ULUSAL MĠKROBĠYOLOJĠ STANDARTLARI (UMS)

January 16, 2016 | Author: Hande Kubilay | Category: N/A
Share Embed Donate


Short Description

1 Basıldığında KONTROLSUZ KOPYA niteliğindedir. ULUSAL MĠKROBĠYOLOJĠ STANDARTLARI (UMS) AKUT SENDROMİK YAKLAŞIM REHBERİ ...

Description

Basıldığında KONTROLSUZ KOPYA niteliğindedir.

ULUSAL MĠKROBĠYOLOJĠ STANDARTLARI (UMS) AKUT SENDROMİK YAKLAŞIM REHBERİ

Akut gastroenterit

(Akut sulu/kanlı ishalde sendromik yaklaĢım) Hazırlayan Birim

Sendromik YaklaĢım Tanı Standartları ÇalıĢma Grubu

Onaylayan Birim

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

Kategori

Sendromik YaklaĢım

Bölüm

-

Standart No

SY-01

Sürüm No

1.1

Onay tarihi

01.01.2015

Geçerlilik tarihi

01.01.2018

Sürüm no

DeğiĢiklik

Tarih

Akut gastroenterit

ĠÇĠNDEKĠLER KAPSAM VE AMAÇ............................................................. 3 GENEL BĠLGĠ ................................................................... 3 SENDROMĠK YAKLAġIM SÜREÇ AKIġI .................................. 5 1 2 3 4

Sendromun tanımı ........................................................ 5 Olası hastalıklar/etkenler ............................................... 5 Laboratuvara gönderilecek örnek türü .............................. 7 Laboratuvardan istenecek tetkikler .................................. 7

EKLER............................................................................. 8 Ek-1 Ġnkübasyon süresine ve eĢlik eden semptomlara göre olası etkenler6.......................................................... 8 Ek-2 Sporadik vakada sendromik yaklaĢım akıĢ Ģeması ....... 10 Ek-3 Salgın durumunda sendromik yaklaĢım akıĢ Ģeması ..... 11 ĠLGĠLĠ DĠĞER UMS BELGELERĠ .......................................... 12 KAYNAKLAR ................................................................... 12

Sayfa 2 / 12

Ulusal Mikrobiyoloji Standartları 01.01.2015 / Sürüm: 1.1 / SY-01 / Sendromik YaklaĢım

Akut gastroenterit

Kapsam ve Amaç Akut gastroenteritler veya akut ishal ile seyreden klinik tablolar ulusal ve uluslararası ölçekte salgınlara yol açabilmeleri, özellikle çocuklarda ve yaĢlılarda morbidite ve mortalite oranlarının yüksek olabilmesi gibi nedenlerle önemlidir. Etkenin belirlenmesi, özellikle salgınların kontrol altına alınması ile ilgili çabalar açısından büyük değer taĢımaktadır (1). Akut gastroenterit veya akut ishal yakınmalarıyla hekime baĢvuran kiĢi bazen bir salgının ilk vakası (habercisi) olabilir. Bu nedenlerle bu Belgenin, potansiyel halk sağlığı tehdidi oluĢturan patojen etkenlerin erken dönemde tanımlanabilmesi için vakaları ilk görecek hekimlere yol gösterecek bir Rehber olması hedeflenmiĢtir. Amacı; hekimin ana semptomlardan (ve biliniyorsa epidemiyolojik ipuçlarından) yola çıkarak hangi etkenleri öncelikle düşüneceğine ve hangi örnekleri, hangi tanı testleri için, ne zaman göndereceğine dair izleyebileceği bir akıĢ Ģeması vermektir. Belgenin paralel amaçlarından biri de, -sendromik yaklaĢımın iyi bir Ģekilde iĢlemesi halinde akut ishalin tanısında preanalitik süreçlerin iyileĢmesi sağlanmıĢ olacağından, bunun- laboratuvar sonuçlarının doğruluğu ve güvenilirliği de dahil, laboratuvarların tanısal kapasitesinin geliĢmesini teĢvik etmesidir. Benzer tabloya yol açan kimyasal, toksik etkenler ve inflamatuvar nedenler ile hastanede yatan hastalarda geliĢen ishal bu Belgenin kapsamı dıĢındadır. BağıĢıklık sistemi baskılanmıĢ hastalarda ishal etkenleri normal popülasyondan farklı olabilir; olası etkenler için uygun kaynaklara baĢvurulmalıdır. Ayrıca, 14 günden uzun süren ishaller “kronik ishal” olarak tanımlanır ve bu Belge kapsamında değerlendirilmemiĢlerdir.

Genel Bilgi Dünya genelinde her yıl 2 milyar kiĢinin akut gastroenterit olduğu tahmin edilmektedir. Ġshalle seyreden hastalıklar, küçük çocuklarda morbidite ve mortalitenin en önemli nedenlerinden biridir. Özellikle geliĢmekte olan ülkelerde 5 yaĢın altındaki çocuklarda önde gelen ölüm nedenleri arasındadırlar ve yılda yaklaĢık 1.5 milyon çocuğun ölümüne neden olurlar. Kaynakları sınırlı ülkelerde ishalli hastalıklar çocuklarda yetersiz beslenme, yavaĢlamıĢ büyüme ve biliĢsel geliĢimin bozulması gibi baĢka olumsuz sonuçlara da yol açmaktadır (1,2). SanayileĢmiĢ ülkelerde, ishal yüzünden ölümler nispeten az olsa da ciddi sağlık maliyetleri ile ishal önemli bir morbidite nedeni olmaya devam etmektedir (2). Ġshal, çoğunlukla dıĢkıyla-kontamine suyun tüketilmesiyle vücuda alınan bakteriyel, viral veya paraziter bir etkenin neden olduğu enfeksiyonun bir semptomudur. Bir bölgede içmek, yiyecek hazırlamak veya temizlenmek için temiz suya ulaĢım düzeyi ne kadar düĢük ise ishalli hastalıkların görülme sıklığı o denli artmaktadır. KiĢisel-hijyen standartlarının düĢük olduğu Ģartlarda etkenler kiĢiden kiĢiye yayılabilir. En önemli yayılma yollarından biri de hijyenik olmayan Ģartlarda hazırlanmıĢ veya saklanmıĢ yiyeceklerin tüketilmesidir. Su, yıkama sırasında yiyecekleri kontamine edebilir. Kirli sulardan yakalanmıĢ balık ve deniz ürünleri de akut gastroenteritler için kaynak olabilirler (3).

Ulusal Mikrobiyoloji Standartları Sendromik YaklaĢım / SY-01 / Sürüm: 1.1 / 01.01.2015

Sayfa 3 / 12

Akut gastroenterit GeliĢmekte olan ülkelerde akut gastroenteritlerde bakterilerin ve parazitlerin sorumluğu ön plandadır ve tipik olarak yaz aylarında artıĢ kaydedilir. SanayileĢmiĢ ülkelerde ise önde gelen etkenler virüslerdir ve mevsimsel durum kıĢ aylarına kayar. Akut bakteriyel gastroenteritlere neden olan etkenler küçük çocuklarda en sık enteropatojen Escherichia coli olmak üzere Shigella sp, Salmonella sp, Campylobacter sp, Enterohemorajik E.coli (EHEC), Vibrio cholerae, Vibrio sp, Yersinia sp Ģeklinde sıralanabilir. Campylobacter’ler özellikle geliĢmekte olan ülkelerde
View more...

Comments

Copyright � 2017 SILO Inc.