ÜNİTE 6 İÇİNDEKİLER HEDEFLER BİREY, AİLE VE GRUP OTURUMU ÖRNEKLERİ I BLOK UYGULAMA I. Prof. Dr. Veli Duyan

May 17, 2018 | Author: Ece Parlak | Category: N/A
Share Embed Donate


Short Description

1 BİREY, AİLE VE GRUP OTURUMU ÖRNEKLERİ I İÇİNDEKİLER I Bireyle Sosyal Hizmet Uygulama Örneği I Aileyle...

Description

HEDEFLER

İÇİNDEKİLER

BİREY, AİLE VE GRUP OTURUMU ÖRNEKLERİ I

• I Bireyle Sosyal Hizmet Uygulama Örneği • I Aileyle Sosyal Hizmet Uygulama Örneği • I Grupla Sosyal Hizmet Uygulama Örneği

BLOK UYGULAMA I Prof. Dr. Veli Duyan

• Bu üniteyi çalıştıktan sonra; • Bireyle sosyal hizmet uygulamasını açıklayabilecek, • Aileyle sosyal hizmet uygulamasını anlayabilecek, • Grupla sosyal hizmet uygulamasını mesleki yaşamınıza uyarlayabileceksiniz.

ÜNİTE

6

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I)

GİRİŞ Sosyal hizmet uygulamasında değerlendirme, bireyler arasında ve insanlar ve çevreleri arasındaki etkileşimlerdeki sorunlar üzerinde odaklanma amacındadır. Bu amaç doğrultusunda vaka örnekleri, sosyal hizmet öğrencilerine ve sosyal hizmet uzmanlarına sosyal hizmetin bilgi, beceri ve değer temellerine, sosyal hizmet yaklaşımlarına ve mesleki sürece ilişkin bütüncül bir bakış açısı sağlamaktadır. Sosyal hizmet uzmanları, sosyal hizmet uygulamasını gerçekleştirirken bütüncül yaklaşımı benimsemektedir. Bu yaklaşım temelinde sosyal hizmet uygulaması sorun çözme işleminin gerçekleştiği bir gelişimsel süreçtir. Müracaatçısosyal hizmet uzmanı sosyal hizmet uygulamasında, varlığı kabul edilmiş, onaylanmış ve üstlenilmiş bir sorun üzerinde çalışmaktadır. Vaka örnekleri de bilgi ve değer bağlamında sosyal hizmet uzmanlarının müracaatçı ile olan mesleki ilişki sürecinin nasıl olduğunun, kullanılan yaklaşımların ve sosyal becerilerinin uygulamaya nasıl aktarıldığının somut bir örneğini vermektedir. Vakalar öğrencilere ve meslek elemanlarına mesleki sürecin bütüncül bir şekilde nasıl yürütüldüğünü, planlı müdahale sürecinin aşamalarını, her bir aşamada sosyal hizmet uzmanlarının rollerinin neler olduğunu kısacası teorik bilginin pratikteki görünümünü göstermektedir. Bu ünitede verilen vaka örnekleri, tanışma/bağlantı kurma, ön değerlendirme ve uygulama süreçlerine ilişkin bütüncül bir bakış açısı sunmaktadır. Bununla birlikte birtakım teknik ve yaklaşımların müdahale aşamalarında nasıl uygulandığına ilişkin örnek teşkil etmektedir. Vaka örnekleri bilginin daha net bir şekilde pratikte nasıl şekil alacağına ilişkin somutlaştırmalar sağlaması bakımından da sosyal hizmet öğrencilerine yarar sağlamaktadır.

BLOK UYGULAMA I ÖRNEĞİ (BİREYLE SOSYAL HİZMET) Kurumun Adı: Müracaatçının Adı: Mülakat Tarihi: Mülakat Süresi: SHU: Hoşgeldiniz. Önce seninle yapacağımız çalışma hakkında konuşalım. Bu konuda sizin de merak ettiğiniz şeyler varsa… MÜR: Benim amacım daha çok burada rahatlamak. Bazı seyleri burada anlatabileceğime inanıyorum. Sevdiğim değer verdiğim insanla arkadaşlarım var

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

2

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) ama bir uzmanla konuşmak. Beni daha çok rahatlatacak gibi gerek bana artı hastalığım hakkında bilgi alabileceğime inanıyorum. SHU: Yani burada duyguları anlatmak, paylaşmak; onun ötesinde bilgiye bir ihtiyacım olduğu zaman bunu karşılayabilmek. MÜR: Daha çok anımsayabilmek, çünkü yazdığım birtakım problemlerin olduğunun farkındayım içime atıyorum. Ruhsal bunalıma girmekten korkuyorum. Sorunlarımın olduğundan, kişilik problemlerimin olduğunun farkındayım. İlerlemesinden çekiniyorum. SHU: Anlıyorum. Bu çalışma ilişkimiz her hâlde bunu karşılayacak diye düşünüyorum. MÜR: Ben de. SHU: Bu ilişkide belli koşullar olacak. Bunlardan birincisi gizlilik. Aramızda kalacak her şey. Birbirimize kızmak, bağırmak, çağırmak… Düzenli gidip gelişlerimiz olacak. Olabildiğince acık olacağız birbirimize ne hissediyorsak ne düşünüyorsak davranışlarımız ne ise bunları açık bir şekilde söyleyeceğiz. Sonra kararlaştırdığımız şeyleri yapacağız. Hem siz hem de ben bu sorumluluğu paylaşıyoruz. Bunun için söyleyeceklerim olabilir. MÜR: Gizlilik çok önemli. Çünkü ben her şeyimi paylaşan bir insan değilim. Paylaştığım zaman da paylaşacağım kişiye karar verdiysem eğer, kiminle paylaşacağıma karar verdiğim zaman, onunla kalmasına dikkat ediyorum, bu benim için çok önemli önem veririm. Anlamayacak insanlardan duymak, bunu duymak istemiyorum. Onların düşünceleri önemli değil. SHU: Anladım. Seçici olmak istiyorsun. MÜR: Evet. SHU: Bu seçici olduğun kişilerinde dürüst davranmasını, başkalarına anlatmamasını istiyorsun. Bu konuda hemfikiriz sanırım. Toplantılara düzenli gelme ve kararlaştırılan şeyleri yapma… MÜR: Ben randevularıma sadığımdır. Bekletilmekten nefret ederim. Demin size çok kızdım. SHU: Neden? MÜR: Evden çıkıp buraya gelmek zor geldi. Ama size söz verdim, sonra cumartesi olması, ama iyi oldu. SHU: Anladım. Ama bu saati seninle daha önceden kararlaştırmıştık. MÜR: Hı hı evet. SHU: Ve bu daha sonraki toplantılarımız için de aynı şey geçerli olsun. Kuşkuların varsa, sıkıntıların varsa gelip gelmeme konusunda, senin ve benim en uygun olanı bu.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

3

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) MÜR: Size ihtiyacım var ben bunun farkındayım. Bir şeyler anlatmak, paylaşmak zorundayım. Anlatmak istediğim. Evden çıkıp buraya gelmek zor oldu. Ama buraya isteyerek evet deyip geldim. SHU: Bana biraz kendinden bahseder misin? Geçmişten günümüze kendini nasıl tanıyorsun? MÜR: Anne ve babam ayrı benim. Çevre de gördüğüm aile otoritesi içinde büyümedim. Velayetim annemin üzerinde. Daha çok annemin yanında kaldım. Ona çok düşkünüm. Onun yanında büyüdüm. Uzun müddet babamı görmedim. Yaz tatillerinde gördüm onu. Babamın ilk hanımından bir ablam ve bir abim var. Annem rahatsızlandı. Ablamla beraber kaldım. Annem ..’da babam ...’da yaşıyor. O devre babamın yanında kaldım. 2,5 sene ilkokul 5 i ve ortaokulu okudum. Yeni biriyle evlendi. O beni istemedi. Babam beni annemin yanına gönderdi. O da istemedi. Rahatsız olduğu için. Karışık dönemlerim oldu yani, annemin rahatsızlığı şizofreni 79’larda. Dönem dönem rahatsız oldu. Ablamla sıkıntılarımız oldu. Ona düşkünüm. Onu çok seviyorum. Bana karşı affedilmeyecek hataları olsa da benim vazgeçemeyeceğim tek insan ablam. O evlendi. Okulla aram pek iyi değildi. Sonra babamın yanına gittim. Üvey annemle açıkça hiç bir çekişmem olmadı ama kabullenemedim. Bu çok eski bir olay. Bunun farkındaydı. Onun için rahat edemiyordum. Orda kalmak istemiyordum. Aşağı yukarı 1 sene kaldım. Evlilik olayları oldu. 15-16 yaşında okulu bırakmıştım. Ve çalışıyordum. Hazır hissedemiyordum kendimi yaşıtlarımın düşünemeyeceği şeyleri düşünüyordum. Korku duydum. Ekonomik şartlar. Daha sonra Yatılı bir okul bulun dedim. Okumak istedim. Daha sonra yatılı okul… Bitirdikten sonra parasız yatılı amacım babama muhtaç olmamak, kimseye muhtaç olmamak. Kimse den maddi manevi olarak birşey almamak. Ama verirlerse alıyordum, ama istemek ağırıma gidiyordu. Daha sonra son dönemi burada tamamladım. Daha sonra Üniversite sınavlarını kazandım, ama gitmek istemedim. Daha sonra “işe” girdim. Kendi kadromu aldım. Sonra yapamadım, özel sebeplerle istifa ettim. Ayrı bir evde yaşıyordum. O dönemde ayrı bir ev tutmuştum. Erkek arkadaşım vardı. Ondan ayrılmak istiyordum. O beni rahat bırakmıyordu. Aynı zamanda sevdiğim yakın insanlara yakın olup da onlardan uzak yaşamak bunları istemiyordu. Hiçbir şeyi paylaşmıyorsunuz. Bu çok ağırıma gitti. Abimin yanına gittim. 3,5 ay kurs gördüm. Sonra işe girdim. Büyük otellerde tek bir şirkete bağlı olarak aşağı yukarı 1,5 sene, daha sonra bu “rahatsızlığım” çıktı. Lenfoma çıktı. Maddi problemler, iyi iş, erkek arkadaşım ve geleceğe yönelik planları yapabilecek durumdaydım, bu çıktı. Daha sonra bu rahatsızlığım problem çıkardı ve oradan da ayrılmak zorunda kaldım. Daha sonra İstanbul’a gittim. Babamla konuşmak amacıyla babam çok ısrar etti, yanında kalmam için; evinde kalamayacağımı söyledim. Birikmiş param vardı. Daha sonra üst katı verdi. Babamla 8 ay kadar kaldım. Sonra babam evi kiraya vereceğini, çıkmamı istedi. Birikmiş paramı yemiştim, işim yoktu, evim yoktu, gideceğim yerim Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

4

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) yoktu. Babam zorlamak istedi. Onun yanına dönmem tek çareydi. Çok kızdım babama, çok sinirlendim. Bu arada biopsiler yapılıyordu, kontrollerim vardı. Onları bıraktım. Kütahya’ya gittim. Bir ay annemin yanında kaldım. Anlaşamadık kavga ettik. Daha sonra kızdım, atladım geldim. Ankara’ya arkadaşımın yanında kalmaya başladım. Bir kız arkadaşımla işe girdim. Kazandığım parayla ev tuttum. SHU: Nasıl bir işti bu? MÜR: Turizm şirketiydi burada hosteslik yapmaya başladım. Kısa mesafeler, çünkü rahatsızlığım vardı. 3 ay kadar çalıştım. Ev tuttum. Eşyalar felan aldım. Yataktır yorgandır. Sonra ayrıldım işten, başta çok problem oldu. 1,5-2 sene çalıştım. On, on beş gün evde oturdum. Başka bir şirkete girdim. O arada bir erkek arkadaşım oldu. Yönetici konumundaydı. Onunla ilişkim sırasında hamile kaldım, çocuk sahibi olmak çok istediğim bir şeydi. Doktorlar çocuğumun olmayacağını söylemişti. Yani beklemediğim bir şeydi, tamamıyla aldırıp aldırmama konusunda tereddüte düştüm. Ablamla konuştum anlattım. O biraz güvence verdi. Bana doğurmak istersen doğurabilirsin dedi. Ben yardımcı olabilirim dedi, daha sonra doğurmaya karar verdim. Erkek arkadaşımla ayrıldım, kabul etmedi. O istemiyordu. Daha sonra telefonla aramalarına devam etti. Görüşemiyorduk, 15-20 gün arayla görüşebiliyorduk. Daha sonra 3-3,5 aydır görüşmüyorum, kendisiyle hamileliğimle işimden ayrıldım. Koptu… Hastaneye muayene için gittim. Genel kontrol için gittim. Tahliller istedi. Pozitif çıktı. Son güne kadar yattım, hiçbir şey olmadı, sadece gözetim altında tutuldum. Bebek olayı, onu riske atmak istemedim, Doktorum beş kere biyopsiler, tahliller, parçalar aldı, kemik iliğime girdi, bebeği aldırmak istedim. Yardımcı olmadılar, kendilerini riske atmak istemediler. Hastaneden çıktım. Çok kötü hissettim kendimi, acaba diğer insanlara ablama, yeğenlerime bulaştırdım mı diye düşündüm. Telefon açtım AIDS Savaş Derneği’ne Dernek Başkanıyla görüştüm, yardımcı olabileceklerini söylediler. Hastaneye yatırdılar. Düne kadar içimde bir umut vardı, sanki yanlışlık yapılmıştı. Geri adım atılacakmış gibi geliyordu yalnızca pozitif olabilirdi. Hıfzıssıhha rapor geldi, kesinleşti, umudumda kalmadı. Ne olacağını da bilmiyordum. Korkular var, en büyük korkumda… kendi kendime yetemediğim zaman… sessizlik. SHU: Sana ne olacağını düşünüyorsun. MÜR: Evet. Bir yerlerde birleri var, hissediyordum. Bu kişiler ablam olabilir, arkadaşım olabilir. SHU: Bu duygunun altında, tek başına ayakta kalmak şimdi ise her hangi birine ihtiyacı olmak yakabilir, ilk defa çaresiz duruma düşmek olabilir mi? MÜR: Ya ben her zaman böyleydim. Kimseye muhtaç olmamak, bana verilen şeyler başıma kalkılıyordu. Bu laftan nefret ediyordum. O yüzden bazı şeyleri az olsun kendi kendime yapmak zayıf olmak istemiyordum. Başkalarına yük olmadan o zayıflığı kendim kapatmalıyım, bunu göstermeliyim. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

5

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Böyle bir kararı nasıl aldın? MÜR: Ablamın yanında kalırken, çok seviyorum, o da beni çok seviyor ama geçinemiyoruz, kısıtlama getiriyor, beklentilerimiz farklı birbirimizden, birbirimizi kabullenip öyle yaşamayı öğrendik, sürekli başıma kalkıyordu. Düşük görerek babam beni istemedi. Annem de istemedi, onları suçlamıyorum, kesinlikle suçlamıyorum. Sonuçta bu böyleydi. Annemin yanında kaldım… kompleks hâle geldi… sessizlik kimseye muhtaç olmak istemiyorum.(Mür. ağlamaklı) ölecek olmak. Tabi muhakkak bazı şeylere üzülüyorum. Yaşım genç yapabileceğim şeyler varken genç ölmek… en çok üzen şey… SHU: Başkalarına muhtaç olmak… MÜR: Evet tabi birine muhtaç olmak. SHU: Ve onlardan yardım istemek. MÜR: Yardım istemek problem değil de… Evet, kim yardım edebilir. Ablam mı, kim? Ama onlar beni o dönemde öyle görmek istediler. Acı çekmelerini istemeyerek, zayıflarımı göstermekten utanmıyorum. Anlatmak istediğim o değil de… Yani hasta bir insana bakmak çok büyük sorumluluk isteyen bir şey ben onları üzmekten, onları kırmaktan, onlara acı sürekli kaçtım, o dönemde. Babam şu an benim burada yattığımı bilmiyor. Onu üzmek istemiyorum. Üzülmesinden korkuyorum. Bu durumu söylemiyorum. SHU: Bütün bunlarla ne hissediyorsun? MÜR: Kendimi yalnız hissediyorum. Onlara ihtiyacım var, onlar üzülecekti istemiyorum. Sürekli ağlıyorum. Ablam geliyor, çok kötüydü üzülecekti. Ruhsal durumum hiç iyi değildi. Beni o hâlde görmesini ve gelmesini istemedim. SHU: Başkalarını üzmemek. MÜR: Başkalarını değil sevdiğim insanları. Çok az sayıda insanı seviyorum. SHU: Sevdiğin insanları üzmemek uğruna kendini ne kadar üzüyorsun! MÜR: Ama bu işte sağlıklı iken acı vermiyordu. Sonra işte onların mutluluklarının devamını istiyordum. Kendi düzenlerini devam ettirmesi benim için yeterliydi. SHU: Şu an. MÜR: Şu an yalnızım ve onlara ihtiyacım var. O kadar yalnızım ki beni senelerdir tanıyan insanlar, sevdiğim insanlar şu an bana uzak. Benim değer verdiğim insanlar. Sen birini seviyorsun istiyorsun, onla ailemi kıyaslıyorum. Niye böyle diyorum? Belki böyle daha mutlu olduğumu zannettik. Belki de işlerine geldi, belki yanımda olmak istemiyorlar. SHU: Bunlar senin düşüncelerin. MÜR: Tabi ki benim düşüncelerim. Ne düşündüğümü ben de bilmiyorum. Belki bilinçaltında ben böyle olmasını istiyorum. Ben böyle yapıyorsunuz, siz niye böyle yapıyorsunuz demediniz. Tek istedim. Başka istemiyorum. Bir insan benim yanımda olduğu zaman gerçekten benim yanımda olsun. Ben bunun babası

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

6

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) olduğum için evladım olduğu, bunun için yanında olmam lazım demesin. Bir şeyler yapsın ama yok. SHU: Sevdiğin insanlarla en son ne zaman bir araya gelip görüştün. MÜR: Babamla görüşeli bir ay oldu, ama en azından bir iki saat babamı görmek için kalktım İstanbul’a gittim. Amacım bütün günü babamla yaşayabilmek, ona birtakım şeyleri anlatabilmek, birşeyleri paylaşabilmekti. Hastalığımı söylemek zorunda hissettim olmadı. Babamla yalnız olmak istedim olmadı, sadece gitmekle kaldım. Hep annem vardı, kardeşim vardı, sadece gitmekle kaldım. Ablamı aşağı yukarı üç dört ay oldu görmeyeli… SHU: Annen. MÜR: Annem her zaman kendi hâlinde idi. Onu çok seviyorum ama artık boş veriyorum. Hafta içi bir gün yalnız sorunlarımla bir kalmak için bazı şeylerden kendimi tamamen uzaklaştırdım. O ilgisiz kaldıkça ona isyankâr değiliz. Onunla oturup konuşamıyoruz. Ortada o da işte yere kadar yaşayacak. O da ilaç kullanıyor, zaten. Sessizlik. SHU: Ailen dışında birileri var mı? MÜR: Yok işte… Karşı cinsi uzak tuttum kendimden. Birtakım saplantılarım vardı. Daha sonra erkek arkadaşımı ona karşı isteğim çok yoğun oldu. Şuan kendimi istemiyor, hissediyor aramıyorum onu. Aslında bütün insanlara karşı aynı şeyi duyuyorum. Kızdığım zaman eskiden bunu söylemek karşımdaki kişiyi üzmek istemedim. Ama şimdi öyle değil. Sevdiklerim de olsa onlara kızıyorum. Bir beklentim yok. Artık birşey beklemiyorum. İnsanları çok seviyordum. Ama artık öyle değil. Hareketlerimle, duygularımla yeni tanıdığım insanların yanımda olmasını ister veya istemezsem ona belli ediyorum. SHU: İnsanlara öfke duyduğunu ve bunu onlara eskiden ifade etmediğini şimdi ifade ettiğini söyledin. MÜR: Yani onlara fiziksel ifade etmedim. Onları uzaklaştırıyorum. Yanlışları olduğu zaman kabul etmedim onu. Belki bunları yanlış yapıyorlardı. Ama şimdi öyle değil şu çok kısa yaşamımda çok kısa bile olsa yüz yüze gelmek o aynı yaşamak istemiyorum. Sonunda toplumdan da kendimi iyice soyutladım. SHU:…ne uyandırıyor? MÜR: Bu bende yalnızlık uyandırıyor. Onları üzmek istemiyor, sonuçta yalnız kalıyorum. Böyle olmak kendimden taviz vermek istemiyorum. Onları hatalarını en azından düşünmelerini istiyorum. SHU: Yani sen bir ucundan tutarken oda bir ucundan tutabilmeli. MÜR: O yüzden uzaklaştırıyorum, kendimden. Yalnız kalıyorum. SHU: Yalnız kalmaktan pek memnun değilsin. MÜR: Yalnızlığı istemiyorum, ama birtakım şeyleri de paylaşmak istiyorum. Bir çelişki içindeyim. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

7

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Epeyi oldu, istersen burada bitirebiliriz. MÜR: Bitirelim, bir dahaki sefere de birşeyler kalsın. SHU: Bir dahaki sefere de senle neler konuşalım? MÜR: Plan yapmak istemiyorum. SHU: Ama ne varsa. MÜR: Hı hıhı ne varsa; hayatımda da böyle bu. Yarın yokmuş gibi yaşıyorum. SHU: Peki bir sonraki görüşmeyi ne zaman yapalım. MÜR: Hafta içi bir gün olabilir. SHU: Salı ne dersin? MÜR: Salı uygun, ihtiyacım olacak, çünkü bebek için kesin karar verecekler. SHU: O zaman pazartesi akşam görüşelim. Salı serviste olmuyoruz. MÜR: Salı günü konseyle karar verilecek. SHU: Yine burada görüşelim serviste pek uygun olmuyor. O zaman salı günü akşam burada görüşüyoruz. MÜR: Anlaştık.

AİLEYLE SOSYAL HİZMET MÜDAHALESİ I.OTURUM AMAÇ: Aileyi tanıma ve ailenin yaşam öyküsünün alınması. HEDEF: Aile içi problemlerin belirlenerek planlama yapılması. Görüşme odası olarak belirlenen alana iki tekli bir çiftli olmak üzere toplam 3 adet oturma grubu konulmuştur. SHU, danışanları ayakta karşılamış, görüşme odasına beraber geçerek görüşmeyi başlatmıştır.

TANIŞMA VE YAŞAM ÖYKÜSÜNÜN ALINMASI SHU: Hoş geldiniz, benim ismim Kutlay YÜKSEL. Bugün benim isteğim ile bir görüşme planlıyoruz. Bu görüşmeyi kabul ettiğiniz için ben teşekkür ediyorum. Bu görüşmenin kayıt altına alınıp alınmayacağını size sorduğumda, siz görüntülerin kayıt altına alınabileceğini, ancak görüntülü şekilde değil de sesli bir şekilde kayıt altına alınmasını tercih ettiğinizi tarafıma aktardınız. Erkek Danışan: Hı Hı Evet Kadın Danışan: Evet SHU: Bugünkü görüşmede ben sizlere aile yaşamınız ile ilgili bireysel olarak görüşme yapacağım, özgeçmişiniz ile ilgili bilgiler alacağım. Bu süreç içerisinde anlamamış olduğunuz sorular olursa lütfen beni uyarın. Eklemek istediğiniz konu ve konular olduğunda da tekrar söz isteyerek söylemek istediklerinizi aktarabilirsiniz. Öncelikle ben isimlerinizi alarak başlamak istiyorum. İsminizi öğrenebilir miyim?

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

8

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) Erkek Danışan: MD SHU: Kaç Yaşındasınız M. Bey? MD: 28 SHU: Sizin isminizi öğrenebilir miyim Hanımefendi? Kadın Danışan: Benim ismim de BD. Ben de 23 yaşındayım. SHU: Doğum tarihinizi gün, ay, yıl olarak rica edebilir miyim? BD: 21.10.1990 SHU: M. Bey sizin doğum tarihinizi öğrenebilir miyim? MD: 03.09.1985 SHU: Nerede doğdunuz M. Bey? MD: Ben Maraşlıyım, merkezden. SHU: Ne iş yapıyorsunuz? MD: Bilgisayar Teknisyeniyim. SHU: Mezun olduğunuz okul? MD: 2 yıllık bilgisayar SHU: Nerede okudunuz okulu? MD: Burdur’da okumuştum ben. Burdur Meslek Yüksekokulu. SHU: Maraş’tan Burdur’a mı geldiniz? MD: Evet SHU: Daha sonra, yani okuduktan sonra Maraş’a mı döndünüz? MD: Ben Devlete atanmıştım Ankara’da bir hastaneye. SHU: Hangi hastane? MD: Sami Ulus Çocuk Hastanesi, Bilgisayar Teknisyeni olarak. SHU: Kaç yılında atandınız oraya? MD:1997 yılında atandım, pardon 2007 yılında atandım. SHU: 2007 yılında atandınız, Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi’ne, MD: Evet SHU: Peki Ankara’ya atandıktan sonra, tek başınıza mı kalıyorsunuz, aileniz ile mi kalıyorsunuz? MD: Bekâr evinde arkadaşlarım ile kalıyorum. SHU: Müsaadeniz olur ise eşinizin bilgilerini almak istiyorum. MD: Tabii ki SHU: Siz nerelisiniz? BD: Ben Aydın’da dünyaya geldim. Ailem de orada şu anda. SHU: Siz hangi okulu bitirdiniz? BD: Ben hemşirelik bölümünü bitirdim. Meslek Yüksekokulu, daha sonra Lisans tamamlama yaptım. SHU: Şu anda çalışıyor musunuz? BD: Özel bir hastanede Hemşirelik görevi yapıyorum. SHU: Ne zaman başladınız burada çalışmaya? BD: Burada çalışmaya 5 ay oldu başlayalı. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

9

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Ben tanışmanız konusuna geleceğim. Nerede tanıştınız? BD: Ankara’da tanıştık. 2009 yılıydı sanırım. SHU: Ankara’da? BD: Ben son sınıfta hemşirelik stajı yapıyordum Sami Ulus’ta. SHU: Staj yaparken BD: Evet staj yaparken M. İle orada tanıştık. SHU: Peki 2009 yılı civarında tanıştık derken bu tanışma ne kadar sürdü. BD: 2 yıl sürdü, flört ettik. MD: 2 yıl bir arkadaşlığımız oldu. 2011 yılında da evlendik. SHU: Peki… BD: Bu arada sözünüzü kestim ama Ankara’da evlendik. SHU: 2011 yılı Ankara, evlilik yılınız. 2011 yılında evlendik dediniz. 2011 yılına kadar aynı evde mi yaşadınız, farklı evlerde mi? MD: Yok, aynı evde yaşamadık ama flört ettik, görüştük. SHU: Flört aşamasında ilk duygusal yakınlaşma ne zaman başladı? 2009 yılında tanıştık dediniz. MD: Ben de tanıştığımız zaman başladı. BD: Ben de birazcık zaman geçti. O dönemler ben mantıklı düşünüyordum. Bir ay sonra filan başladı, bir şeyler şekillenmeye, ilişkinin olabileceğine dair düşünceler oluştu. SHU: 2011 yılında evlendik dediniz. Tam evlendiğiniz tarihi rica edebilir miyim? MD: 17.07.2011‘de evlendik. SHU: 17.07.2011 tarihinde evlendiniz. 2009’dan 2011’e kadar nişan, söz gibi merasimler törenler oldu mu? MD: Evlenmeden 3 ay önce isteme, söz kısmı oldu. Ardından hemen nişan, 3 ay sonrada düğün yaptık. SHU: 4. Ay gibi mi? BD: Evet. MD: Nisan gibi istedik, arkasından nişan oldu. BD: Evet, hepsi bir arada oldu. SHU: O zaman Nisan 2011’de isteme arkasından nişan oldu. Peki şu anda nerede kalıyorsunuz? MD: Antalya’da. SHU: Antalya’ya gelişiniz nasıl oldu? BD: Açıkçası ben söyleyeyim. Benim işim nedeni ile oldu. Bizim ortak bir arkadaşımız vardı. Hastanede böyle bir açık olduğunu söyledi. Hemşirelik açığı. Ben de oradan hemen müracaat ettim, 5 aydır da buradayız, Ankara’yı bıraktık. MD: Biz evlendikten sonra B. çalışmadı. Ataması olmadı o dönem. BD: Biraz sıkıntılar oldu.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

10

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) MD: Baktık ki atama işi olmayacak, özel hastane teklifi olunca da iş sebebi ile geldik. SHU: İş sebebi ile Antalya’ya geldiniz. Antalya’ya gelişiniz 5 ay oldu. MD: 5 Ay oldu. SHU: Burada oturduğunuz ev kendinize mi ait? MD: IIII… yok kira. SHU: Ne kadar kira? MD: 500,00 SHU: Sakıncası yoksa M. Bey aylık geliriniz ne kadar? MD: Benim mi? SHU: Evet. MD: 2.000,00 ile 2.500,00 arası değişiyor. SHU: Sizin ne kadar Burcu Hanım? BD: EE… 1.700,00 civarı nöbetlerde dâhil olursa. SHU: Peki M.Bey sizin maaş, B.Hanım sizin de aldığınız ücret dışında başka bir geliriniz var mı? Aileden gelen. MD: Yok, kimseden bize bir fayda yok. BD: Maaşımız ile geçinip gidiyoruz. SHU: Ek gelir yok, maaşımız ile geçiniyoruz dediniz. Peki, ortak geçirdiğiniz zamanlarda neler yapıyorsunuz, paylaşımınız nedir? MD: Valla B. çalışmaya başladıktan sonra, az görüşmeye başladık. Onun nöbetleri var, benim günlük işlerim var. Öncesinde daha çok bir aradaydık. O çalışmadığı zaman daha çok görüşüyorduk. O nöbette olduğu zaman ben evde oluyorum. Pek görüşemiyoruz. SHU: Daha öncesinde nasıldı, B. hanım çalışmaya başlamadan önce? MD: B. evdeydi. Ben işe gidip geliyordum. Akşam yemekte, sürekli görüşüyorduk. SHU: Boş bulunduğunuz zaman içerisinde ortak yaptığınız faaliyetler nelerdir? BD: Açıkçası TV. Tek yaptığımız bu. O da denk gelirsek. MD: Çalışınca insan yoruluyor. BD: M’nin sevdiği bir şey olacak, benim izlediğim programları da izlemiyor. Dizileri izlememe izin vermez. Zevklerimiz farklılaşıyor. SHU: Zevklerimiz farklılaşıyor derken neyi kastediyorsunuz. MD: Maçı kastediyor maçı. BD: Evet ben söyleyemedim, ben maçı sevmediğim için fazla vakit geçiremiyoruz. SHU: 2009‘dan 2011’e kadar flört ettiğiniz dönemde ve 2013 yılını ikiye ayıracak olursak yine M. Beyin futbola maça bu kadar ilgisini biliyor muydunuz?

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

11

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) BD: Evet o zamanda vardı ama flört ederken daha çok vakit geçirebiliyorduk. Evlendik işte benim ev ile ilgili sorumluluklarım arttı. M. kendini geri çekmeye başladı. Nasıl olsa yapıyor, ediyor diye düşündü. MD: Şöyle Ankara’da iken kafelere filan gidiyorduk. Şimdi evlendik, evimiz barkımız var, şimdi gezmenin bir anlamı yok. B. gezmeyi sever, arada sinemaya falan gideriz. Söylediği kadar da kötü geçmiyor vaktimiz ama flört ederken daha çok dışarıda geziyorduk. Oturacağımız yer yok, evli değiliz, evimiz barkımız yok, uygun olmaz. Şimdi evimiz barkımız var çok şükür, orada oturalım orada vakit geçirelim istiyorum ben. BD: Benim de şöyle bir düşüncem var. Tamam, kafelere gidiyorduk, geziyorduk güzeldi ama orada ilişkiyi canlı tutan şeyler vardı. Sürprizler vardı, eğlence vardı, farklılıklar. Evlendik şimdi tamam, evde oturalım hiçbir yere gitmeyelim. Kafelere gitmeyelim evlendik şimdi. Şimdi evde oturmak bana sıkıcı geliyor, monotonlaştırdığını düşünüyorum bazı şeyleri. Evli bile olsak dışarıda vakit geçirmemiz gerektiğine inanıyorum. MD: Ne zaman bir şeyler yapalım dedin de yapmayalım dedim? BD: Genelde sen kendi arkadaşlarınla geziyorsun dışarıda, kendi grubun var, kahvelere gidiyorsun, oyun oynuyorsun orada, arada bir de bana sorsan keşke, hafta sonu yapalım mı? Diye, onu yapalım bunu yapalım diye, bu konuda muzdaripim. SHU: Şöyle yapalım mı? Birebir bir görüşme gerçekleştirelim. Hem M. Bey ile hem sizin ile. Önce kimin ile görüşmemi istersiniz? (Burada SHU B. Hanım ile görüşerek görüşmeyi bu şekilde devam ettirmek istemektedir.) MD: Fark etmez. BD: Bence de fark etmez. SHU: Ben önce B. Hanım ile görüşeyim. BD: Bu konuda ben sıkıntılıyım. SHU: M. Bey ben sizi dışarıya alayım. MD: Olur, tamam siz görüşün o zaman ben dışarıdayım. SHU: Şimdi B. Hanım teşekkür ediyorum paylaşımlarınız için. M. Bey ile gerçekleştirmiş olduğunuz paylaşımlarınız ile ilgili sıkıntılarınızın olduğunu belirttiniz. BD: Evet o ne kadar kabul etmese de sıkıntı var. Önceden daha çok gezerdik, bana sorardı ne yapalım, nereye gidelim? dedi. Küçük sürprizler yapardı, açıkçası duygusallıktan bir şeyler kaybettiğini düşünüyorum evlendikten sonra. Bu konuda sıkıntılarım var. SHU: Ortak geçirdiğiniz zamanda azalma oldu dedin. Ben şunu öğrenmek istiyorum. Yaşadığınız süre içerisinde Antalya’ya gelmediğiniz süre ile ilgili konuşmak ister misiniz?

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

12

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) BD: Gerek yok o dönemi konuşmaya. Buradaki durum beni endişelendirmeye başladı. Önceden böyle şeyler yoktu. Kendi arkadaş grubuna yöneldi. Benim iş girdi araya. Biraz daha anlayışlı olmasını istiyorum. SHU: Bu konuda ev içinde neler yapabilirsiniz? Bunu hiç düşündünüz mü? BD: Gerçekleştiremiyor bile olsak benim fikrimi alsa, bugün günün nasıl geçti, neler yaptın? Sadece onun için ben yemek yapan, temizlik yapan bir varlık hâline geldiğimi düşünüyorum. Duygularımı önemsemiyor. SHU: Duygularınızın önemsenmediğini düşünüyorsunuz. Çocuk… BD: Çocuk! M’ye soracak olursak o hemen istiyor çocuğu. Maddi olarak da hazır değiliz. Ev kira aldığımız belli. Ev masrafları var, kenara koyduğumuz bir şey yok. Manevi olarak da hazır değiliz. Bir de çocuk yapmak çok büyük bir sorumluluk. Şu an gerçekten düşünmüyorum. M’ye sorsanız o hemen ister. SHU: Manevi olarak hazır değiliz diyorsunuz, BD: Babalığa hazır olmadığını düşünüyorum. Bana bu hisleri yaşatmadığına göre çocuğa da bu hisleri yaşatamayacaktır. SHU: Belirttiğiniz şey ev sorumluluğu… BD: O da var. Duygusal açıdan besleyemiyor beni, bir kadın olarak. Ev işleri de var. Kadının sorumluluğu var. Ailesi böyle yetiştirmiş. Akrabalarından gözlemlerim bunlar. SHU: Evinize gelip giden, rutin gelmeler… BD: Yok gelip gitmeler. O konuda ben de istemiyorum. Ben dışarıda vakit geçirmek istiyorum. SHU: M.nin ailesi nerede yaşıyor? BD: M.nin ailesi... ta yaşıyor. SHU: Sizin aileniz? BD: Benim ailem ...’da yaşıyor. SHU: Bu ilde yaşayan akrabalarınız var mı? BD: Uzaktan arkadaşlarımız var. Stajdan, okuldan. SHU: Ben şöyle bir değerlendirme yapmak istiyorum. Bu değerlendirme üzerinden konuşmak istiyorum. M’nin fikrinizi sormasını, duygularını önemsemesini istiyorsunuz. ...’ya gelmeden önce siz çalışmadığınız ve eve kendinizin maddi bir katkısı olmadığı için kendinizi kötü hissettiniz mi? Orada aldığınız sorumluluklar ve M. çalışıyor ben çalışamıyorum diye aldığınız sorumluluklar, üstlendiğiniz rol bu düşüncelerinizin oluşmasına neden olabilir mi? BD: Evet, sorumluluk almış olabilirim. Ben de farkında olmadan yapmış olabilirim. Çalışmadığım için farkında olmadan yapmış olabilirim. Evliliğin ilk yılları, kendim alıştırmış olabilirim M’yi. SHU: Çalışmaya başladıktan sonra bunu M. Bey ile konuştunuz mu hiç? BD: İma etmeye çalışıyorum. Bu konuda geçiştiriyor, konuşmak istemiyor. SHU: Bu görüşmede ben de kendi düşüncelerimi M. Bey ile konuşayım. Başka anlatmak istediğiniz Bir şey var mı? Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

13

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) BD: Yok bu kadar, başka problemimiz yok. SHU: M. Bey ile ortak zaman konusunda ve yapılan- yapılacak konularda fikrinizin alınması yönünde sıkıntılarınızın olduğunu belirttiniz. Fikrinizin alınmasını ve destek istiyorsunuz. BD: M’nin sevgisinden şüphem yok. Kafa yapımız da uyuyor. Beraber vakit geçirmek istiyoruz. SHU: Bir ihmal söz konusu diyebilir miyiz? BD: Evet ihmal söz konusu. SHU: Bir istismar var mı? Fiziksel olarak bir şiddet var mı? BD: Hayır. Sadece duygusal ihmal söz konusu. SHU: Şimdi eşiniz ile görüşeceğim, daha sonra eşiniz ile birlikte ikiniz ile görüşmeye devam edeceğim. BD: Evet çok teşekkür ederim. Sağ olun görüşürüz tekrar. SHU: Buyurun M. Bey, hoş geldiniz tekrar. MD: Hoş bulduk. SHU: Eşiniz ile görüştüm, eşinizin paylaşımları oldu. MD: Ne dedi? SHU: Eşinizin paylaşımlarını sizinle paylaşmam doğru olmaz. Ev içindeki paylaşımlarınız ile ilgili konuşmak istiyorum. MD: Evde ne yapacağız, gidiyoruz çalışıyoruz, yeni geldik buraya alışmaya çalışıyoruz, işler daha zor, geçim sıkıntı biraz. Yorgun argın geliyoruz, hastanede işler yoğun, eve gelip yemek yiyoruz, oturuyoruz. SHU: M. Bey bu süreç içerisinde eve gelip giden aile büyükleriniz var mı? MD: Yok, kimse yok. SHU: Eşiniz B. hanım ortak arkadaşlarınızın olduğunu belirtti. Onlar ile geçirmiş olduğunuz vakit var mı? MD: Buraya geldikten sonra yeni çevre edinmeye çalışıyoruz, arkadaşlarla bir iki bir şeyler yapalım diyoruz. SHU: Yapmış olduğunuz işlerde ve ev işlerinde eşiniz ile nasıl bir paylaşım içerisinde oluyorsunuz? MD: Yardım isterse yardım etmeye çalışıyoz, bir şeye ihtiyacı olursa söylüyor. Ben şey yapmıyorum, sormuyorum onu yapayım mı yapmayayım mı diye? SHU: Tam bende o konu hakkında konuşacaktım. Ben sormuyorum derken neyi anlatmaya çalışıyorsunuz? MD: Yardım ister misin demiyorum, bir şey yaparken sormuyorum. SHU: Bu süreç 2009‘da başladı, 2011‘de nişan var, yanlışım yok değil mi M. Bey? MD: Yok SHU: Bu flört döneminde de böyle mi davranıyordunuz? Bir değişiklik oldu mu?

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

14

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) MD: Değişiklik olmaz mı ya, evlendik işte, o zaman flört ya, lay loy lom du o zaman, şimdi evlendik. Evlenince işler şimdi değişiyor. SHU: Ne gibi? MD: Şöyle hocam; anamızdan babamızdan bir şey görmedik. Okurken bile çalışıp okuduk, evin yükümlülüğü, ben öyle dışarıda gezelim tozalım, para harcayalım istemiyorum. Hanım çalışmadığı zaman baya zorlandık. Benim aldığım maaş biraz bizi engelledi. Şimdi işe başladı ama ben de hazır sıkmışken kemerleri, ev mev bir şey alalım, yatırım yapalım sıkıntı yaşamayalım diye düşünüyorum. SHU: M. Bey burada sizinle bir şey paylaşmak istiyorum. Ortak birlikteliği olan insanların bu birlikteliğin devamını sürdürebilmesi için birtakım paylaşımların olması gerekiyor. Bir ihtiyaç açığa çıktığı zaman ortaya çıkan paylaşımdan çok, ortaya çıkmadan yapılan paylaşımlar bundan daha önemli ve ileriye daha sağlıklı bakmamızı sağlayacak paylaşımlardır. Ev içerisinde de 2009 ile 2011 yılı arasındaki davranışınız ile 2011 yılı sonrasında ki davranışlarınızda farklılığın olduğunu anlatımlarınızdan çıkardım. Yanlış anlamış isem beni düzeltin lütfen. MD: Yanlış anlama yok. Bu değişim normal değil mi? Artık karım oldu. SHU: Şimdi bu değişim olaylara bakış açısındaki değişiminizin normal olan tarafı var. Şunu belirtmek isterim. Bir sorumluluk hissedip kiradan kurtulup ev sahibi olmak istemeniz, bunu arzuluyor olmanız. MD: Bunu kim istemez. SHU: Bunun ile ilgili bir şeyimiz yok. Benim gördüğüm kadarı ile “Ben o söylemeden ona yardım etmiyorum.” söyleminiz. Eşinize bunu söylememeniz eşinizde manevi olarak sıkıntıların oluşmasına neden oluyor. Bizim bu nedeni ortadan kaldırmamız ve bu ilişkinin sağlıklı bir biçimde yürümesine, devam etmesine yardımcı olur. İlişkiniz sağlıklı bir şekilde yürür derken lütfen yanlış anlamayı. Burada ilişkinizin sağlıksız olduğunu belirtmek istemiyorum. Beraber yapmış olduğumuz görüşmede TV paylaşımının bile sıkıntılı olduğunu belirttiniz. Bu süreç beni düşünmeye itti. Sizin evlenmeden önceki dönem ile evlendikten sonraki dönem içindeki davranışlarınızın değiştiğini görüyorum. Eşinizin farklı olduğunu, onun da kendisine ait düşünceleri olduğunu biraz daha onda farkındalık yaratacak şekilde düşünmek lazım. Eşinizin şimdiye kadar çalışıyor olmaması, 5 aydır çalışıyor olması, onun da maddi olarak çalışmadığı dönemde eve bir katkısının olmadığını düşünerek fark etmeden sorumluluk almış olmasına neden olabilir. Bütün bu nedenlerden dolayı eşiniz ile gün içindeki paylaşımlarınızda onun da temel ihtiyaçları olduğunu, Burada sevginin ve saygının rol alacağını belirtmek isterim. MD: Sevgiden yana bir sıkıntım yok. SHU: Eşiniz de aktardı zaten. MD: Onu ne kadar sevdiğimi biliyor. Dediğiniz gibi olabilir. Biz evlendikten sonra B. çalışmadı. 5 ay öncesine kadar. Evdeki bütün işleri yapıyordu. Ben işe gidip geliyordum. O yemek bulaşık her şeyi halletmiş oluyordu. Şimdi çalışmaya da başladı. Bu anlamda biraz sıkıntı yaşıyor olabilir. Söyleyince yapıyorum ama. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

15

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Söyleyince yapıyor olmak… MD: Bir şey istediği zaman yok demem. Gidelim dışarıda yiyelim der, gider yeriz. SHU: Onun isteği ile değil de sizin flört aşamasındaki davranışları gözden geçirmenizi ben öneriyorum. MD: Ben teklif etmem. Etmemişim yani. SHU: Bu teklif konusunda düşünüyoruz. Ben bu teklif konusunda sizden bir söz istiyorum. Ben bundan sonraki davranışlarımda eşimin fikrini almayı, onu bir birey olarak kabul etmeyi, yapılacak olan işlerde onun görüşünü almayı, onun bir isteği olup olmadığını sormayı kabul ettiğiniz duymak istiyorum. MD: Tabi kabul ediyorum. Biz bu yola beraber çıktık. Onun da fikirleri olacak, o da fikirlerini söyleyecek, söylediği zaman da uyarım. Benim sormamı bekliyormuş demek ki. SHU: Kadınlar biraz hassastırlar. Evlenmeden önceki davranışınız ile evlendikten sonraki davranışınız arasındaki farkı gözden geçirmenizi öneriyorum. Ben sizin de onayınız olur ise, sizin onun görüşüne, fikirlerine katılacağınıza dair söz verip vermeyeceğinizi size sorduğumu, sizin bunu kabul ettiğinizi, eşinizin yanında paylaşmak istiyorum. Bunu sorabilir miyim eşinizin yanında? MD: Söz vermek sorun değil. B.’ye saygı duyarım. Demek ki sormak gerekiyormuş. SHU: Bundan sonraki görüşme ile ilgili planlama yapabilir miyiz? MD: Gelmemiz gerekiyorsa geliriz. SHU: Eşiniz ile de görüşüp, planlamak ve görüşmeyi planlamak istiyorum. Şimdi eşinizi çağırmak istiyorum. SHU: Hoş geldiniz B. hanım. İkinize de yapmış olduğunuz paylaşımdan dolayı teşekkür ederim. Evliliğinizin daha sağlıklı yürüyebilmesi için bireylerin dolaylı olarak değil de doğrudan ne istediklerini ve ne hissettiklerini aktarabilecek davranışlarının olması gerekir. Fikirlerimizi dolaylı olarak aktarsak bile karşı taraf fikirlerini net anlayamayabilir. Siz dışarıdayken B. Hanım eşinize şunu sordum, bunu da sizinle paylaşmam konusunda sakıncanın olmadığını belirtti. Bundan sonraki yaşamınızda bir şeyler planlanırken, fikirlerinizi alacağını, duygularınıza önem vereceğine dair söz verip veremeyeceğini sordum. Kendisi sizin olduğunuz ortamda söylediklerini tekrar paylaşmasını rica edeceğim. BD: Ben de duymak isterim. MD: Ya! Bizim birbirimizden başka kimsemiz yok ki. BD: Bunu uygulama konusunda görmek isterim açıkçası. SHU: Vermiş olduğunuz sözü davranışlarınıza yansıtacağınıza söz veriyor musunuz M. Bey. MD: Veririz hocam. BD: İnşallah böyle olur.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

16

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Ben görüşmeyi burada bitirmek istiyorum. Başka söylemek istediğiniz bir şey var mı? BD: Benim yok. MD: Benim de yok. SHU: Bu görüşmenin ikincisini planlamak ister misiniz? BD: Ben isterim. MD: Gelmemiz gerekiyorsa geliriz. B. istiyorsa geliriz. BD: Benim zorlamamla değil. Kendi istiyorsa… MD: Geliriz. SHU: Bir hafta sonra tekrar görüşelim diyorum. Aynı gün ve saatte görüşmek üzere bekliyorum. Çıkışta sizlere verilecek olan formları doldurmanızı rica ediyorum. Bundan sonra ikinci görüşmeye bu formlar üzerinden devam edeceğiz. Formları şimdi doldurmanızı rica ediyorum. Teşekkür ederim. MD-BD: Çok teşekkür ederiz

GRUPLA SOSYAL HİZMET MÜDAHALESİ OTURUM NO :1 TARİH : AMAÇ: Grup üyeleri ile tanışma ve grup çalışmasına ilişkin bilgilendirme. SÜREÇ: Grup üyelerinin grup çalışmasının yapılacağı salonda yerlerini alması ile grup çalışmasına başlandı. SHU: Hepiniz hoşgeldiniz. Bu çalışma nereden doğdu öncelikle onu kısaca size anlatayım. Ondan sonra birbirimizle bir tanışma yapacağız. Şu resimlerde görmüş olduğunuz bir çalıştay yaptık. Bu çalıştay sırasında H Hanım ve N Hanım gençlerle yapılan çalışmann yanı sıra ailelerlede bir çalışma yapabilir miyiz diye sordular. Bizde buna ilişkin olarak bir kamuoyu yoklaması yapalım ondan sonra da gerçekten bir ihtiyaç varsa, isteyen olursa yapalım dedik. Nasıl bir çalışma yapalım. Bu çalışma bir eğitim çalışması mı olsun, yoksa karşılıklı bir paylaşım çalışması mı olsun bir değerlendirmeye aldık. Bazı kişilerin beklediği gibi bir eğitim çalışması yapmayalım dedik. Böyle bir çalışma yararlı olur. Ama sonuçta birileri anlatır daha sonra bunlar uzun bir süre sonra unutulur gider diye düşündük. Onun yerine bir grup çalışması planlayalım ve bu grup çalışmasına da eşler tek mi gelsin yoksa çift mi gelsinler gibi bir karar mekanizmasını gözden geçirdik ve temelde eşler birlikte gelsin diye karar verdik. Bazıları tabii mazeretlerinden dolayı gelemeyebilir ama buna ilişkin bir paylaşımımız oldu. Sizlere sanırım ulaşıldı. Bir form gönderildi. Bu forma bağlı olarakda sizler karar verdiniz ve buradasınız. Şimdi ne yapacağız öncelikle biz bir aile çalışması yapacağız. Bu aile çalışmasının içinde tabiiki en temel sizler ve sizin aileleriniz olacak ve bunu yaparkende bir aile olarak hepimiz olacağız ve bu çalşıma içerisinde karşılıklı paylaşımlar olacak ve bu paylaşımlar sadece bu

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

17

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) oda içinde kalacak. Yani karı-koca olanlar dahi burada birbiriyle ilgili olarak paylaşımlarını ev ortamına ya da dışarı ortama götürmeyecek. Çünkü bazı özel şeyler paylaşılabilir, bazı davranışlar gözlenebilir ya da yapılmasını istenen bazı şeyler yapılmamış olabilir. O nedenlede paylaşılacak olan şeyler varsa burada kim muhattap alınacaksa onunla paylaşılacak ve bu paylaşımların içinde ne olacak. Benim düşündüğüm paylaşımlar ailede sorun çözme, ailede iletişim, ailede duygularını birbirine ifade teme, aile üyelerinin birbirlerine ilgi göstermesi ve bu ilgiyi nasıl gösterdiği, bunun dışında ailede davranışlar nasıl ve davranış kontrolleri yapılabiliyor mu? Bunun etrafında dönebilecek olan yedi ana tema var. Bu tema çerçevesinde burada bazı etkinlikler yapacağız ve bu etkinlikler çerçevesinde de burada paylaşımlarda bulunacağız. Şimdi bizim düşündüğümüz tasarım böyle ama siz ne bekliyorsunuz? Kısaca ondan söz edelim ondan sonra tanışma şeyine geçelim ne dersiniz? Evet, buraya gelirken ne bekliyordunuz notlarınızda var bizde ama birde sesli olarak herkes duyarsa sizi çok daha iyi olacaktır. A: Şimdi buraya gelirken aslında hepimiz belli bir yaş grubuna gelmiş insanlarız. Şimdi ben kendi yaşamımdan örnek vermeye çalışırsam, işte benim çocuklarım var. Mesela bu çocuklarıma ilişkin anne-baba-çocuk ilişkilerinde olsun öğrenmeyi öğrenmek gibi olsun işte bir öğretim üyesi aracılığıyla bir dershanede velilere yönelik eğitim çalışması yapıldı. O eğitim çalışmasından benim izlenimim şu oldu yani gerek yaşayarak gerekse anneden babadan birtakım şeyleri görerek yani onları görerek derken annemizin babamızın bize yapmış olduğu davranış biçimlerini çok yadırgadığımızı yarınki hayatımızda bunu uygulamayacağımızı söylemiş olmamıza rağmen daha sonra bunu tümüyle aynı biçimde yani o dönemde vermiş olduğumuz kararlar gibi uygulayamadığımızı gördüm. Birçok kez çocuklara yönelik kendiminde çocukluğumda tepki duyduğum şeyleri daha sonra kendi çocuğumada kendi tepki duyduğum şekliyle aynen yansıttığımı fark ettim. Bunun artık bir eğitim alanı olduğunu bu konuda yaşımız kaç olursa olsun öğrenmemiz gereken daha çok şeyler olduğunun farkına vardım. Yani bundan çıkarım şu oldu işte geleneksel olarak ailemizden öğrendiğimiz şeyler birde hayattan öğrendiğimiz şeyler ama bu yinede aile içerisinde sorunları çözmeye yetmiyor. Orada yani bizde bir eksiklik var. Bu eksikliği giderebilmenin aracı olarak böyle bir eğitim çalışmasına “Ben eğitim çalışması olarak görüyorum.”katılımanın yararlı olacağını düşünüyorum. SHU: Sizin söylediklerinizden çıkardığımız bazı sorunları çözebilme konusunda buradan ipuçları elde etmek istiyorum çıkıyor, çok güzel. A: Evet. SHU: Başka? R: Bu biz burada aynı jenerasyon hemen hemen arkadaşlar aynı yaş olarak da diğer sosyal yapı olarak da aynı arkadaşlarız. Tabii ki bizim feodal olgularımızda var, sosyal davranışlarımızda. Çocuklarımıza bunun yanında çevremize davranışlarda bazı hatalar yapıyoruz. Burada sosyal vaka olan iletişim olgusu Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

18

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) eksikliği bir arada otomatikmen doğuyor. Doğmasında belki yanlış yapmama insan ne kadar yanlış yaparsa doğruya yönelik olabilir. Ama yinede tereddüt içerisindeyiz. Şimdi evde çocuklarımıza yani şunu yap bunu yapma dediğimiz zaman tepkisel olgular çıkıyor. Neredeyse bize sosyal faşist gibi davranıyorsun diye o çocukdan o sözleri duyuyoruz. Ama bizde bir işin gerçekten kaynağından gelmiş olarak bazı şeyleri özümseyerek gelmiş olarak çocuğumuzunda böyle şey olmasını bir yönlendirme içerisine girince bir sosyal vaka olarak hemen çatışma hemen kendisini gösteriyor. SHU: Yani siz burada ailemde çocuklarımla yaşadığım bazı sıkıntıların çözümü için ipuçları arıyorum, diyorum. R: Aynen öyle. SHU: Sizin kendi ağzınızdan söyleyelim. GRUP ÜYESİ(?): Çok belirsiz bir kavram benim için bu seminer ya da adı neyse ama önceden yazdığım gibi eşimle olan iletişimim zayıf onlarla olan iletişimim yetersiz olduğundan, zayıf olduğundan buna ilişkin birşeyler alabilir miyim, kendi kendime güven olur mu? SHU: Yani siz ailede iletişimi nasıl zenginleştirebilirim ona ilişkin ipuçları arıyorsunuz? G:ÜYESİ(?):Bizde çocukların dış etkilerden nasıl etkilenip de bizden neler beklediğini, bizlerin onlara ayak uydurması için bizlerin nasıl bir çaba göstermemiz gerektiği hakkında bende o şekilde. SHU: Bu söylemiş olduğunuz şeyi birazcık sınırlayalım. Biz grupda başkaları için değiliz. Biz kendimiz için buradayız yani karı-koca olarak ne olursak olalım ama sonuçda hepimiz eş olarak buradayız. G: ÜYESİ: Ama çocuklarımız işte… SHU: Mutlaka siz eş olarak buradasınız. Çocukları daha sonra onların yansıması olacaktır. Siz birşeyler söylüyordunuz. N: Genel olarak aynı şeyler. Yetişkin iki çocuğum var, yine de bazı konularda iletişim konusunda sıkıntı yaşadığımı düşünüyorum. SHU: Çocuklarla iletişim. N: Birbirimizi anlamadığımızı düşünüyorum. SHU: Çok güzel başka? R: Demek ki eşlerin bir iletişimsizliği yokmuş. AB: Ben bir uzmanın ağzından konuya ilişkin anlatım o anlatımla, bilgi yenilemesi. Buradan çıkacak sonuçlara görede karşılıklı empati yoluyla söyleyiş şeklini düşünüyorum. Tabii ki burada yani şunu almakda hepimizin aşağı yukarı çocuğu var. Çocuklardan önce bence aile. Aileyi oluşturan bireyler, bireylerin kendi içindeki iletişimi ve daha sonra aileye katılanlarla birlikteki işte iletişimin tartışılması şeklinde diye düşünüyorum. Yani olması gerekir diye düşünüyorum. SHU: Yani burada didaktik bir eğitim olmayacak onu öğrendik. Şimdi ama bu paylaşım kendi içinde bir eğitim olabilecek. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

19

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) G: Şimdi hâlen bazı günlük olarak bazı şeyleri planlıyorum ama bağdaştıramıyorum. Yani çeşitli nedenleri var tabii bu konuda ne yapabilirsiniz? SHU: Tema öncelikle bu grup bir paylaşımını yapsın nasıl bir plan içinde gideceğiz. Benim kafamda bir plan var. Ama burada birazcık daha farklı şekilde gidebilir, evet. AR: Çok farklı şeyler değil aslında, aşağı yukarı ortak düşünceler oluşmuş gibi geliyor, bana. Gerçekten birçok konuda belki doğruyu düşündüğümüzü, doğruyu bildiğimizi sanıyoruz. Ama bunu yaşama uygularken düşündüğümüz gibi uygulayamıyoruz. İletişim konusunda da ne kadar doğru yapalım desekde zaman zaman istediklerimizin dışında yani yapabiliyoruz veya karşımızdan görebiliyoruz. Bu olay kendi aramızda olduğu gibi aynı zamanda çocuklarımızlada olabiliyor sanıyorum buradan birşeyler edinebilirsek bu sorunları çözmeye yönelik hepimiz açısından da sağlıklı olabilecek diye düşünüyorum. SHU: Çok güzel, başka… Nİ: Aşağı yukarı demin R arkadaşın dediği gibi aynı hayatın içinden gelmiş insanlarız. Özellikle edindiğimiz zamanı kendi açısından aktaracağı çok şey var. Herkes iletişim kurduğunu ben kendi açımdan söylüyorum. Ama yaptığımız şey var akşam yorgun bir şekilde kısacık yaptığı birşeyden sonra çocukların şeyi geldi hayatımız o şekilde geçti. Şimdi hayatın yavaş yavaş birtakım sorunları va. Ama kafaca bizi yoran şeylerden fiziken bizi yoran şeylere geçti. Dolayısıyla daha aktif bir iletişim kurma çağına geldik. Daha işlerimiz duruldu. Belki emekli olduk, belki daha birbirimize bakar hâle geldik, belki daha yetiştirme bana göre şeyinden dışında iletişim kurma şeyini de yaşıyoruz. Ya da yaşayacağız daha vakit geçirdikçe. Bu yaşam sürecinde de aile içinde de iş bölümü olarak koşullar doğrultusunda aile içinde yapılması gereken işlerde bölündü. Ama şimdi birinin vakti daha çok oluyor, birinin daha az oluyor ve o doğal gelen iş bölümü doğal olarak oluşmuş iş bölümü sanki görevmiş gibi diğerinin üstünde kalabiliyor. Boş vakti olan bu sorun yaratıyor. Hemen çocuğuna bakmak kadını görevi aslında bakmak demeyimde okulu vs. daha duygusal ve sosyal yönüne şey yapmak annenin ama daha hareketli kısmına bakmak babanın ya işte evdeki diğer iş şeyleri anne-babanın veya kadın erkeğin gibi tabii bunların paylaşımında gerçekten iletişim sorunları çıkacak çağa geldik, diye düşünüyorum. SHU: Sizin söylediğinizden aile içi kendiliğinden bir denge oldu ama bu denge aslına bakarsanız bir dengesizlik olarak görülüyor. Bunun altında yatanda iletişim problemi var. Bizim yapacağımız sağlıklı bir iletişim kurulması evet güzel, başka siz bir şey diyordunuz çocuk bakımı deyince… G:ÜYESİ(??): Bence burada bayanlara daha çok fedakarlıklar düşüyor. Erkekler biraz daha iletişim konusunda eksik mi diyeyim ya da işlerine mi geliyor nasıl desem. Yani anneler daha fedakâr herşeyden hanımlar daha sorumlu gibi geliyor. İletişim eksikliğinden mi bu yoksa yapımız gereği mi bu da bazen insan sıkıştığımız anlarda bazen yardım almamız gerektiğini hissediyorum. Çocuklar Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

20

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) açısından olsun eşler açısından olsun bunuda çok doğal olduğunu hissediyorum. Çok normal nasıl bir yerimiz hastalandığında doktora gidiyorsak danışmanlık içinde yardım almamız çok normal çünkü ev içindeki çatışmamız daha çok uzun süreli yani danışmanlık yardım almakda etkili oluyor, gibi geliyor bana. SHU: Sizin söylediğinizde erkeklere yönelik olarak bir suçlama var. Ama aynı zamanda bu suçlamadan ziyade biz serzeniş gibi düşünelim. Birbirimizi özellikle buradaki paylaşımlarımızda üstü örtük ya da çok açık bir şekilde sizin yaptığınız gibi suçlama eğiliminden vazgeçeceğiz. Kendi düşüncelerimizi, kendi eğilimlerimizi, kendi ifadelerimiz olarak söyleyeceğiz. Biraz sonra bütün erkekler ayağa kalkabilir, bir erkek olarak bende, başka. İS: Genel olarak arkadaşlar da izah ettiler. Ortak düşünce aslında konuyu şeyde yaparsanız aile içerisinde ailece düşüncelerini paylaşmak akşam bir masada oturup onlarla dertleşip muhabbet etmek ortalığı toparlayıp ertesi güne kalmak ve ertesi gün o soruların karşılığını bulmamak birinci olarak bu sorun. SHU: Siz neden buradasınızın cevabı için konuşuyoruz. Şimdi daha sonra sizin söylediğiniz o şeylere geleceğiz. Neden buradasınız? İS: Aile içerisinde var olan bir sorunumuz var. Şimdi bu sorun çocuklardan kaynaklanan biz çocuklarımızı pek göremiyoruz. Kendi adıma diyorum bir şey olarak görmüyorum. Onu ben olarak görüyorum. Onu benim isteklerim doğrultusunda duygu, düşünce olarak doğru yöne gitsin istiyorum. O güzelliklerle birlikte piyasada olsun istiyorum. Ama onun bir kendi dünyası var onu görüyorum. Dolayısıyla kalkanı zırhları çıkıyorum, esas nedeni bu. Dolayısıyla aile içinde çıkan çatışma bu yani birey olarak görmüyorum. SHU: Aile içinde çocuklarla ilişkiler onlarla çatışmalar ama size kısacık bir şey söyleyeyim fotokopi makinesinin çektiği fotokopileri bilirsiniz değil mi? Birinci asıl kopya, ikinci asıl kopya, üçüncü kopya gittikçe aslı bozulabilir. Dolayısıyla aslının bozulmaması için birey olması için çaba harcamak daha uygun olur. İS: Onu yakalayabiliriz. SHU: Onu burada belki paylaşacağız, evet. NA: Aile içerisinde sorunu çözmenin daha önemli olduğunu düşünüyorum, ben. Yani çocuklarımızla iletişim çok zor çünkü kuşak farkı var. Yani benim çocuğumla aramda 36 yaş fark var. Mesafeyi ne kadar kapatmaya çalışırım mutlaka bir çatışma yaşayacağız. Ama çocuklar için en güzel modelin anne-baba olduğunu düşünüyorum, ben. Anne-baba önce aile içerisinde bir iletişim kurabilmeli ki çocuklarıyla iletişim kurup sağlıklı bir şekilde sorunu çözebilmeli. SHU: Çok güzel. İB: Benim burada bulunma nedenim şu insanlarla ikili ilişkiler kurmak istiyorum. Bazen bunu yeterince yansıtamadığımı düşünüyorum. Bu konudaki eksikliğimi görmek açısından.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

21

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: İnsanlarla ilişkileri bir kere dışarıda bırakacağız. İnsanlarla iyi ilişkiler içerisinde olmak istiyorsanız yeriniz burası değil, aile içinde iyi ilişkiler kurmayı diyorsanız burada yeriniz. İB: Ben ailemle ilişkilerimin iyi olduğunu düşünüyorum da bu konuda bir eksikliğim varsa o zaman şöyle söyleyebilirim o konuda da eksikliğim varsa da onu görmek için buradayım. SHU: Şimdi oldu. NA: Sonuçda hepimizin bir eksiklhiği vardır, olumlu olumsuz. SU: İlişkileri iyileştirmek, geliştirmek bakımından mutlaka eksik olduğumuz şeyler vardır, onu görürüz. SHU: Ama aile bağlamında. SU: Aile bağlamında sınırlama diyorsunuz karı-koca diyorsunuz, çocuk bile yok. SHU: Kendimiz. BA: Arkadaşlar birçok şeyden bahsettilerde tabii ki bu arada ben de kendi açımdan aileyi düşündüm. Tabii biz hep başkaları için bir şeyler yapma çabası içerisindeyiz. Burada kendimiz için belki kendimizi ortaya koyacağız bu noktada bir fayda böyle bir toplantıda fayda beklentisi içinde olduğumuz için buradayım. SHU: İyi ki buradasınız. Odağımızda bu olacak işte. Evet siz? HA: Aynı. SHU: Aynı şeyleri bir kere daha söyleyin o zaman. HA: Çocuklarla iletişim, ailemle iletişim, çocuklarla iletişim. SHU: İletişim konusu mutlaka RE: Bende şimdi sosyal olarak düşünsel olarak benzer ortamdan geliyoruz. Aile içerisinde birçok şeyi birlikte çözmeyi yani iletişimde sen çocuk odaklı yapmaktan ziyade önce kendi toplumsal olay karşısında bir evdeki sorun karşısında veyahut da evde yapılacak bir şey varsa görev bölümünden ziyade ne yapıyoruz veyahut da nasıl yaklaşıyoruz birbirimizi algılama ha bunda eksiklerimiz vardır veya yoktur. Çünkü bunu önce kendimiz çözeceğiz ki bir başkasına çözüm üretebilelim biz sorunumuz olmadığını düşünüyoruz. Ama zaman zaman istem dışında ya da yetişme tarzından bilinçaltından tepkisel davranışlarda bulunuyoruz. Birbirimize karşı veya birimizin yaptığı bir davranışı sanki yanlış anlama gibi şeye ulaşabiliyoruz. Ha bunlar soğukkanlı ya da normal düşündüğün zaman yapmış olduğun davranışın farkına varıyoruz. Belkide sorun çözüyorsun ha bunlar daha olgun veyahut da daha yaklaşım nasıl olabilir ya da eksiklikler var mıdır bunlar nasıl giderilebilir, yani hayatın soğuma dönemindeyiz yani demin Nİ arkadaşın dediği gibi bir hızlı çalışma döneminden şimdi dinlenme dönemindeyiz. Daha olgun bakmak daha soğukkanlı bakma burada birbirimizi daha fazla görme birbirimizi şöyle daha iyi paylaşabilme yani yaşamdan daha mutluluk çıkarabilme geleceğe nasıl daha iyi bakabileceğiz şimdi görevler bitiyor. Emekli olduk birçoğumuz daha sık birarada olacağız tatilden aynı zevki alabilecek miyiz burada iletişim daha Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

22

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) yoğunlaşıyor diye düşünüyorum. Burada buna yönelik bir yol haritası bizi güçlendirir diye düşünüyorum. SHU: Çok güzel başta benim söylediğim üç ana temayı siz kısaca özetlemiş oldunuz. Kontrollü üç sorun çözme daha iyi iletişim nasıl olur onunla ilgili olarak buradasınız. HA: Bizim üç tane çocuğumuz var. Biri 29 yaşında biri 20. Yarın sorunumuz olduğu zaman buradan alacağımız şeylerle sorunu çözebilir miyiz? Onların karakterleri kişilikleri olmuş vaziyetteler işte duygusal olarak yaklaşmaya çalışıyorum. Yani bir faydası olacak mı? Benim buradaki çalışmalara katılmamada onlarla iletişimde anlattığınız iletişim küçükle daha küçük onla sürekli yan yanayız onla faydası olacağına inanıyorum. Ama büyükler ikisi de uzaktalar. SHU: Bir kere sizin mesele başkalarının meselesiymiş gibi gözüküyor. Yani çocuklarınızla onlarla ilişkilerinizde kendi algılarınız üzerine bu hiçbir zaman olmayacak, ama algı penceremizle ilgili bir paylaşımız olacak bakalım ilerde bunun yansıması nasıl olacak bunu hep birlikte göreceğiz. Bu taraftan herkes konuştu siz hariç. ZÜ: Ben eşim böyle bir toplantı olduğunu söylediğinde iletişim üzerine ben tam benlik olduğunu düşündüm. Çünkü ben kendi açımdan pek iletişim kuramadığımı düşünüyorum ve bunun bana fayda vereceğini düşünerek geldim. G:ÜYESİ(?): 20’li yaşlardan beri işte birlikteliklere rağmen geçen sürece koşulların sonucunda bende buna belki feda oldum. Bir tek çocukla değil, bir tek bencillik ve tahammülsüzlük gündemde konuşma dinleme ve söylenenleri dinleme ve kabullenme noktasında biraz zorluk çektim. Bunları aşmak ve daha dinleyebilmek, anlayabilmek bu eksikliklerim bunların çözümünde gidermek için ve iletişim kurmak ve eksiklerimi gidermeye çalışmakta birtakım bilgiler edinmek. SHU: Zaten dinlemeye ilişkin burada birtakım küçük etkinliklerde yapacağız. Buna ilişkin beklentinizi karşılayacaksınız. HÜ: Aile içinde eşler arasında iletişimde eksiklikler var mı yok mu diye onun için katıldım kendimi muhakeme edeceğim yani doğru mu yapıyorum yanlış mı yapıyorum. GÜ: Bende aile içi iletişim ve çocuklar. ZA: Burada herkes öyle veya böyle farklı niteliklerde aile içi iletişime sahip. Bunu oluşturan o aile içindeki değerleri ben aileyi daha çok şöyle görüyorum. Aile bireyler topluluğu değil, evde çocukların arasında bir iletişim var, çocukların ana babayla ayrı bir iletişimi var anne babanın ayrıca iletişimi var. Bunların yanı sıra ve o şekilde sorun çözme var. Elbette aileyi mevcut koşullardan soyutlayamadığımız için hem yaş olarak hem onun bulunduğu sosyal çevre açısından onu oluşturan bireylerde farklı niteliklere sahipler. Belki biz o düzeyde gidebiliriz burada çözebiliriz birtakım o sorunları hepimiz biraz önce söyledik hepimiz aynı kuşağın insanıyız, ben de aynı kuşağın insanıyım. Daha kolay olan birtakım şeyleri çözmek söz konusu ama eskiden 30 yaş 20 yaş küçük bir insanla bulunduğu ortamda Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

23

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) onunla iletişim kurmak daha zor oluyor. İşte burada ergenlik süreçleri vs. başka birtakım şeyler var ve bunun sonucunda da yabancılaşma çıkıyor, bu içinde bulunduğumuz durum. SHU: Şimdi burada yapılmaması gereken şeyi yapıyorsunuz. Burada yapılmaması gereken şey, bir akademik tartışma değil, iki entellektüel paylaşım hiç değil. Şimdi sizin yorumunuz bir akademik entellektüel paylaşım ben bunun için buradayım demenizi istiyorum. ZA: Bu içinde bulunduğumuz durumu çizme konusunda veya yabancılaşma doğuyor içinde bulunduğumuz sosyal hayattan ötürü bunu nasıl çözeriz, derdim bu. SHU: Pekiyi. AK: Somut bir şeyden yola çıkayım, kısa kesmeye çalışayım. Benim bir oğlum bir kızım var. İkisi de büyük 30 yaşına geldiler. Onlarla çok ciddi iletişim kuramadığımı düşünüyorum, kuramadım. Çocuğumun birtakım sorunları var. Çalıştığı yeri satma falan gibi hem ev olarak sorunumuz var, evi satıp değiştirmek gibi falan. Kızımın sınava girmek gibi sorunları var. Şimdi bütün bunları oturalım bir akşam bir aile meclisi toplayalım demiştik. Bir yere gittik, oturduk, tartıştık. Ama tartışamadık. Şimdi tartışamadık çünkü benim onlarla iletişim kurmam zor oldu. Eşim hanımefendi farklı bir iletişim kurmaya çalıştı. Ben de farklı bir iletişim kurmaya çalıştım. Çocukların kendi dillerinden farklı bir iletişim kurmaya çalıştılar. Sonuçta anlaşamadık. Yani şimdi bende burada niye anlaşamadığımızı bir haftadır pazar gününden bugüne sorgulamaya çalışıyorum ve bunu bekliyordum evet onun için geldim. SHU: Çok güzel şimdi ne kadar iyi niyetli olursak olalım hatta iyi niyetle başlarsak başlayalım problem çözmeyi ya da çatışma çözmeyi beceremiyorsak çok kısa süre yok etmeye başlarız. Dolayısıyla paylaşım ve etkili sorun çözmeyle ilgili olarak modeller üzerinden yapıyoruz. Bunlar üzerinden gideceğiz. Çok güzel herkes konuştu. Şimdi herkes konuştuysa kendimizi belki herkes birbirini ismen biliyordur, ama bilmeyenlerde vardır. Onun için şöyle bir ayağa kalkıyoruz. Herkes birbirinin yüzünü görebilecek hale gelsin ve herkes ismini ve isminin ilk harfini düşünsün benimki Veli V harfi ile başlıyor. İki ismi olan bize hangisini vermek isterse. İlk harfi ile ailenizi tanımladığını düşündüğünüz bir sözcük bulacaksınız, benim ailem vefalı, ben Veli’yim. Biraz sonra tanışırken kendimi vefalı Veli diye tanıştıracağım şimdi sizde kendi ailenizi nasıl tanımlıyorsanız isminizin ilk harfi ile başlayan bir sözcük bulacaksınız… Bulan var mı? Bulduysanız sadece buldum deyin paylaşmayalım. Çiftler isimlerinin ilk harfi ile başlayan ailelerini tanımlayan sözcüğü bulmaya çalıştılar. Bir süre düşündüler. Bulmakta zorlananlar oldu, bunun için aile dayanışması yaptılar. SHU: Bulduysak başlayalım, herkes otursun, isterseniz. MU: MU “Mutlu”mutlu bir ailem var SHU: Mutlu bir aileniz var. O zaman niye buradasınız? Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

24

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) AB: AB “anlaşabilen “ SHU: Anlaşabilen AB çok güzel. NA: NA “Neşeli” SHU: Anlaşabilen ve neşeli bir aile. GÜ: GÜ “Güvenli” SHU: Güvenli bir aile, çok güzel. HA: HA “Hoşgörüsüz” SHU: Hoşgörüsüz İB: İB ”iyi “bir ailem var. SHU: İyi bir ailen var İB. SU: SU ”Sevgi”dolu bir ailem var. AR: AR “Anlaşmaya”çalışan bir ailem var. BA: BA ”becerikli” SHU: Becerikli bir ailen var. R: R ”rahatlık”ve “güvenilir” SHU: Rahat ve güvenilir bir ailen var. FA: FA ”Fedakar”bir ailem var. SHU: Fedakar bir aile. YA: YA her konuda”yardımcı”olan bir ailem var. SHU: Yardımcı olan bir aile. ER: Aklıma gelmedi. SHU: İsminiz? ER: ER benim pek aklıma gelmiyor. “Enerji “olabilir “enerjik”olabilir diye grup bulması için yardım etti. SHU: Kendisi bulabilir, biraz sonra N: N “Nezih” bir ailem var. RE: RE “rahat” ve “huzurlu” bir ailem var. A: A”anlaşmazlık” HA: HA”Hümanist” bir ailem var. SHU: Hümanist, çok güzel. ZÜ: ZÜ ama ben bulamadım bir şey. Grup üyeleri “zengin” dediler. ZÜ: Zengin olacak bir ailem var. İS: İS”iyi” bir ailem var. HÜ: HÜ ”Huzurlu” bir ailem var. SHU: Huzurlu bir ailen var. GÜ: GÜ”güvenilir” bir ailem var. ZA: ZA”zevkli”bir ailem var. Nİ: Nİ ben anlamını ters çevirdim “niyetleri iyi”bir ailem var. SHU: Çok güzel. G: G “güçlü” bir ailem var. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

25

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) AK: AK ”ailesi ile anlaşma yolu arayan” biri. SHU: Ailenizi tanımlarken çok olumlu yönleriyle tanımladınız bu ailenin en büyük zenginliği, bizim güçlü yanımız birkaç tane ne denir cırtlak sesimiz var. Ama onları da burada uyumlu bir hâle getireceğiz. Çok güzel güçlü bir şekilde başladığımızın göstergesi bu. Şimdi ne yapacağız ben size bir form vereceğim bu forma herkes kendi ismini yazacak birbirinden bağımsız olarak dolduracak bunun için 20 dakikalık bir zamanımız var. Herkes kendisi dolduracak. Formlar grup üyelerine dağıtıldı. Çiftler formları doldururken nasıl dolduracakları konusunda zaman zaman SHU’dan yardım istediler. SHU: Dört kişinin anketi aşağı yukarı tamamlanmış gibi ama şimdi elimdeki anketler kabaca bana iki yerden başla diyor. Ama bunun sizlerle birlikte kararlaştıralım ve bu kararlaştırdığımız şeylerden itibaren önümüzdeki hafta oradan başlayacağız. Şimdi iki tane belirgin konu var birincisinde hepinizin çokça ifade ettiği ailede iletişim konusu, ikincisi de duygularımızı birbirimize ifade etmek konusu. Şimdi ben hepinizin önce teker teker iletişim mi? duyguları ifade etme mi? Hangisinden başlama konusundaki görüşlerinizi istiyorum. NA: Duyguları ifade etmeden başlarsak sanırım daha iyi olur. SHU: Yani sizin tercihiniz duygulardan başlayalım. NA: Yani çünkü duyguları ifade edebilmeyi becerebilirsek zaten iletişim kolaylaşır. MU: Ben anketi doldurduktan sonra farkına vardım duyguları ifade edememekmiş duygu diyorum. SHU: Bunu da koyarsak iki tane duygu oldu. G:Üyesi(??): Genelde duyguları çok rahat ifade ediyoruz bence iletişimden başlayalım. AK: Bence de iletişim. R: İletişim. A: İletişim. G: Duygular. RE: Ben tersini söylüyorum duygulardan başlayalım. İS: İletişim olmazsa duygu olmaz. SHU: İletişim diyenler ellerini kaldırsın. İletişim diyenler ellerini kaldırdılar, tek tek sayıldı. SHU: İletişim diyenler 11, duygu diyenler ellerini kaldırsın (tek tek sayıldı) 11 geriye kalan vs. vs. Bir fazla da olsa o zaman duygularla başlayacağız. O zaman önümüzdeki haftaya kadar duygularımızla ilgili olarak şöyle bir gözden geçirme yapacağız. Acaba duyguları nasıl tanıyorum, nasıl ifade edebiliyorum, olumlu duygularımı mı ifade etmekte zorlanıyor muyum, olumsuz duygularımı mı ifade etmekde mi daha çok zorlanıyorum gibi bir gözden geçirme yapacağız ve sizler aile yaşamınızı değerlendirirken üyeler olarak birbirinize duygularınızı nasıl ifade ediyorsunuz ve nasıl ifade edemiyorsunuz bunların üzerinde duracağız. Eşler lütfen Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

26

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) bu konuyu kendi aralarında ev ortamında paylaşmasınlar. Duyguları paylaşmaya başlarken birden bire yok etmeyelim o yüzden. Evet, o zaman duygularla başlayacaksak burdan devam edeceğiz demektir. Arkadaşlar duygularla başlayacaksak bunun çerçevesini acaba ben duygularımı gerçekten tanıyabiliyor muyum ve bu tanıdığım duygular nelerdir bunlar üzerinde değerlendirme yapacağız. Yalnız biz cuma günleri ile ilgili olarak H Hanım ve N hanımla görüşmüştük. Sizler içinde benim içinde uygun. Yalnız önümüzdeki hafta Cuma günü İstanbul’da olmam gerekti bunun için önümüzdeki hafta Perşembe günü yapsak ne dersiniz? Bundan sonraki görüşmelerimiz cuma günleri olacak ama bir Perşembe olabilir. Pekiyi. Entellektüel tartışmalar bizi bir yere götürmez, o nedenle kendinize ilişkin değerlendirmeleri yapın. Şimdi buna ilişikin değerlendirmeleri ben kabaca yaptım. Ama daha sonraki dönemlerde özellikle bu çalışmamızın bittiği dönemlerde ayrıca karnenizi vereceğiz. Ama o dönemden sonra da eğer bu değerlendirme çerçevesinde bazı aksaklıklar olursa onu ayrıca sizlerle paylaşmamızda mümkündür. Benim planım altı oturum birde kapanış yedi oturum aşağı yukarı iki ay olacak Haziran 15 gibi bitmiş olacak. Bir sonraki haftaya planlarız ne dersiniz? Günlere ilişkin değerlendirmeleri yaparız. 18. 30-20. 00 arası 1, 5 saatlik paylaşım olacak. Bu zaman biraz sarkabilir. Yöntem olarak duygularla başlayacağız. Buna ilişikin burada size kısa bir oyun yaptırdıktan sonra paylaşımlarımız olacak ve kendi ailelerimizden bunları paylaşacağız. Yani yöntem bir ısınma oyunumuz ardından paylaşım şeklinde olacak. Konuşacaksak birbirimizle konuşacağız. Bundan sonraki sürecimiz böyle olacak. Biz bugün öncelikle niçin buraya geldiğimiz konusunda paylaşımlarımız oldu. Bir kısım paylaşımlarımız çocuklarımızla ilgiliydi, bir kısım paylaşımlarımızda biraz dış dünya ile ilişkilerimizle ilgiliydi. Ama temelde herkes odağı çok iyi bilerek gelmiş aile ve kendi aile algımla ilgili olarak buradayız. Buna ilişkin paylaşımlarımız oldu. Sonra kendi ailemizi nasıl tanımladığımıza ilişkin kısaca bir cümle ile tanımlamada bulunduk ve grubun neredeyse tamamı bir iki kişi hariç ailelerine ilişkin olarak çok olumlu değerlendirmelerde bulundu. Bu buranın varlığı için sizin varlığınız için çok önemli bir değerlendirme ardından aşağı yukarı 20 dakika süren bir anket uygulamamız oldu. Bu anket bize bir ipucu verdi nereden başlayacağımız konusunda iki odak gözüküyordu iletişim ve duygu. Duygularla başlama konusu daha ağırlıklı oldu önümüzdeki hafta perşembe günü 1, 5 saat kararlaştırdık. Sizin söylemek istediğiniz burada olmayla ilgili olarak değerlendirmenizi alalım bugünü bitirelim. R: Teşekkür ederiz. A: Burada bir verim elde etmek istiyorsak yani bireysel olarak burada çalışmanın başlama saatlerini ve uygulamaları sonuna kadar zorunlu yedi hafta mutlaka katılmamız gerekir. Ben bunu anlıyorum. Yani verim elde etmenin ön koşulu sanırım bu. Yani bu çalışmaya bir defa disiplinli olarak katılmamız gerekir.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

27

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) SHU: Bu bir parolamız olsun mu? Yani bir hafta kocam gelsin bir hafta karım gelsin olmasın. GÜ: Paylaşım diyoruz, haftayı azaltmış oluruz. SHU: O zaman biz de yalnız gelenlere yan taraftan çay getirmesini söyleriz. N: Buna geç gelenlerde dâhil mi? SHU: Mümkün olduğu ölçüde katılım ve bu katılımlarımızda tam zamanında olsun. Yani 6.30’dan sonraya kalmayalım geç kalan hazırlıklı gelsin. Paylaşımlarımız burada kalacak onu söylemiştim. Grup çalışmasına başlamadan önce yapılacak hazırlıklar ile ilgili her hafta bir çiftin görev alması konuşuldu ve bir sıraya konuldu. SHU: O zaman şimdi ayağa kalkıyoruz birbirimize yaklaşıyoruz, el ele tutuşuyoruz gözlerimizi kapatıyoruz, aklımıza gelen üç olumlu duygumuz ve o üç olumlu duygudan en güzel olduğunu düşündüğümüzü birinci sıraya koyuyoruz ve eğer koyabildiysek gözlerimizi açıyoruz ilk sıradaki sözcüğü eşimize söylüyoruz. Çiftler eşlerine ilk sıraya aldıkları olumlu duygu sözcüğünü eşlerine söylediler. SHU: İkinci sıradakini de sırayla nereden başlarsak grubumuza söylüyoruz. Dostluk, Saygı, Mutluluk, Sıcak bir ortam, Samimiyet, Paylaşım, Güvende olmak, Sevgi, Mutlu olmak, Oğlum kızım, Mutluluk, Sevgi, Sevgi, Beraberlik, Burda olmanın güzel geçeceğini inanıyorum. Güvenirlilik, İyi bir iletişim, Çocuklarım, HA SHU: O zaman kendi sırtımızı sıvazlıyalım ve alkışlayalım. Bitiriyoruz. Perşembe günü bir araya geliyoruz.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

28

Özet

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I)

•Bu ünitede bireylerle, ailelerle ve gruplarla sosyal hizmet müdahalesi başlıkları altında vaka örneklerine yer verilmiştir. •Bireylerle sosyal hizmet uygulaması iki kişi arasında gerçekleşen ilişki ve etkileşimin bir ürünüdür. Sosyal hizmet uzmanı ve müracaatçı arasında iyi bir ilişkinin kurulması bireylerle sosyal hizmet sürecinin en temel gerekliliklerinden biridir. Sosyal hizmet ilişkisi yardım edici ve mesleki bir ilişkidir. Bireylerle sosyal hizmet uygulaması amaç odaklıdır. Bireylerle sosyal hizmet uygulaması gerçekleştirilirken bütüncül yaklaşım benimsenir ve müracaatçı tüm çevresel etkenleri gözetilerek değerlendirilir. •Aile ise üyelerinin birbirlerine karşı belirli yükümlülükler üstlendikleri bir sosyal kurumdur. Ailelerle sosyal hizmet müdahalesi kapsamında risk altındaki ve ihtiyaç gereksiniminde olan ailelerle çalışılır. Ailelerle sosyal hizmet uygulamasında bireylerle sosyal hizmet uygulamasında olduğu gibi yedi aşamada ele alınır. Bu aşamalar: tanışma/bağlantı kurma, ön değerlendirme, planlama, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme. •Grup yaklaşımı bireye yardım araçlarından sadece biridir. İnsan topluluk içinde var olan bir varlıktır. Bireysel tedavi ve yardım sağlanan ancak toplumda tek başına bırakılan bireylerin çevreleriyle olumlu etkileşimler kurabilmeleri beklenemez. •Gruplarla sosyal hizmet uygulaması görev grupları ve tedavi grupları şeklinde gerçekleştirilebilir. Görev grupları bir dizi hedefi veya görevi gerçekleştirmek amacı ile kurulur. Tedavi grupları ise üyelerinin duygusal ve toplumsal gereksinimlerini odak alan grup olarak tanımlanabilir.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

29

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I)

DEĞERLENDİRME SORULARI

Değerlendirme sorularını etkileşimli olarak cevaplandırabilirsiniz

1. Bireylerle blok uygulama I örneği kapsamında sosyal hizmet uzmanının müracaatçıyla kurduğu mesleki ilişkide aşağıdaki sosyal hizmet becerilerinin hangisine değinilmektedir? a) Empati b) Açık ve anlaşılır iletişim c) Danışmanlık yapma d) Geri bildirim verme e) Hepsi 2. Ünitedeki tüm müdahale düzeyleri göz önünde bulundurularak aşağıdakilerden hangisi sosyal hizmetin ortak becerilerinden biri değildir? a) Sözleşme yapma b) Dengeyi sağlama c) Sosyal adalet d) İletişim kurma e) Sorun durumunu çözümleme I. Sorunun varlığını kabul etmek II. Sorunu çok yönlü analiz etmek III. Sorun çözme ile ilgili seçenekleri belirleme sürecine aile üyelerinin aktif katılımını sağlamak IV. Belirlenen seçenekleri gözden geçirme 3. Bireylerle blok uygulama I örneği kapsamında ele alınan vakada yukarıda verilen sorun çözme sürecinin hangi aşamasına/aşamalarına yer verilmemiştir? a) Yalnız III b) I ve IV c) II veIII d) I, II ve III e) I, III ve IV

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

30

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) Sosyal hizmet uzmanı ve müracaatçı arasında kurulan mesleki ilişkide sosyal hizmet uzmanı ‘’Bu ilişkide belli koşullar olacak. Her şey aramızda kalacak. Bunlardan birincisi de gizlilik’’ açıklamasını yapmıştır. 4. Yukarıda verilen bilgiye dayanarak öncelikli olarak planlı değişimin hangi aşamasında sosyal hizmet uzmanı verilen bilgilerin gizliliği ile ilgili olarak müracaatçıya açıklamada bulunmalıdır? a) Planlama b) Uygulama c) Tanışma/bağlantı kurma d) Son değerlendirme e) İzleme Bireylerle blok uygulama I örneğinde müracaatçı duygu ve düşüncelerini ifade ettikten sonra sosyal hizmet uzmanı şöyle bir söylemde bulunmuştur: ‘’İnsanlara öfke duyduğunu ve bunu onlara eskiden ifade etmediğini şimdi ifade ettiğini söyledin.’’ 5. Yukarıda verilen bu örnekte sosyal hizmet uzmanının ifadesi sosyal hizmet becerilerinin hangisinin bir örneği olarak verilebilir? a) Model olma b) İkna etme ve yönlendirme c) Savunuculuk d) Kayıt tutma e) Özetleme Bugünkü görüşmede ben sizlere aile yaşamınız ile ilgili bireysel olarak görüşme yapacağım, özgeçmişiniz ile ilgili bilgiler alacağım. Bu süreç içerisinde anlamamış olduğunuz sorular olursa lütfen beni uyarın. Eklemek istediğiniz konu ve konular olduğunda da tekrar söz isteyerek söylemek istediklerinizi aktarabilirsiniz. Öncelikle ben isimlerinizi alarak başlamak istiyorum. İsminizi öğrenebilir miyim? 6. Aileyle sosyal hizmet müdahalesi kapsamında yukarıda verilen açıklama aileyle sosyal hizmet müdahalesinin hangi aşamasını içermektedir? a) İzleme b) Müdahale c) Uygulama d) Bağlantı kurma e) Sonlandırma

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

31

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) I. Sorun II. Aile içi işleyiş III. Aile yaşam döngüsü IV. Ailenin ekolojik çevresi 7. Aileyle sosyal hizmet müdahalesi başlığı kapsamında verilen vaka örneğinde sosyal hizmet uzmanı ailenin sosyal tarihinin alınmasında doğrudan veya dolaylı olarak hangi alanlara değinmiştir? a) Yalnız I b) I ve II c) III ve IV d) I, II ve III e) I, II, III ve IV BD ve M vakasında aile içi iletişimi engelleyen birtakım unsurlar ifade dilmektedir. 8. Aşağıdakilerden hangisi bu vakada BD ve M arasındaki iletişimi etkileyen faktörlerden en çarpıcı olanıdır? a) Tehdit etme b) Aşırı soru sorma c) Konu üzerinde yüzeysel olarak konuşma d) Abartılı bir biçimde onaylama e) Alay etme

I. Terapi grupları II. Sosyalleştirme grupları III. Eğitim grupları IV. Sosyal eylem grupları 9. Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri tedavi grupları arasında yer almaz? a) Yalnız III b) Yalnız IV c) II ve III d) I, II ve III e) II, III ve IV

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

32

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I) 10. Gruplarla sosyal hizmet müdahalesi kapsamında verilen grup çalışmasını göz önünde bulundurarak, üyelerine kendileri veya başkaları hakkında bilgi sağlamayı, daha karmaşık becerileri öğrenmek için yardım etmeyi ve üyelerini belirli bir sorun veya konu hakkında bilgilendirmeyi amaçlayan grup türü aşağıdakilerden hangisi olabilir? a) b) c) d) e)

Sosyalleştirme grupları Terapi grupları Sosyal eylem grupları Görev grupları Eğitim grupları

Cevap Anahtarı 1.E, 2.C, 3.A, 4.C, 5.E, 6.D, 7.E, 8.C, 9.D, 10.A

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

33

Blok Uygulama I (Birey, Aile Ve Grup Örnekleri I)

YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR Compton B.R., Galaway B. ve Cournoyer B.R. (2005). Social work processes. USA: Brooks/Cole. Duyan V. (2010). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayın No: 16. Ankara. Johnson L.C. (1998). Social work practice: A generAst approach. USA: Allyn and Bacon. Kirst-Ashman, K. ve Hull, G.H., (1999). Understanding GenerAst Practice. Chicago: Nelson-Hall Publishers. Miley K.K., O’Melia M. ve DuBois B. (1998). GenerAst Social Work Practice Empowering Approach. Boston: Allyn Bacon. Rengasamy S. (2011). Social Case Work. Madurai Institute of Social Sciences Tomas G. (2010). Social Work Intervention with Individuals and Groups. New Delhi: IGNOU The People’s University. Turan N. (2009). Sosyal Kişisel Çalışma: Birey ve Aileler İçin Sosyal Hizmet. (Ed. V. Duyan) Ankara: Aydınlar Matbaacılık. Zastrow C.H. (1999). The Practice of Social Work. CA: Brooks/Cole Publishing Co.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi

34

View more...

Comments

Copyright � 2017 SILO Inc.