SİRK BÜYÜMEMİZE YARDIM EDEN BİR ÇEMBERDİR. BU ÇEMBER AYNI ZAMANDA BİZİ YENİDEN ÇOCUKLUĞUMUZA DÖNDÜRÜR. Katerina Flora

“SİRK BÜYÜMEMİZE YARDIM EDEN BİR ÇEMBERDİR. BU ÇEMBER AYNI ZAMANDA BİZİ YENİDEN ÇOCUKLUĞUMUZA DÖNDÜRÜR.” Katerina Flora

HER YERDE SANAT DERNEĞİ’NDEN MEKTUP Sanat eğitiminin yetersiz olduğu bir ülkede yaşıyoruz. Özellikle de az gelişmiş bölgelerde. Ailleler ve okullar, çocuklar için en önemli eğitim alma mekanizmasıdır ancak bu iki kurumda da sanat eğitimine gereken önem verilmemektedir. Sanat eğitimine ekonomik ve sosyal beklentilerden dolayı değil zihinsel ve ruhsal gelişmeye olan faydalarından dolayı önem vermek gerektiğine inanıyoruz. İyi bir eğitim anlayışında sanata mutlaka önem verilmeildir. Eğer bireyler sağlıklı ruhlara ve zihinlere sahip olurlarsa bu dolaylı olarak ekonomik ve sosyal koşullarına da etki edecektir. Sanatın her yerde ve herkesin erişebileceği biçimde olması felsefesi ile kurulan Her Yerde Sanat Derneği olarak en önemli misyonumuz sanat eğitimlerini sürdürülebilir ve erişilebilir kılmak ve kuracağımız “sirk okulu” ile sanat eğitimlerinden herkesin faydalanmasına olanak sağlamaktır. Sağlıklı bir toplum inşa etmek için önce bireylerin zihinlerine ve ruhlarına yatırım yapmalıyız. Daha yaratıcı ve farkında bir insanlık için, sanat eğitiminin yaygınlaşmasına destek olmak herkesin görevidir. Bizler Her Yerde Sanat Derneği olarak yıl içinde düzenlediğimiz film, fotoğraf, sirk, müzik atölyeleriyle ve her yıl Eylül’de düzenlediğimiz İm Uluslararası Sosyal Sirk Festivali ile kendi üzerimize düşeni yapmak için çalışıyoruz. Şimdiye kadar yaptığımız projeler ve eğitimlerle kendi toplumumuzda yaratmaya başladığımız değişim bizim en büyük motivasyonumuz. Bu değişimin gerçekleşmesinde bize destek olduğunuz ve zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederiz. Her Yerde Sanat Dernegi Art Anywhere Association

FESTİVAL HAKKINDA Bugün sirk sanatlarının en ömenli rollerinden biri de sanat yoluyla toplumu etkilemektir. Çünkü sirk hayret vericidir,hayranlık uyandırır, insanın zihnini ve bedenini kulanarak neler başarabileceğini ispatlar. Jonglörlük, akrobatlık, tiyatro, dans, sihirbazlık, müzisyenlik gibi farklı disiplinler çocukların ve gençlerin bir yandan yaratıcılıklarını ve bedenlerini geliştirir bir yandan da onlara yeni düşünme yöntemlerini öğretir. Festivalin amacı Mardin’de ve çevresinde sirk sanatlarını eğitim yoluyla yaygınlaştırmak ve ulaşılabilirliğini artırmaktır. Bu nedenle 3 yıldır Sosyal Sirk Festivali kapsamında bir çok ülkeden farklı sanat dallarından sanatçılar Mardin’e geliyorlar, sokaklarda,çarşılarda, okullarda, gençlik merkezlerinde düzenledikleri eğitimler ve atölyelerle yerel halkla buluşuyorlar. Sirk festivali ağırladığı sanatçılar sayesinde bugün bir çok “modern” şehirde bile rastlayamayacağımız görsellikte ve kalitede gerçekleşmektedir. Türkiye’de düzenlenen ilk ve tek sosyal sirk festivali olmasından dolayı türkçe dilinde pek fazla kaynağa rastlamak mümkün değil. İlerleyen aşamalarda daha detaylı bahsedilecek olan “sosyal sirk” kavramı özellikle çocuklarla ve gençlerle çalışmak için değerli bir araçtır. Mardin nüfusunun %66’sı 29 yaşın altındadır. Çocuklar ve gençler için sanatsal aktivitelerin yetersiz olduğu bir ortamda yaratıcılıklarını ortaya çıkarmak veya farklı fikirlere ve bakış açılarına ulaşmak için uygun zemin bulunmamaktadır. Kendilerine ait uluslararası bir sirk festivalinin içinde olmak çocuklar ve gençler için bir çok imkanı da beraberinde getirmektedir.

FESTİVAL ARKA PLAN Sosyal Sirk Festivali fikri 2011 yılında küçük bir gençlik projesi olarak başladığımız çalışma sayesinde gelişti. Sirk sanatlarının çocuklar ve gençler tarafından ilgi görmesi, sahiplenilmesi, bizi onlara ulaşmak için önemli bri araç olan “sosyal sirk” kavramına yöneltti. 2013 yılında festivale 13 ülkeden 70 sanatçı katılarak festivali önemli bir uluslararası etkinlik haline getirdi. (A.B.D, Belçika, Finlandiya, Arnavutluk, İtalya, Ukrayna, Ermenistan, Macaristan, Fransa, Çek Cumhuriyeti, Bulgaristan, Almanya ve Türkiye). Festivalin tüm süreci Her Yerde Sanat Derneği gönüllüleri tarafından gönüllü olarak yürütülmekte ve festivale katılan sanatçılar da tüm etkinliklerini gönüllü olarak gerçekleştirmekteler. Düzenlenen tüm atölyeler, gösteriler ücretsiz ve halka açık mekanlarda yani sokaklarda gerçekleşmektedir. Festival kapsamında ilerleyen yıllarda daha da artmasını planladığımız eğitim çalışmalarına büyük önem verildi. Gençlik merkezlerinde, devlet okullarında, köylerde ve müzelerde düzenli atölyeler yapıldı.

HEDEFLER Bölgede çocuk ve gençlerin çok yönlü gelişimlerini destekleyecek sanat eğitimleri, sanat aktiviteleri, festivaller, atölyeler azdır. Yarının sahibi olduğunu savunduğumuz gençler için uygun şartlarda bir çevre oluşturulamamakta gençler de sosyalleşme aracı olarak aslında kendilerini anti sosyal yapan “sanal sosyal” dünyada bütün zamanlarını harcamaktalar. Bu az gelişmiş bölgelerin gelişebilmesi için önce bireylerin gelişmesi, çok yönlü eğitim almalarına olanak sağlanması ve kendilerinde olan yetenekleri ortaya çıkarmalarına yardımcı olunması gerekmektedir. Sanat gençlere ulaşabilen en güçlü araçlardan biridir. Bu nedenle bu bölgede böyle uluslararası bir festival gerçekleştirmenin, sosyal sirki bir araç olarak kullanmanın önemi büyüktür. Bu festivalin ve eğitimlerin kırsal veya kentsel mahrumiyet alanlarında yaşayan imkanları kısıtlı gençlere ulaşmasını, sanatın yaygınlaşmasını ve her yıl çocukların, gençlerin sahibi oldukları bir festivalin yürütülmesini hedeflemekteyiz. Yıl boyunca düzenlenen eğitimler ve sirk okulu ile bir çok farkı beceriyi ve sanat biçimini sunmak ve düzenli katılımla iyi alışkanlıklar kazandırmak, bedensel ve zihinsel farkındalık yaratmak hedefindeyiz.

HEDEFLERİMİZ: SÜRDÜRÜLEBİLİR SANAT EĞİTİMİ İÇİN SİRK OKULU açmak Yıl boyunca farklı SANAT ATÖLYELERİ vermek Uzun DÖNEMLİ EĞİTİM ÇALIŞMALARI Çocuklar ve sanatçıların hazırladıkları GÖSTERİLER

HERKES İÇİN SİRK!

HEDEF KİTLE Festivalin hedef kitlesi gösteriler ve eğitimler bazlı olmak üzere 2 gruba ayrılıyor. Gösteriler her yerde ve herkes için, yani parası olmayan veya yaşadığı yerde bu nitelikte bir gösteri bulma ve izleme imkanı olmayan herkes için. Atölyeler ve sirk okulu ise ağırlıklı olarak çocuklar ve gençler için.

Varoş mahallelerde Köylerde CEZAEVLERİNDE yaşayan Çocuklar ve Gençler Göçmenler ZİHİNSEL ENGELLİLER KİMSESİZ ÇOCUKLAR Çocuk işçiler

Mardin’in 10 ilçesinde 514.000 çocuk-genç yaşamakta ve bir çoğunun ekonomik, sosyal ve kültürel olarak dezavantajlı olduğu aşikar. Düzenlediğimiz eğitimler sirk okulu ve gösterilerle bir çoğuna ulaşmak istiyoruz.

BÖLGEDE SANAT ve GENÇLİK Mardin farklı kültürleri, dinleri, mimariyi, tarihi Içinde barındıran güzel bir şehir. Sanat mimaride, taşlarda ve tarihi yapılarda fazlasıyla var. Ancak insanların zihinlerinde yeteri kadar yok.

22 yaş

MARDİN İLİNİN yaş ortalaması Mardin nüfusunun yaş gruplarına GÖRE yüzdelik dilimleri (2012)

TÜRKİYE’DE SANATIN DURUMU: Çalışma alanlarına göre yüksek öğrenim kurumları

Sanat alanında istihdam edilen kişi sayısı

773 026

2 842

24 821

oran

BİNDE BİNLİK ORAN

BİNDE BİNLİK ORAN

3,4%

0,4%

SAVUR DARGEÇİT

MAZIDAĞI YEŞİLLİ

ÖMERLİ

MİDYAT

DERNİK KIZILTEPE

MARDİN MERKEZİ

NUSAYBİN

9%

7% 37%

18%

25%

29%

MARDİN İli ON İLÇE, Güneydoğu Anadolu

YAŞ GURUBU 0 - 14 15 - 29 30 - 44 45 - 59 60 +

SAYI 286 128 227 611 140 045 67 635 51 608

Alan 97 SANAT Diğerleri 2 815

İŞVEREN 108 SANAT (en az) 6 097 tarım (en yüksek) Diğerleri 18 616

SOSYAL SİRKİN KÖKENİ Sosyal Sirk bugün bir çok ülkede yaygınlaşmaya başlayan bir çalışmadır. Sosyal veya kişisel risk altında olan çocuk ve gençlerle çalışmak için alternatif pedagojik bir araç olarak kullanılmaktadır. Avrupa’da ve Latin Amerika’da devlet okuları dahil bir çok devlet kurumunda tanınan ve üzerine çalışmalar yapılan sosyal sirk , gün geçtikçe yaygınlaşmaya başlamıştır.

Her yaştan bireyin zihinsel ve bedensel gelişimini artıran ve bu gelişimleri sanatsal bir biçime sokarak gösteri şekline getiren ve bireyleri toplum önünde cesaretlendiren önemli bir eğitim aracıdır. Risk altındaki gençlerin öz-farkındalık, bireysellik, kolektif birlik, öz disiplin ve diğer birçok değerlerini artırmak için alternatif pedagojik bir yöntemdir. Sirk insanın bedenini ve zekasını kullanarak neler başarabileceğini öğrenme açısından çok önemli bir çalışmadır ve özellikle çocuk ve gençlerin sosyal, kişisel, kültürel gelişimlerine büyük oranda katlkı sağlar. Özerklik, dayanışma, benlik saygısı, fiziksel spor, iletişim, uyum sosyal sirkin en önemli kökenleridir.

SOSYAL SİRKİN YARARLARI

Sirk pedagojisni çocuklara ve gençlere tanıtmak kendilerini daha iyi tanımalarına yardım eder. Sirk sanatlarını öğrenmek ve uygulamak sadece gösteriler için değil günlük yaşamları için de faydalıdır. Örneğin grup dinamiklerini öğrenmek, koordinasyonu ve konsantrasyonu geliştirmek, evrensel değerleri benimsemek, sağlıklı kişilik geliştirmek, sağlıklı bir zihin ve vücut için sürekli egzersiz yapmak sosyal sirkin çalışma prensipleridir ve tüm bunlar gündelik yaşamda da çok önemlidir.

ULUSLARARASI BOYUT Sirklerin bir çoğu farklı ülkelerden bir çok farklı sanatçıyı ağırlar. Bunun en büyük avantajı izleyicinin kültürel ve sosyal arka planını önemsemeden doğrudan onların zihnine ve ruhuna konuşan bir sanat biçimi olmasıdır. Çoğu an anlaşmak için dil kullanmaya bile gerek kalmaz. Bu yüzden sirk nereye istese gidip gösterilerini sunabilir.

Sirk çeşitlilik, eşitlik ve saygıyı yaymak ve ayrımcılıkla mücadele etmek için iyi bir araçtır.

PEDAGOJİK BİR ARAÇ OLARAK SOSYAL SİRK Jonglörlük, akrobasi, tiyatro gibi farklı sirk çalışmaları Sosyal Sirk Festivalinin önemli bir parçası. Bu gibi çalışmalar çocukların oyun oynarken bir yandan da yeni düşünme yöntemleri öğrenerek yaratıcılıklarını geliştirmelerine yardımcı olur. Sirk disiplinlerinde eğitimin temeli eğlenceye dayanır.

1.

Aktif öğrenmeye dayalı yeni pedagoji teorisi bunu uygulamak için sirk eğitiminden daha doğru bir araç bulamazdı. Sirk eğitimlerinin en temel amacı kişisel gelişimi desteklemektedir. İlham verici bir ortamda çalışan çocuk ve gençler daha önce yapabileceklerine inanmadıkları bir çok hareketi gerçekleştirerek kendilerine olan güvenlerini geliştirirler. Çalışma

yaptıkları alanda kendi ve diğer kişilerin güvenliğine çok dikkat etmeyi öğrenirler ve bu sayede sorumluluk duygusunu öğrenirler. Ifade ve kişilik gelişim yolları sürekli açıktır. Sirk eğitimleri ve uygulamaları için sağlam ve güçlü bir vücut gerekir. Multidisipliner bir sanat formu olan sirk çalışmalarını uygulayan herkesin dayanıklı, güçlü ve sağlıklı fiziksel yapısı oluşur.

2.

Sirk eğitimlerinde bedenin tüm bölümleri koordinasyon içinde çalışmayı gerektirdiği için çocuklar ve gençlerin enerjilerini kullanmaları için mükemmel bir çalışmadır. Çocuklar için sirk tekniklerini spordan daha cazip kılan şey sersemce oynama, yaratıcılığını kullanma ve rekabetçi olmama gibi özellikleridir.

PEDAGOJİK BİR ARAÇ OLARAK SOSYAL SİRK 3.

Sirk mantığının içinde işbirliği içinde çalışmak çok değerlidir. Bir sirk çalışmasının sürdürülebilir olması için hem prova yaparken hemde gösteri yaparken işbirliği içinde çalışmanın öğrenilmesi gerekir. Aynı salonu, sınıfı veya alanı kullanarak çalışan bir sirk ekibi ekipmanları kullanmak için sıra beklerken, dinlenirken veya birbirlerini izlerken doğal olarak birbirine saygı geliştirmeye başlar. Tehlikeli olabilecek durumlarda birbirine yardım etme duygusu güçlü takım ruhu oluşturur.

4.

Yukarıdaki bilgilerin ışığında “sosyal sirk” çalışmasında varolan evrensel değerlerden bazıları aşağıdaki gibidir; -İşbirliği ve dayanışma (rekabet olmadan) -Güvenli koşullarda risk alma -Yaşadığı toplumdan dışlanan çocuk ve gençlere güven ve cesaret aşılama -Gençlerin kendilerni ifade edebilecekleri güvenli bir ortam sağlama.

Bibliyografya: - Mota Marianthi “Master Thesis under title: Research project on social circus programs. How social circus programs and institutions are promoting and respecting children’s rights.” - Turkish Statistical Institute, Ankara 2013, “Turkey in Statistics 2012” - http://rapor.tuik.gov.tr/

Gönüllülük ilkesiyle yürütülen bir dernektir. Bizim için her yerde sanatın anlamı sanat her yerde ve herkes için ulaşılabilir olmalıdır. Bu nedenle düzenlediğimiz aktivitetelrin bir çoğu sokaklarda, mahallelerde, köylerde açık alanlarda gerçekleşmektedir. Her Yerde Sanat gönüllüleri 2011 yılından beri Mardin ve çevresinde yaşayan yerel halkın özellikle de çocuklar ve gençlerin faydalanabilmesi için bir çok uluslararası projeler, atölyeler, festivaller, etkinlikler düzenlemektedir. Tüzel kişilik olarak herhangi bir dini veya politik eğilimiz veya yönlendirmemiz bulunmamaktadır. Eğitim ve sanat yoluyla her bireyin kendi özgür iradesiyle kendi görüşünü oluşturacağına inanmaktayız. Bu nedenle farklı inanışlarda, görüşlerde bir çok insan derneğin tüm aktivitelerinden faydalanabilip, tüm çalışmaların

içinde aktif olarak yer alabilmektedir. Bizler bir sivil toplum kuruluşu olarak Mardin’de sanat alanında çalışmalar yapan diğer sivil toplum kuruluşları ile de ortak çalışmalar yürütmekteyiz. Ayrıca devlet okulları, gençlik spor merkezleri, yerel belediyeler ve müzeler gibi kurumlarla da işbirliği içerisinde çalışmaktayız. Eski Mardin’de bulunan dernek atölyemiz bir çok yerel genç için önemli bir noktadır. Gençler proje hazılıklarında, projelerin yürütülmesinde veya birbirleriyle sosyalleşmek için günün değişik zamanlarında atölyede bir araya gelmektedir. Dernek bünyesinde yapılan tüm çalışmaları web sitemizden de takip etmek mümkün.

Her Yerde Sanat Dernegi | Art Anywhere Association

www.heryerdesanat.org e-mail: [email protected] | Tel. +90 482 212 3039 Sehidiye mahallesi Cumhuriyet caddesi no:118 Mardin, Turkey

IM FESTIVAL - TRAILER

http://www.youtube.com/watch?v=aJVKw0MMFsY

BİZİ TAKİP EDİN

Yazar: Pınar Demiral, Grafik dizaynı: Aleksandra Miciak, Fotoğraflar: Art Anywhere Association Mardin 2013 © Art Anywhere Association

13 ülkeden 70 sanatçının katılımıyla gerçekleştİrdİğİmİz

İm Uluslararası Sosyal Sİrk Festİvalİne

Olan katkılarınızdan dolayı teşekkürlerİmİzİ sunarız

Özel teşekkürler ALESSIO PERISANO, MARIO VEZZA, FABRIZIO NARDI, FRANCESCO GUARNACCIA