeye çalışırlar. Her şey onların ilgisi dahilindedir. Güneşin nasıl doğduğu, yağmurun nasıl yağdığı, gemilerin nasıl yüzdüğü, meyvelerin ağaçta nasıl büyüdüğü, nasıl dünyaya geldiğimiz gibi günlük hayata dair her şey. Bunların yanında çocukların özellikle ilgilerini çeken konular arasında dinozorlar ve uzay gelmektedir. Bu çalışmada uzay konusu ele alınmıştır. Okul öncesi dönemde, çocukların uzay hakkındaki fikirleri, neler bildikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma, fenomenolojik bir çalışmadır. Sakarya İlinde yer alan bir özel anaokulun 5 yaş grubu ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 9 çocuk katılmıştır. Veriler odak grup görüşmesi aracılığıyla toplanmıştır. Görüşme soruları yarı yapılandırılmış olarak hazırlanmıştır. Görüşmeler video ile kayıt altına alınmış, kayıtlar çocukların velilerinin bilgisi dahilinde gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde, çocuklara uzayı merak edip etmedikleri, uzayın nasıl bir yer olduğu, uzayda neler bulunduğu, uzaya gitmeyi isteyip istemedikleri ile ilgili sorular sorulmuştur. Çocukların hepsi uzayı çok merak ettiklerini ifade etmişlerdir. Çocuklar uzayı büyük bir boşluk olarak tanımlanmaktadırlar. Gezegenlerin çoğunun ismini bilmektedirler. Hatta bir çocuğun, güneşe yakınlıklarına göre sıralamasını yapabildiği dahi görülmüştür. Yine aynı çocuğun jupiter ve bu gezegende meydana gelen fırtınalarla ilgili bilgisinin bulunduğu görülmüştür. Çocuklar karadelik kavramını kullanmaktadırlar. Uzaylı olup olmadığı sorulduğunda, çocukların bir kısmı olduğunu ifade etmesine karşı bazı çocuklar olmadığını ifade etmişlerdir. Uzayda gezegenlerin ve güneşin bulunduğunu söylemişlerdir. Bir çocuk, güneşinde bir yıldız olduğunu belirtmiştir. Literatürde sıklıkla ve büyük yaş gruplarında dahi bunun çoğu zaman bilinmediği bulgularına karşın, bu yaş grubunda bu bilgiye rastlanması dikkat çekicidir. Uzaya gitmeyi isteyip istemedikleri sorulduğunda, çocukların bir kısmı gitmek istediklerini söylemelerine karşı, bir kısmı orada hava olmamasından, nefes alınmamasından dolayı, gitmek istemediklerini belirtmişlerdir. Çocuklara uzayla ilgili söylediklerini nereden öğrendikleri sorulduğunda, jupiter ve fırtınalar ile ilgili bilgi veren ve gezegenleri sıralayan çocuk, uzayla ilgili bir kitabının olduğunu ve annesi ile okuduklarını, bu kitabı okumayı çok sevdiğini belirtmiştir. Güneşin yıldız olduğunu bilen çocuk da benzer şekilde bu bilgiyi annesinden öğrendiğini ifade etmiştir. Bu bulgular, aile ilgisinin kavram gelişiminde ne kadar önemli olduğunu vurgulamak açısından oldukça önemlidir. Ayrıca, çocuklarla merak ettikleri şeylerle ilgili konuşulduğunda, sorularına cevap verildiğinde, fen kavramlarının nasıl geliştiğinin görülmesi açısından da bu bulgular önemlidir. Benzer çalışmaların, farklı fen kavramları için yapılması, çocukların gözünden dünyayı görmek açısından önemlidir ve önerilir.

Anahtar Kelimeler: Okul öncesi, uzay, astronomi, çocukların düşünceleri

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

59

Değerler Eğitiminde Edebi Eserlerden Yararlanma: Fatma Aliye’nin Muhadarat Romanı Örneği Mehmet ÖZDEMİR*

Feride İDİ TULUMCU**

Özet Toplumlardaki değişim ve gelişmelerle birlikte ahlaki birtakım sıkıntılar da baş göstermiştir. Bu sıkıntıların üstesinden gelmenin en önemli yolu olarak değerler eğitimi karşımıza çıkmaktadır. Değerlerin öğretiminde ve aktarılmasında da edebi metinler ve edebiyat ürünleri önemli bir vasıtadır. Edebî eserler iyiyi, güzeli, doğruyu ve toplumu ayakta tutan değerleri “doğrudan” değil de sezdirerek ve estetik bir kaygı ile okuyucuya sunduğundan daha etkili ve önemli bir vasıta olarak karşımıza çıkmaktadır. Geçmişten günümüze edebiyat ürünleri bu amaca hizmete devam etmektedir. Tanzimat dönemi ile birlikte şiir ve sözlü geleneğe dayanan edebiyatımıza roman ve hikâye gibi yeni türler de girmiştir. Ancak Tanzimat Dönemi sanatçıları eserlerini edebî kaygıdan çok toplumu eğitmek için yazdıklarını kendileri de ifade etmişlerdir. Fatma Aliye Hanım da ilk kadın romancı olarak bu dönemde karşımıza çıkar. Farklı konularda roman ve makaleleri bulunan Fatma Aliye Hanım, yazmış olduğu ilk romanı Muhadarat’ta ahlaki değerleri ve öğreticiliği ön plana çıkarmıştır. Bu çalışmanın amacı da Türk edebiyatı tarihinde önemli bir yeri olan Fatma Aliye Hanım’ın ilk eseri olan ve farklı araştırmacılar tarafından ahlaki yönü öne çıkarılan Muhadarat isimli romanında yer alan değerleri tespit etmek ve edebi metinlerin değer öğretimindeki rolünü vurgulamak olmuştur. Araştırmanın sonucunda Muhadarat romanında, başta güzel ahlak, sadakat, vefa ve iyilik olmak üzere birçok değerin yer aldığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Değerler eğitimi, karakter gelişimi, Fatma Aliye Hanım, Muhadarat

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

60

Sınıf Öğretmenlerinin “Yüksek Lisans” Kavramına Yönelik Metaforik Algıları Mustafa BEKTAŞ*

Nuriye Pehlivan**

Özet Bilim ve teknolojinin hızla ilerlediği günümüzde; sürekli değişen ve gelişen bilginin hızına ayak uydurmak, çağın gerisinde kalmamak için nitelikli insanlara ihtiyaç vardır. Nitelikli insan yetiştirmede eğitimin ve öğretmenlerin rolü büyüktür. Öğretmenlerin mesleki yeterliklere sahip olmaları ve bu yeterliklerini sürekli güncellemeleri gerekir. Lisans eğitimi öğretmenlere mesleki yaşamlarında gerekli olan bilgi, beceri ve yeterlilikleri kazandırır ancak bu eğitim ile edinilen bilgilerin meslek hayatının sonuna kadar kullanılması imkansızdır. Öğretmenler, lisans eğitimi süresince öğrendikleriyle emekli olana kadar devam etmek yerine; yeni bilgilerden haberdar olmalı, yeni bakış açıları geliştirmeli ve yeni edindikleri bilgileri eğitim öğretime yansıtmalıdırlar. Bu da lisansüstü programlarla sağlanabilir. Üniversitelerin lisansüstü programları; bireylerin bilimsel araştırma yaparak bilgilere erişme, bilgiyi değerlendirme, bağımsız araştırma yapabilme bilimsel olayları geniş ve derin bir bakış açısı ile irdeleyerek yorumlama becerilerini kazandırmayı, nitelikli insan yetiştirmeyi hedefler. Lisansüstü eğitimin ilk basamağı yüksek lisanstır. Tezli ve tezsiz olmak üzere iki çeşidi vardır. Her iki program da öğretmenlerin gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin “yüksek lisans” kavramına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışma grubunu 2016 -2017 eğitim-öğretim yılında Sakarya ilinin Hendek ilçesinde çalışan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Veri toplama aracında katılımcıların “Bana göre yüksek lisans….. gibidir. Çünkü,….” cümlesini tamamlaması istenmektedir. Ham verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılacaktır. Veriler elektronik ortama aktarılıp ayıklanacak, kavramsal kategoriler geliştirilecek, geçerlik ve güvenirliği sağlama çalışmaları yapılacaktır. Elde edilen bulgular doğrultusunda sınıf öğretmenlerinin yüksek lisans kavramına yükledikleri anlamlar hakkında çıkarımlar yapılacak ve alınyazında yer alan diğer çalışmalar doğrultusunda tartışılarak öneriler geliştirilecektir. Anahtar Kelimeler: Sınıf öğretmeni, yüksek lisans, metafor, algı, olgubilim

*

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected]

**

61

Öğretmen Adaylarının Kelime İlişkilendirme Testi ile Bilgisayar kavramındaki Bilişsel Yapılarının Araştırılması Rıdvan KETE* Semra ERTEM** Ahmet SALMAN*** Özet Eğitim sisteminde yeni ders programları ve içeriklerine paralel olarak, çağdaş öğretmeöğrenme yöntemlerinin uygulanması bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar incelendiğinde, yapılandırmacı öğrenme kuramının değerlendirme anlayışını da doğrudan etkilediği belirtilmektedir. Tamamlayıcı ölçme değerlendirme tek bir doğru cevabı olan çoktan seçmeli testlerin de içinde bulunduğu geleneksel değerlendirme tekniklerinin dışında kalkan tüm değerlendirme tekniklerini kapsamakta olduğunu açıklamaktadır. Tamamlayıcı ölçme-değerlendirme konusunda yapılan araştırmada, öğretmenlerin bu teknikler hakkında çok fazla bilgiye sahip olmadıkları belirtilmektedir. Bu araştırmada, tamamlayıcı ölçme değerlendirme tekniği olarak kelime ilişkilendirme tekniğinin uygulama sonuçları incelenmiştir. Bu bağlamda Öğretmen adaylarının kelime ilişkilendirme test yöntemi ile bilgisayar kavramındaki bilişsel yapılarının araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma modeli olarak kelime ilişkilendirme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini; 2016-2017 öğretim yılı İzmir Buca Eğitim Fakültesi bilgisayar derslerini almakta olan öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Biyoloji, Okul öncesi, Sınıf Öğretmenliği, Fen Bilgisi Anabilim dallarında bilgisayar derslerini almakta olan 20 şer öğretmen adayı random usulü seçilerek oluşturmaktadır. Veri toplamak için kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. : Kelime ilişkilendirme testi uygulandıktan sonra öğretmen adaylarının anahtar kavrama verdikleri cevap kavramlar tek tek incelendi. Toplamda kaç çeşit kavram ortaya çıktığı ve bunların kaçar defa tekrarlandığı tespit edildi. Böylece frekans tablosu hazırlandı. Elde edilen verilere bağlı olarak anabilim farklı dallarındaki öğretmen adaylarının bilgisayar kavramı hakkında oluşan bilişsel yapılarının karşılaştırılması yapılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kelime ilişkilendirme, öğretmen adayı, ölçme değerlendirme

*

[email protected] [email protected] *** [email protected] **

62

Lise Biyoloji Öğrencilerinin Değerlendirme Ölçeği İle Genetik Kavramlara Ait Düzeylerinin Belirlenmesi Begüm ÖNER* Seray ÇOBAN** Şeyma AKCA*** Rıdvan KETE**** Semra ERTEM***** Özet Ülkemizdeki eğitim sistemi incelendiğinde çoğunlukla içe dönük, kapalı bir sınıf ortamı; bir öğretmen ile bir grup öğrenci, ders kitabı, sıra ve yazı tahtasından oluşan geleneksel bir yapıyla karşılaşılmaktadır. Genellikle fizik, kimya ve biyoloji alanlarında birçok konuda soyut kavramların olduğu ve öğrencilerin bu alanlarda kavram yanılgılarının bulunduğu, öğrendikleri bilgileri günlük hayatla ilişkilendiremedikleri bilinmektedir. Biyoloji eğitimi alanında son yıllarda yapılan çalışmalar, öğrencilerin biyolojideki temel kavramları anlama düzeylerini tespit etme üzerine yoğunlaşmıştır. Yapılan çalışmalar, öğrencilerin biyolojinin çeşitli konularında öğrenme güçlükleri çektiklerini ve bazı kavram yanılgılarına sahip olduklarını göstermiştir. Genetik konusu biyoloji derslerinde öğrencilerinin ilgisini çeken bir konu olmasına rağmen kavram yanılgılarına sıklıkla rastlanan ve kavramsal problemlerin çözümünün güç olduğu bir alandır. Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin biyoloji dersindeki genetik ile ilgili konularda geçen temel kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bu kavram yanılgılarının nedenlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Böylece lise öğrencilerinin genetik kavramlarındaki bilgi eksiklikleri veya yanlışlıkları belirlenerek, çözüm önerileri sunulacaktır. Araştırmaya 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, İzmir ili Buca ilçesindeki İnci- Özer Tırnaklı Fen Lisesi, Buca Anadolu Lisesi ve Şirinyer Anadolu Lisesinde öğrenim gören toplam 183 öğrenci katılmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar tarafından ilgili taramalar yapılıp çeşitli kaynaklardan sorular derlenerek, 25 soruluk çoktan seçmeli bir test hazırlanmıştır. Hazırlanan test iki aşamalı olup; her sorunun birinci aşamasında genetik kavramlara ait bilgi düzeyinin belirlenmesi amaçlanmış, ikinci aşamasında soruya verilen cevaptan emin olup olmama durumunu belirtmeleri istenmiştir. Hazırlanan test katılan her okulun lise 2 ve lise 3 sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Verilerin analizinden sonra elde edilen bulgular, çeşitli tablolar ile yorumlanarak amaç doğrultusunda sonuç ve öneriler sunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Kavram yanılgıları, lise öğrencileri, biyoloji, genetik,

*

[email protected] [email protected] **** [email protected] ***** [email protected] **

63

Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Kelime İlişkilendirme Testleri İle Çalışma Yaprağı Kavramı Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi Rıdvan Kete*

Semra Ertem**

Özet Derslerde verimliliği arttırmak amacıyla kullanılan ders materyallerinin tasarım, yapım, kullanılması ve etkileri ile ilgili birçok araştırma yer almaktadır. Ayrıca yapılan çeşitli araştırmalarda; öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyallerine ilişkin farkındalıklarını, kullanımına ilişkin görüşleri, öğretmen eğitiminde materyal tasarım oluşturma ve kullanımına ait bilgi, beceri, tutum, istek geliştirmede oluşan kazanımların öğretmenlik mesleğinde olumlu davranışlar ortaya koyduğu belirtilmektedir. Öğretmenlerin derslerinde en çok kullandıkları ders materyalleri olarak çalışma yapraklarını hazırlayıp kullandıkları görülmektedir. Yapılandırmacı öğretim yönteminin yaygınlaşması, milli eğitim ders programlarında yapılan değişimlerde görüldüğü gibi tamamlayıcı ölçme değerlendirme tekniklerini de gündeme getirmektedir. Bu çalışmada formasyon öğretmen adaylarının kelime ilişkilendirme testleri yöntemi ile öğretmenlerin derslerinde en çok kullandıkları çalışma yaprakları hakkındaki görüşlerini belirlemeye çalışıldı. Araştırma modeli olarak kelime ilişkilendirme tekniği kullanılmıştır Araştırmanın evrenini; 2016-2017 öğretim yılı İzmir Buca Eğitim Fakültesi Formasyon eğitimine katılan öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersini almakta olan Biyoloji ve hemşirelik alan eğitimi mezunu öğretmen adayı random usulü seçilerek oluşmuştur. Veri toplamak için kelime ilişkilendirme test tekniği kullanılmıştır. Verilerden frekans tablosu hazırlandı ve frekansların karşılaştırılması yapıldı. Elde edilen frekansların kesme noktaları tespit edildi. Ortaya çıkan yeni kavramlar arası ilişkiler kavram ağı ile karşılaştırıldı. Anahtar Kelimeler: Öğretmen Adayı, Formasyon, Çalışma Yaprağı, Kelime İlişkilendirme

*

[email protected] [email protected]

**

64

Yükseköğretim Öğrencilerinin Uzaktanlık Algısı ve Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Nazire Burcin HAMUTOĞLU * Merve SAVAŞÇI***

Gözde SEZEN-GÜLTEKİN** Muhammed BAĞCI****

Özet Bu çalışmada, açıköğretim fakülteleri aracılığıyla yaygın yükseköğretime devam eden öğrencilerin uzaktanlık algılarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri çerçevesinde ele alınması amaçlanmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına örnek olan araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesi için amaçlı örnekleme yöntemi izlenmiştir. Bu kapsamda çalışma grubu, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan ve bir açıköğretim programına kayıtlı olan öğrenciler oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış bir anket formu kullanılmıştır. Görüşme formundaki soruların oluşturulmasında Moore (1993)’un transaksiyonel uzaklık kuramının yapı, diyalog ve özerklik boyutları ile Coşkun ve Demirel (2012)’in yaşam boyu öğrenme eğilimleri ölçeğinin motivasyon, kararlılık, merak ve öğrenmeyi düzenleme boyutlarından faydalanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Bu kapsamda, katılımcılardan elde edilen veriler incelenmiş ve böylece katılımcıların yaygın yükseköğretime ilişkin uzaktanlık algısı ile yaşam boyu öğrenme eğilimlerine yönelik görüşleri doğrudan alıntılar yapılarak ortaya konmuştur. Elde edilen sonuçlar ışığında, yaygın yükseköğretimin uzaktan eğitim ve yaşamboyu öğrenme işlevleri tartışılmış; ilgili sonuçlar, yaygın ve örgün yükseköğretim açısından değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Açıköğretim, betimsel analiz, örgün ve yaygın yükseköğretim, yaşam boyu öğrenme eğilimi, transaksiyonel uzaklık.

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

65

Öğretmenlik Uygulaması Dersini Alan Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Algıları Mehmet ÖZDEMİR* Fatih Mehmet TULUMCU** Feride İdi TULUMCU *** Özet Öğretmenlik, mesleğin gerektirdiği üstün nitelikler ile birlikte sahip olunan uzmanlık alanıyla ilgili ihtiyaç duyulan donanım dikkate alındığında toplumun temel dinamiklerinin merkezinde bulunan, iletişim ve etkileşimin en yoğun olarak yaşandığı meslek kolu olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüze gelene kadarki süreçte öğretmenlik mesleğine yüklenen geleneksel görev ve sorumluluklar toplumsal ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalmaktadır. Takibi kolay olmayan bir hızda gerçekleşen teknolojik gelişmeler ve sosyolojik değişimler, eğitim sistemi içine giren bireylerde hedeflenen bilgi ve becerinin sürekli güncellenmesi ihtiyacını ortaya koymaktadır. Bu ihtiyacın eğitim sistemi içindeki karşılığı, üretmeye ve kendini geliştirmeye istekli olan öğretmenlerin varlığı neticesinde mümkün görünmektedir. Özellikle öğretmenlik mesleğine adım atacak olan adayların, hayatını idame edeceği bir meslek olmanın dışında “öğretmenlik” kavramına yüklediği anlam; mesleki eğitimleri çerçevesinde yaptığı uygulamalara yönelik yorumları öncelikle onların öğretmenlik mesleğine yönelik geliştirdikleri kaygı, tutum, motivasyon ve öz yeterlik gibi psikolojik göstergelerin derinlemesine tespitinde önemli argümanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda fenomenoloji (olgubilim) desenine sahip olan bu nitel çalışma, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi bünyesinde pedagojik formasyon eğitim alan 10 Türk dili ve edebiyatı öğrencisi ile öğretmenlik uygulaması dersini alan 10 Türkçe öğretmenliği programı öğrencisi ile yapılan derinlemesine görüşmelerden elde edilen verilerin analizinden elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: öğretmenlik algısı, öğretmenlik uygulaması.

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

66

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Alanında 2014-2016 Yılları Arasında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İstatistiksel Olarak İncelenmesi Mehmet Özdemir* Fatih Mehmet Tulumcu** Feride İdi Tulumcu*** Özet Bu araştırmanın amacı Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’ne bağlı anabilim dallarında özel eğitim alanında tamamlanmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda (1992-2017 Mart) yılları arasında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsüne bağlı anabilim dallarında tamamlanmış olan tezleri belirleyebilmek ve betimsel analizini gerçekleştirebilmek için YÖK Elektronik Tez Arşivi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Tez Arşivleri ve Marmara Üniversitesi Kütüphane Daire Başkanlığı’na bağlı Tez Arşivleri taranmıştır. Toplamda 105 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Ulaşılan bu tezlerden elde edilen veriler betimsel istatistik yöntemi ile değerlendirilmiştir. Tamamlanan bu lisansüstü tezlerde; çalışılan engel gruplarının dağılımı, tezlerde çalışılan araştırma yöntemleri/desenleri, tezlerde çalışılan örneklem grupları, çalışılan tezlerin lisansüstü düzeyi, tamamlanan tezlerde çalışılan örneklem grupları, lisansüstü tezlerin çalışıldığı ana bilim dallarına göre dağılımları, tez danışmanlarının akademik unvanlarına göre dağılımları vb. değişken başlıklarında analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda; 1992-2017 yılları arasında Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsüne bağlı anabilim dallarında tamamlanmış olan tezlerin daha çok yüksek lisans tezi olduğu, lisansüstü tezlerin daha çok özel eğitim bölümünde tamamlandığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar ileri araştırmalar bağlamında tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Lisansüstü eğitim, lisansüstü tez, özel eğitim

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Marmara Üniversitesi, [email protected] *

**

67

Ergenlerin Öz-yeterlik Düzeylerinin Sosyal Dışlanma Ve Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi Çiğdem KOŞUK * Mehmet KAYA ***

Nesrin ÖZBEY ** Müge KÜÇÜKAL****

Özet Bu çalışmanın amacı ergenlerin sosyal dışlanma düzeyleri ve bazı demografik değişkenler (cinsiyet, algılanan fiziksel görünüş memnuniyeti ve sınıf düzeyi) ile sosyal dışlanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu ortaokul ve lise öğrencilerden oluşturulmuştur. Çalışmanın verileri Ergenler İçin Sosyal Dışlanma Ölçeği, Özyeterlik Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmada ele alınan değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon katsayısı hesaplanarak ve sosyal dışlanmanın alt boyutları olan önemsenmeme ve dışlanma değişkenlerinin öz-yeterliliği yordayıp yordamadığı ise çoklu regresyon analizi ile belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, ergenlerin cinsiyet ve algılanan fiziksel görünüş memnuniyetine göre öz-yeterlik düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ile incelenmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucu önemsenmeme ve sınıf düzeyi ile öz-yeterlik arasında negatif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu gözlemlenmiştir. Dışlanma ile öz-yeterlik arasında ise pozitif yönde ilişkinin olduğu bulunmuştur. Çoklu regresyon analizi sonucuna göre de önemsenmeme ve dışlanmanın öz-yeterliği istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Ayrıca, ergenlerin öz-yeterlik düzeyleri cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı bulunmuştur. Diğer taraftan, ergenlerin öz-yeterlik düzeylerinin algılanan fiziksel görünüş memnuniyetine göre önemli düzeyde farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Fiziksel görünüşünden memnun olan öğrencilerin öz-yeterlik düzeylerinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Sosyal dışlanma, dışlanma, önemsenmeme ve öz-yeterlik

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] **** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

68

Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejilerine Etkisi Özlem CANAN GÜNGÖREN * Duygu GÜR ERDOĞAN ** Gülden KAYA UYANIK*** Özet Özellikle son dönemde yaşanan bilgi patlaması ile birlikte bireylerin zamanın ötesine geçerek, sürekli kendilerini geliştirmeleri ve yenilikleri takip etmeleri beklenmektedir. Bu durumda bireyin sürekli olarak öğrenmesini gerekli kılarken yaşam boyu öğrenme kavramını ortaya çıkarmaktadır. Bilginin yalnızca basılı ortamda üretildiği ve paylaşıldığı geçmişte, bireylerin bilgi tüketicileri olmaları için temel becerilere sahip olması (okuma-yazma, konuşma, dinleme, vb) yeterli olmuştur. Ancak teknolojide yaşanan gelişmeler gerek bilginin üretiminde, gerekse üretilen bu bilginin elde edilmesi, kullanılması ve paylaşılmasında alışılmışın dışında becerilerin kazanılmasını kaçınılmaz kılmıştır. Özellikle internetin yoğun olarak kullanıldığı bugünlerde bilgi arama yolları ve stratejileri değişmiştir. Bu bağlamda insanlar daha çok çevrimiçi olarak bilgi arar hale gelmiştir. Buda bireylerin kendi kendine yeter bir halde sürekli aktif olarak bilgi edinme süreçlerini doğurmaktadır. Bu çalışmanın amacı da çevrimiçi bilgi arama stratejileri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu kapsamda 2016-2017 bahar yarıyılında 330 Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğrencisine ulaşılmıştır. Yapılan incelemeler sonucu ölçek maddelerine eksiksiz yanıt vermedikleri için 13 kişinin verileri çalışmaya dâhil edilmemiştir. Veriler, Gür Erdoğan ve Arsal (2016) tarafından geliştirilen Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği ve Tsai (2009) tarafından geliştirilen, Aşkar ve Mazman (2013) tarafından uyarlanan Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejileri Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile çevrimiçi bilgi arama stratejileri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için basit doğrusal korelasyon işlemi yapılmıştır. Sonuç olarak 0,01 anlamlılık düzeyinde yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile çevrimiçi bilgi arama stratejilerinin alt boyutlarından kaybolma boyutu arasında negatif bir ilişki, değerlendirme, amaçlı düşünme, deneme yanılma, temel fikirleri ayırt etme, kontrol ve problem çözme boyutları arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yaşam boyu öğrenme; çevrimiçi bilgi arama stratejileri; kaybolma; değerlendirme; amaçlı düşünme; deneme yanılma; temel fikirleri ayırt etme; kontrol; problem çözme.

Sakarya Üniversitesi, [email protected] Sakarya Üniversitesi, [email protected] *** Sakarya Üniversitesi, [email protected] *

**

69

Evlilik Öncesindeki Gençlerin Aile ve Evliliğe Bakışı: Sakarya Üniversitesi Örneği Hasan Hüseyin TAYLAN * Özet Bu çalışma, Sakarya Üniversitesi öğrencilerinin aile ve evlilik hakkındaki algıları, evlilik tercihleri gibi konuları ele almaktadır. Ayrıca gençlerin aile değerleri ve cinsiyet rolü tutumlarının cinsiyete bağlı olarak farklılık gösterip göstermediği ele alınacaktır. Bu kapsamda 2016 yılı Nisan ve Mayıs aylarında Sakarya Üniversitesinde öğrenim gören 117 kız ve 93 erkek toplam 210 üniversite öğrencisine anket uygulanmıştır. Elde edilen verilerin SPSS vasıtasıyla analizi ve yorumlanmasıyla şu bulgulara ulaşılmıştır: Gençlerin %93,8 için aile çok önemlidir. Gençlerin %53,8’inin herhangi bir “ilişkisi yoktur”. Herhangi bir ilişkisi olanların %14,4’ü “arkadaşıyla” internet yoluyla tanışmış; %9,3’ü aile ve akrabalık ortamında; %68,8’i okul ve arkadaş ortamında tanışmışlardır. Gençlerin anne-babalarının %45,7’si görücü usulüyle evlilik yapmışken; gençlerin %5,7’si görücü usulüyle evlilik yapmak istemektedir. Gençlerin çoğu evlilik kararını kendisi verip ailelerine onaylatmak istemektedir (%73,3). Eşlerinde olmasını istedikleri en önemli ilk 3 özellik; namusluluk, eşi ve çocuklarına bağlılık, anlayışlılıktır. Gençler için evliliği başarıya götüren ilk 3 özellik sırasıyla eşe sadakat (%97); aile içi sorunları rahatlıkla konuşabilmek (%91,4) ve yaşam tarzlarının ve beklentilerinin uyumlu olmasıdır (%76,2). Gençlerin aile değerleri ve cinsiyet rolü tutumları, cinsiyete göre farklılaşmaktadır. Erkekler, daha geleneksel (ataerkil ve otoriter); kızlar ise daha modern (eşitlikçi ve paylaşımcı) değerlere sahiptir. Anahtar Kelimeler: Aile; Evlilik, Evlilik tercihleri; Aile değerleri, Cinsiyet rolleri.

Sakarya Üniversitesi, Yrd. Doç. Dr., Sosyal Hizmet Bölümü, [email protected]

*

70