SODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI HİPONATREMİ HİPONATREMİ. Plazma Na + : meq/l,

October 12, 2016 | Author: Ebru Bilgi | Category: N/A
Share Embed Donate


Short Description

1 SODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI Dr.M.Murat Özgenç Plazma Na + : meq/l, Total vücut N...

Description

SODYUM (Na+) • Plazma Na+ : 138 ‐ 145 mEq/L,

SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI

• Total vücut Na+: 58 mEq/kg  (Ort. total Na+ : 4000 mEq) • Total değişebilir Na+: 41 mEq/kg  (Ort. 3000 mEq, bu miktarın 1000 mEq kadarı kemikte bulunur)

Dr. M. Murat Özgenç

• Sonuçta değişebilir Na+ yaklaşık 2000 mEq’dır 1

2

SODYUM (Na+)

SODYUM (Na+)

• Bazı metabolik değişimler Na+ seviyesini  etkiler • Hiperglisemi ve alkaloz durumunda serum Na+  azalır • 200 mg üzerindeki her 100 mg glukoz artışında Na+  değeri 2 mEq/L azalır • pH’da her 0.1 birimlik artış Na+   0.5 mEq/l  düşer

• • • •

1 mol NaCl: 6,02x1023 tane NaCl molekülüdür 1 mol NaCl: 1 Eq Na ve 1 Eq Cl içerir 1 Eq Na’da 23 gr Na tekabül eder Günlük sodyum gereksinim 75 mEq/gün (1‐2  mEq/kg/gün) • 50‐90 mEq/gün (3‐5 gr) Na + alınmaktadır • İdrarla atılımı 40‐60 mEq’dır

3

HİPONATREMİ

4

HİPONATREMİ

• Plazma Na+’unun 135 mEq/L altında olması durumudur

• Semptomlar sıklıkla Na+ düzeyinin 120 mEq/L  altına inmesi durumunda ortaya çıkar

• Hiponatremi ESS’de hipoosmolaliteye neden  olur ve intraselüler bölgeye sıvı kaçar 

• Semptomların ciddiyetini Na+ düzeyinin düşüş hızı belirler  • Sık rastlanan semptomları; bulantı, kusma, kas  krampları, hipotermi, konfüzyon, letarji, nöbet  ve komadır

• Sonuçta hipovolemi gelişir • Buna bağlı Aldosteron ve ADH salgısı artar,  böbrekler tuz ve su tutmaya çalışır 5

6

SSS

KVS DOKU

HAFİF

ŞİDDETLİ

Kas seyirmeleri

Konvulsiyon

Hiperaktif tendon refleksleri

Refleks kaybı

Artmış kafa içi basınç

Artmış kafa içi basınç

İZOTONİK HİPONATREMİ • Gerçek hiponatremi değildir,  psödohiponatremi de denir  • Plazmada protein ve lipid oranının artması durumunda izotonik bir genişleme olur ve  serum Na+ konsantrasyonu düşer

KİBAS’a bağlı TA ve NB değişiklikleri Tükrük, gözyaşı artışı Deride gode bırakan ödem Sulu ishal

• Tedavi gerektirmez  

BÖBREK Oligüri, anüri

7

İZOTONİK HİPONATREMİ

8

HİPERTONİK HİPONATREMİ

• Plazma lipit konsantrasyonunun 0.002 ile  çarpılması; • Plazma protein konsantrasyonunun 8 g/dl nin üzerindeki her artışının 0.25 ile çarpılması; sonucu elde edilen değer kadar sodyum  değerinde azalma olur

• Plazmada bulunan osmotik aktif moleküllerin  artması sonucu plazmaya sıvı şifti olur  • Bu duruma dilusyonel hiponatremide denilmektedir • En sık neden hiperglisemidir • Tedavi altta yatan nedene yöneliktir

9

10

HİPOTONİK HİPONATREMİ

HİPOVOLEMİK HİPONATREMİ

• Gerçek hiponatremi durumudur  • ISS hacimde artışla beraber hücresel  fonksiyonlarda bozulmayla seyreder  • ESS miktarındaki artışa göre üç gruba ayrılır:

• Sodyumdan zengin vücut sıvılarının kaybı ile  oluşur • GİS; kusma‐ishal • Deri; aşırı terleme • AC; çeşitli pulmoner hastalıklarda oluşan  sekresyon kaybı • Toplumdaki en sık nedeni diaredir

– Hipervolemik – Hipovolemik – Övolemik

11

12

HİPERVOLEMİK HİPONATREMİ

İZOVOLEMİK HİPONATREMİ

Konjesyon durumlarında ortaya çıkar; • Konjestif kalp yetmezliği 

SU İNTOKSİKASYONU • Renal fonksiyonları yetersiz hastalarda aşırı hipotonik su alınması durumunda oluşur • Primer (Psikojenik) polidipsi hastalarında  karşımıza çıkabilir

• Hepatik siroz • Nefrotik sendrom

13

14

İZOVOLEMİK HİPONATREMİ HİPOKALEMİ • K+‘dan zengin GİS sıvılarının kaybına, • Potasyum tutmayan diüretik kullanımına, bağlı olarak gelişir ™Sonuçta ISS’de primer katyon olan K+ azalınca,  Na+ ISS’ye geçer ve hiponatremi gelişir

15

İZOVOLEMİK HİPONATREMİ

16

UYGUNSUZ ADH SENDROMU

UYGUNSUZ ADH SENDROMU (SIADH) • Hipofizden veya ektopik odaktan kontrolsüz  ADH salınması durumudur

• Endokrin salgı yapan tümörler – Küçük hücreli akciğer ca, klatskin tm, prostat ca,  timoma, Hodgkin lenfomaa, ALL, bazı SSS tm

• Akciğer hastalıkları – Pnömoni, Tbc, pnömotoraks, atelektazi, astım, kistik fibrozis, pozitif basınçlı ventilasyon

• Hipoosmolalite & Hiponatremi ile seyreder

• SSS; travma, menenjit, ensefalit • MS, porfiri, Guillian Barre • İlaçlar; morfin, kolşisin, TCA, kemoterapötikler… 17

18

TEDAVİ

TEDAVİ Na+

açığının hesaplanması; [ İstenilen Na+ ‐ Hastanın Na+] x (kg x % 60)

• Na 120 meq/L’nin üzerinde olduğu sürece  agresif yaklaşıma gerek yoktur • 115 meq/L’nin altındaki değerlerde veya hasta  semptomatikse tedavi başlanır • Genellikle SF ile düzeltilir; çok hızlı düşüş olması yada letarji, nöbet, koma durumunda  hipertonik sıvılar verilebilir • Na artışı 0.5‐1 mEq/L/h

Örnek: 140‐115=25 mEq/L’de eksiği var. 70 x %60=42 kg hücredışı sıvı 25 x 42=1050 mEq total Na+ eksiği 1050 / 154= 6,8 L % 0.9 NaCl gerekir. 19

20

HİPERNATREMİ

HİPERNATREMİ

• Genellikle total vücut sıvısındaki azalmayla  nadiren artmış Na nedeniyle gözlenir • Plasma Na+ düzeyinin 150 mEq/L den fazla  olması durumudur Nedenleri;

• İlk bulgu susuzluk hissidir • BFT’si normal sağlıklı insanlarda idrar  miktarında azalma ve konsantre idrar yanıtı  oluşur • Semptomlar genelde 158 mEq/l’nin üzerinde oluşur • Nörolojik semptomlar belirgindir • Hipokalsemi ile beraber gözlenir

– Aşırı su kaybı – Aşırı tuz yüklenmesi – ADH yetmezliği (Dİ, SSS cerrahisi, kafa  travmaları) – Akut tübüler nekroz 21

22

TEDAVİ H A FİF SSS

D elirium

Y orgunluk

M anik reak.

Taşikardi, hipertansiyon

DOKU

Tükrük ve gözyaşında azalm a yapışkan ve kuru m üköz m em branlar K ırmızı, şiş dil

BÖ BR EK ISI

ŞİD D ETL İ

H uzursuzluk

KVS

*Na+

fazlalığı= [Hastadaki Na+‐ Normal Na+] x Total vücut suyu (Vücut ağarlığı x %60)

Örnek: Hastadaki Na+ = 160 mEq/L, Ağırlık: 70 kg (160 ‐ 140) x (70 x 60%) = 840 mEq total Na+ fazlalığı 840/140 =6 L sıvı açığı var demektir *Normal Na+ x TVS = Hastadaki Na+ x Hastadaki TVS Örnek: 140 x 42 = 160 x ?   = 36,75 L 42‐36,75=5,25 L sıvı açığı var demektir

O ligüri Y üksek 23

24

TEDAVİ • Tedavinin ana hedefi sıvı açığının yerine  konmasıdır • SF veya RL ile hidrasyon başlanır • Semptomların gelişimi çok hızlı olmadıkça  hipotonik sıvılardan kaçınılır • Agresif tedavi yapılırken beyin ödemi  gelişebileceği akılda tutulmalıdır

25

View more...

Comments

Copyright � 2017 SILO Inc.