AYIRICI TANI CEP K TABI

March 29, 2017 | Author: Deniz Dinç | Category: N/A
Share Embed Donate


Short Description

1 2 AYIRICI TANI CEP K TABI Beflinci Bask Editörler Stephen N. Adler, MD, BS Chief Department of Respiratory Therap...

Description

AYIRICI TANI CEP K‹TABI Beflinci Bask› Editörler Stephen N. Adler, MD, BS Chief Department of Respiratory Therapy Mercy Health Center Oklahoma City, Oklahoma

Debra Adler-Klein, MD, FACP Assistant Clinical Professor of Medicine Department of Medicine Columbia University, College of Physicians and Surgeons New York, New York Private Practice Infectious Diseases and Internal Medicine Medical Associate of Stamford Stamford, Connecticut

Dianne B. Gasbarra, MD Volunteer Faculty Department of Internal Medicine University of Oklahoma Health Sciences Center Oklahoma City, Oklahoma Department of Pulmonary and Internal Medicine Mercy Hospital Oklahoma City, Oklahoma

Çeviri Editörü Doç. Dr. Ayhan Karakoç Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Endokrinoloji Bilim Dal›

GÜNEfi TIP K‹TABEVLER‹

AYIRICI TANI CEP K‹TABI Türkçe Telif Haklar› 2012 ISBN: 978-975-277-397-4 Orjinal Ad›: A Pocket Manual of Differential Diagnosis Yay›nevi: Wolters Kluwer Business Lippincott Williams & Wilkins Yazarlar: Stephen N. Adler, Debra Adler-Klein, Dianne B. Gasbarra Çeviri Editörü: Doç. Dr. Ayhan Karakoç Orjinal ISBN: 978-0-7817-7871-8

Kitab›n 5846 ve 2936 say›l› Fikir ve Sanat Eserleri Yasas› Hükümleri gere¤ince (kitab›n bir bölümünden al›nt› yap›lamaz, fotokopi yöntemiyle ço¤alt›lamaz, resim, flekil, flema, grafik v.b.’ler kopya edilemez) tüm haklar› Günefl T›p Kitabevleri Ltd fiti.’ne aittir.

Yay›nc› ve Genel Yay›n Yönetmeni: Murat Y›lmaz Genel Yay›n Yönetmeni Yard›mc›s›: Polat Y›lmaz Yay›n Dan›flman›: Ali Aktafl Yay›n Koordinatörü: Nuran Karacan Dizgi-Düzenleme: Mehmet Akif Atasever Kapak Uyarlama: ‹hsan A¤›n Bask›: Ayr›nt› Bas›mevi - ‹vedik Organize Sanayi Bölgesi 28. Cad. 770 Sok. No: 105-A Ostim/ANKARA Telefon: (0312) 394 55 90 - 91 - 92 • Faks: (0312) 394 55 94

UYARI Medikal bilgiler sürekli de¤iflmekte ve yenilenmektedir. Standart güvenlik uygulamalar› dikkate al›nmal›, yeni araflt›rmalar ve klinik tecrübeler ›fl›¤›nda tedavilerde ve ilaç uygulamalar›ndaki de¤iflikliklerin gerekli olabilece¤i bilinmelidir. Okuyuculara ilaçlar hakk›nda üretici firma taraf›ndan sa¤lanan ilaca ait en son ürün bilgilerini, dozaj ve uygulama flekillerini ve kontrendikasyonlar› kontrol etmeleri tavsiye edilir. Her hasta için en iyi tedavi fleklini ve en do¤ru ilaçlar› ve dozlar›n› belirlemek uygulamay› yapan hekimin sorumlulu¤undad›r. Yay›nc› ve editörler bu yay›ndan dolay› meydana gelebilecek hastaya ve ekipmanlara ait herhangi bir zarar veya hasardan sorumlu de¤ildir.

GÜNEfi TIP K‹TABEVLER‹ ANKARA

‹STANBUL

KOfiUYOLU fiUBE

M. Rauf ‹nan Sokak No:3 06410 S›hhiye/Ankara Tel: (0312) 431 14 85 • 435 11 91-92 Faks: (0312) 435 84 23

Gazeteciler Sitesi Sa¤lam Fikir Sokak No: 7/2 Esentepe/‹stanbul Tel: (0212) 356 87 43 Faks: (0212) 356 87 44

Kofluyolu Caddesi No: 51/1 Kofluyolu-Kad›köy/‹stanbul Tel&Faks: (0216) 546 03 47

www.guneskitabevi.com

Çeviriye Katk›da Bulunanlar

Doç. Dr. Zeynep Ak› Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Hematoloji Bilim Dal›

Prof. Dr. Ülver Derici Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Nefroloji Bilim Dal›

Uzm. Dr. Mehmet Derya Demira¤ Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Romatoloji Bilim Dal›

Dr. Esra Erkoç Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal›

Uzm. Dr. Salih ‹nal Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Nefroloji Bilim Dal›

Doç. Dr. Tarkan Karakan Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Gastroenteroloji Bilim Dal›

Doç. Dr. Ayhan Karakoç Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Endokrinoloji Bilim Dal›

Doç. Dr. E. Belgin Koçer Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal›

Uzm. Dr. Ceyla Konca Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal› Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dal›

Prof. Dr. Murat Özdemir Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dal›

vii

viii

Çeviriye Katk›da Bulunanlar

Prof. Dr. Murat Öztafl Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dal›

Dr. Sakine Nazik Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Gö¤üs Hastal›klar› Anabilim Dal›

Doç. Dr. K›v›lc›m O¤uzülgen Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Gö¤üs Hastal›klar› Anabilim Dal›

Dr. Derya Keten Tozlu Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Enfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›

Dr. Özlem Güzel Tunçcan Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi Enfeksiyon Hastal›klar› ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›

Önsöz

Klinik t›p prati¤inde, hekimler çeflitli semptomlar, bulgular ve laboratuvar testleri ile karfl›laflmaktad›r. Her klinik bulgu ve test sonucu bir ay›r›c› tan›, yani elde olan bulgular ve sonuçlara neden olan bir grup durumlar ve hastal›klar listesi ile iliflkilidir. Çeflitli klinik bulgular›n ay›r›c› tan›lar› mevcuttur, fakat genelde birçok farkl› referans aras›nda da¤›lm›fllard›r. Kitab›m›z, böyle kaynaklardan toplanm›fl bilgiyi bir araya getirilmifl ve kolay ulafl›labilen bir formda sunmaktad›r. Kitab›m›z, klinik problemlerin çözümüne yönelik uygun bir yol gösterici oldu¤u kadar de¤erli bir e¤itim arac›d›r. T›p ö¤rencileri, asistan hekimler, uzmanlar ve klinisyenlere yönelik haz›rlanm›fl bu kitap, t›bbi tan› sürecini daha etkin ve kapsaml› hale getirmeye yard›mc› olmaktad›r. Fakat yinede, her hekim taraf›ndan al›nan dikkatli bir hikaye, yap›lan fizik muayene, akla yatk›n biçimde kullan›lan laboratuvar testlerinin itina ve beceri ile bir araya getirilmesinin yerini tutamaz. Ay›r›c› Tan› Cep Kitab›, 5. Bask› tamam›yla gözden geçirilmifl ve güncellenmifltir. Her revizyonda t›p alan›ndaki bilgi patlamas›n› gözden geçirirken yeni fleyler ö¤renmekte ve kiflisel bilgimizi zenginlefltirmekteyiz. Her yeni gün t›p biliminde yeni ve heyecan verici bulufllar olmaktad›r: hastal›klar için yeni tan› yöntemleri, yeni tedavi yöntemleri, yeni ajanlar ve yeni yan etkilerin tan›nmas› gibi. ‹nsan immün yetmezlik virüsü enfeksiyonuna, immün yeniden yap›lanma sendromu dahil olmak üzere, HIV’in yeni bulgular›n› içeren geniflletilmifl bir bölüm ayr›lm›flt›r. Enfeksiyon hastal›klar› bölümü, klinik t›ptaki önemini yans›tacak, çoklu antibiyotik dirençli bakterileri ve biyoterorizmin talihsiz tehtidini içerecek flekilde yeniden gözden geçirilmifltir. Bu bölüm bakteriyel, viral ve fungal patojenler ve bunlar›n hem birinci basamakta hem de sa¤l›k hizmetlerindeki bulgular› konusunda kapsaml› bir derleme içermektedir. Esasen bulufllardaki ilerleme ço¤u zaman bu metnin baz› alanlarda etkin olarak gündemi takip etme h›z›n›n önüne geçmektedir. Farmasötiklerin h›zl› ilerlemesi nedeniyle ilaçlar konusundaki bölüm y›ll›k olarak güncellenen yay›nlara sayg› anlam›nda metinden ç›kart›lm›flt›r.

ix

x

Önsöz

Metin, 10 tanesi organ sistemlerine göre düzenlenmifl 12 bölümden oluflmaktad›r. Geriye kalan 2 bölüm asid-baz ve elektrolit bozukluklar›yla birlikte enfeksiyon hastal›klar›n› tart›flmaktad›r. Her bölümde semptomlar, klinik bulgular, laboratuvar testleri, radyolojik bulgular ve hastal›k süreçlerini temsil eden çok say›da girdi bulunmaktad›r. Her bir girdinin ay›r›c› tan›s› daha s›k olan hastal›klar listenin ilk s›ralar›nda olacak flekilde listelenmifltir. Mümkün olan yerlerde hastal›klar patofizyolojik mekanizmalar›na göre organize edilmifltir. Her girdinin sonunda, referanslar verilmifltir. Bunlar hem genel hem de yandallarla ilgili metinleri kapsamaktad›r. Her bölümün sonunda genel ve yandal metinlerinin kaynakçalar› verilmifltir. Geçmiflte ve güncel olarak katk›da bulunan herkese teflekkürlerimizi ifade ederiz. Bu yaz›n›n oluflturulmas›nda katk›s› olan herkese, özellikle Dr. Jill Adler, Paul Gasbarra, Matthew Klein ve Patrick Lane’e profesyonel yard›mlar› için teflekkür ederiz. Oklahoma City Deaconess Hastanesi Tibbi Kütüphanesinden Denise Menefee ve Ursula Ellis’e teflekkür ederiz, bu kitapla ilgili araflt›rmalar esnas›ndaki yard›mlar› paha biçilmezdi. Ayr›ca Lippincott Williams & Wilkins’deki editörlerimiz Sonja Seigafuse, Nancy Winter ve Kerry Barret’a bu metnin oluflma sürecindeki güvenilir destekleri için teflekkür ederiz. Saatler süren araflt›rma ve yaz› haz›rlamalar esnas›nda ailelerimizin göstermifl oldu¤u sabr› ve hoflgörüyü takdirle karfl›l›yoruz. En önemlisi, en iyi ö¤retmenlerimiz olan ve olmaya da devam edecek olan hastalar›m›za minnettar›z.

Çeviri Editörü Önsözü

Günümüzde hekimler gerek semptom, gerek bulgu ve gerekse de laboratuvar bulgular ›fl›¤›nda hastalar›nda genifl bir ön tan› yelpazesiyle karfl› karfl›ya kalmaktad›rlar. Bu ön tan› yelpazesinde tek bir sistemi ilgilendiren hastal›klar oldu¤u gibi, birden çok sistemi ilgilendiren hastal›klar da olabilmektedir. Do¤ru tan›, ayr›nt›l› bir hikaye, dikkatli bir fizik muayene, ay›r›c› tan› için ak›c› bir laboratuvar incelemeyi gerektirmektedir. Ama do¤ru bir tan› için öncelikle ön tan›lar aras›ndan sistematik bir ay›r›c› tan› çal›flmas› yapmak zorunludur. “Ay›r›c› Tan› Cep Kitab›” hem her düzeydeki klinisyenlere, hem de t›p ö¤rencilerimize ve uzmanl›k e¤itimi alan hekimlerimize ay›r›c› tan›da bir yol gösterici olabilece¤i gibi, ayn› zamanda her an kolay ulafl›labilir ve pratik bir e¤itim arac› olaca¤› ümidindeyim. Kitab›m›z semptom, fizik muayene ve laboratuvar bulgular›n› sistemler üzerinden h›zl› bir flekilde analiz etme imkan› vermektedir. Ayr›ca ülkemizde de önemli bir sorun olan enfeksiyon hastal›klar›n›n etkenlerini h›zl›ca gözden geçirmek ve uygun antibiyotik seçimi konusunda da kitab›m›z›n hekimlerimize bir yol gösterici olaca¤›na inan›yorum. Ülkemizin özel flartlar›nda daha da zorlu hale gelen t›bba gönül vermifl tüm meslektafllar›ma baflar›lar diliyorum. Doç. Dr. Ayhan Karakoç

xiii

‹çindekiler

1.

AS‹D-BAZ VE ELEKTROL‹T BOZUKLUKLARI . . . . . . .1 Mildred Lam Çeviri: Dr. Salih ‹nal

1-A. 1-B. 1-C. 1-D. 1-E. 1-F. 1-G. 1-H. 1-I. 1-J. 1-K. 1-L. 1-M. 1-N. 1-O. 1-P. 1-Q. 2.

Asid-Baz Nomogram› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Metabolik Asidoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Respiratuvar Asidoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Anyon Gap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Laktik Asidoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Metabolik Alkaloz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Respiratuar Alkaloz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Hipernatremi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Hiponatremi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Hiperkalemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Hipokalemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Hiperkalsemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Hipokalsemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Hiperfosfatemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Hipofosfatemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Hipermagnezemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Hipomagnezemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

KARD‹YOVASKÜLER S‹STEM . . . . . . . . . . . . . . . 21 Stephen N. Adler Çeviri: Dr. Murat Özdemir

2-A. 2-B. 2-C. 2-D. 2-E. 2-F. 2-G. 2-H. 2-I. 2-J. 2-K.

Gö¤üs A¤r›s› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Ödem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Çarp›nt› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Hipertansiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Üfürümler (2-M’ye de bak›n›z) . . . . . . . . . . . 28 Konjestif Kalp Yetmezli¤i . . . . . . . . . . . . . . 30 Kardiyomiyopati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Perikardit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Perikard Effüzyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Hipotansiyon ve fiok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kardiyak Arrest (Ani Kardiyopulmoner Kollaps) . . . . . . . . . . . . . . 40 2-L. Kardiyopulmoner Resusitasyon Komplikasyonlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 xv

xvi

‹çindekiler

2-M. Kapak Hastal›klar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 2-N. Aritmiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 2-O. Elektrokardiyografik Anormallikler . . . . . . . . 54 3.

ENDOKR‹N/METABOL‹K S‹STEM . . . . . . . . . . . . . 59 Thomas A. Murphy Çeviri: Dr. Ayhan Karakoç, Dr. Ceyla Konca

3-A. 3-B. 3-C. 3-D. 3-E. 3-F. 3-G. 3-H. 3-I. 3-J. 3-K. 3-L. 3-M. 3-N. 3-O. 3-P. 3-Q. 3-R. 3-S. 3-T. 3-U. 3-V. 3-W. 3-X. 4.

Hipotermi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Kilo Al›m› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Kilo Kayb› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Tirotoksikoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Hipotiroidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Serum Tiroksin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Serum Tiroid Uyar›c› Hormon . . . . . . . . . . . 71 Radioaktif Iyot Tutulumu . . . . . . . . . . . . . . . 72 Guatr/Boyunda Kitle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Soliter Tiroid Nodülü . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Hiperkortizolizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Adrenal Yetmezlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Adrenal Kitleler/Hiperplazi . . . . . . . . . . . . . 81 Erektil Disfonksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Erkek Hipogonadizmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Jinekomasti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Amenore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Galaktore/Meme Bafl› Ak›nt›s› . . . . . . . . . . . 93 Hiperprolaktinemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Pituiter/Hipotalamik Yetmezlik . . . . . . . . . . 96 Diabetes ‹nsipidus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Hiperlipidemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Hipoglisemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Hiperglisemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

GASTRO‹NTEST‹NAL VE HEPAT‹K S‹STEM . . . . . 115 Wendell K. Clarkston, Patricia Sanchez ve Bruce R. Bacon Çeviri: Dr. Tarkan Karakan

4-A. 4-B. 4-C. 4-D.

Bulant› ve Kusma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Disfaji, Odinofaji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Abdominal A¤r› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Çeflitli Hastal›klarda Abdominal A¤r›lar›n›n Karakteristik Yerleflimi . . . . . . . 127 4-E. Konstipasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 4-F. Diyare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

‹çindekiler xvii

4-G. Maldijesyon ve Malabsorpsiyon Sendromlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 4-H. Gastrointestinal Kanama . . . . . . . . . . . . . . . 140 4-I. Abdominal Distansiyon . . . . . . . . . . . . . . . . 145 4-J. Peritonit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 4-K. Pankreatit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 4-L. Pankreatitten Ba¤›ms›z Hiperamilazemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 4-M. Hepatomegali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 4-N. Sar›l›k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 4-O. Hepatit, Anormal “Karaci¤er Fonksiyon Testleri” . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 4-P. Siroz, Kronik Karaci¤er Hastal›¤› . . . . . . . . 166 4-Q. Asid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 5.

GEN‹TOÜR‹NER S‹STEM . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 Mildred Lam Çeviri: Dr. Ülver Derici

5-A. 5-B. 5-C. 5-D. 5-E. 5- F. 5-G. 5-H. 5-I. 5-J. 5-K. 5-L. 5-M. 5-N. 5-O. 5-P. 6.

Hematüri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 Poliüri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Proteinüri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Glomerülopati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 ‹nterstisiyel Nefropati . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Renal Tübüler Asidoz . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 Üriner Sistem T›kanmalar› . . . . . . . . . . . . . 182 Nefrolitiazis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Akut Böbrek Yetmezli¤i . . . . . . . . . . . . . . . 185 Renal Yetmezlik, Geri Dönüflümlü Faktörler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Üriner Tan› indeksleri . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Kronik Böbrek Hastal›¤› . . . . . . . . . . . . . . . 189 Kronik Böbrek Hastal›¤› Evreleri . . . . . . . . 189 Diyaliz Endikasyonlar› . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Erektil Disfonksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Menoraji ve Menstrüel Olmayan Vajinal Kanama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

HEMATOLOJ‹K S‹STEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Kyung-Whan Min Çeviri: Dr. Zeynep Ak›

6-A. Anemi: Hipoproliferatif (Düflük Retikülosit Say›s›) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 6-B. Anemi: Hiperproliferatif (Artm›fl Retikülosit Say›s›) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

xviii ‹çindekiler 6-C. 6-D. 6-E. 6-F. 6-G. 6-H. 6-I. 6-J. 6-K. 6-L. 6-M. 6-N. 6-O. 6-P. 6-Q. 7.

Polisitemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Granülositopeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Granülositoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 Lenfositoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Lenfositopeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Monositoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 Eozinofili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Trombositopeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 Trombositoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Pansitopeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Lenfadenopati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Splenomegali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Hemostaz Bozukluklar› . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Hiperkoagülan Durumlar . . . . . . . . . . . . . . 221 ‹mmünglobulin Sentez Bozukluklar› . . . . . . 222

ENFEKS‹YON HASTALIKLARI . . . . . . . . . . . . . . 225 Debra Adler-Klein Çeviri: Dr. Özlem Güzel Tunçcan

7-A. Amerika Birleflik Devletleri’nde Nedeni Bilinmeyen Atefl . . . . . . . . . . . . . . . 225 7-B. Spesifik Enfeksiyonlara Neden Olan En s›k Mikroorganizmalar . . . . . . . . . . . . . . 230 7-C. ‹mmünyetmezlikli Konaktaki Enfeksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 7-D. Antimikrobiyal ‹laçlar›n Seçimi . . . . . . . . . 247 7-E. Cerrahi Profilakside Antibiyotik Seçimi . . . 259 7-F. Enfeksiyon D›fl› Akci¤er ‹nfiltrasyonlar›n›n Nedenleri (Psöudopnömoni) . . . . . . . . . . . . 262 7-G. Serebrospinal S›v› Pleositozunun Enfeksiyon D›fl› Nedenlerinin Ay›r›c› Tan›s› . . . . . . . . . 263 7-H. Potensiyel Biyolojik Savafl Ajanlar›/Klinik Görünüm/Ay›r›c› Tan› . . . . . . . . . . . . . . . . 263 8.

DER‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271 Dianne B. Gasbarra Çeviri: Dr. Murat Öztafl

8-A. 8-B. 8-C. 8-D. 8-E. 8-F. 8-G. 8-H. 8-I.

Alopesiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271 Eritema Multiforme . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273 Eritema Nodozum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274 Hirsutismus ve Jeneralize Hipertrikoz . . . . . 275 Jeneralize Makulopapuler Erupsiyonlar . . . . 276 Petefli ve Purpura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277 Kafl›nt› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 Jeneralize Püstül . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280 Telenjiektazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280

‹çindekiler

8-J. 8-K. 8-L. 8-M. 9.

xix

Ürtiker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 Jeneralize Vezikül ve Büller . . . . . . . . . . . . 282 Hipopigmentasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283 T›rnak Pigmentasyonu . . . . . . . . . . . . . . . . 284

KAS-‹SKELET S‹STEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287 Dianne B. Gasbarra Çeviri: Dr. Mehmet Derya Demira¤

9-A. 9-B. 9-C. 9-D. 9-E. 9-F. 9-G. 9-H. 9-I. 9-J. 9-K. 9-L.

Omuz A¤r›s› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287 S›rt-Bel A¤r›s› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 Miyaljiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Kas Zaafiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Poliartiküler Artrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292 Monoartiküler (Oligoartiküler) Artritler . . . 294 Sinovyal S›v› Özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . 296 Çomak Parmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298 Raynaud Fenomeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299 Osteomalazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 Osteoporoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301 Nükleer veya Sitoplazmik Antijenlere Karfl› Antikorlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302 9-M. Pozitif Romatoid Faktör . . . . . . . . . . . . . . . 303 9-N. Sistemik Lupus Eritematozus Kriterleri . . . . 304 10.

S‹N‹R S‹STEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 Stephen N. Adler Çeviri: Dr. Esra Erkoç, Dr. E. Belgin Koçer

10.A. 10.B. 10-C. 10-D. 10-E. 10-F. 10-G.

Sersemlik ve Bafldönmesi . . . . . . . . . . . . . . . 307 Bafla¤r›s› ve Yüz A¤r›s› . . . . . . . . . . . . . . . . 309 Paresteziler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Senkop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 Sa¤›rl›k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 Ataksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316 Akut Konfüzyonel Durum veya Koma veya Her ‹kisi de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 10-H. Demans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320 10-I. Tremor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322 10-J. Koreatetoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 10-K. Nöbetler (Senkop D›fl›) (bkz. 10-D) . . . . . . 324 10-L. Serebrovasküler Hastal›k . . . . . . . . . . . . . . . 328 10-M. Güçsüzlük, Parezi ve Paralizi . . . . . . . . . . . 330 10-N. Periferik Nöropati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 10-O. Karpal Tünel Sendromu . . . . . . . . . . . . . . . 336 10-P. Çesitli Hastal›klarda Tipik Serebrospinal S›v› Özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338 10-Q. Dermatom Haritas› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342

xx 11.

‹çindekiler

SOLUNUM S‹STEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Dianne B. Gasbarra Çeviri: Dr. K›v›lc›m O¤uzülgen, Dr. Sakine Nazik

11-A. 11-B. 11-C. 11-D. 11-E. 11-F. 11-G. 11-H. 11-I.

Öksürük . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Nefes Darl›¤› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347 H›r›lt›l› Solunum (wheezing) . . . . . . . . . . . 349 Hemoptizi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 Siyanoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 Plöretik A¤r› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353 Plevral Efüzyon: Eksuda . . . . . . . . . . . . . . . 354 Plevral Efüzyon: Transuda . . . . . . . . . . . . . 356 Plevral Efüzyon: Eksuda Transuda Karfl›laflt›rmas› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 11-J. Ampiyem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 11-K. Pnömotoraks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358 11-L. Akci¤er Ödemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359 11-M. Solunum Yetmezli¤i . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 11-N. ‹ntersitisyel Akci¤er Hastal›¤› . . . . . . . . . . . 363 11-O. Pulmoner Hipertansiyon . . . . . . . . . . . . . . . 365 11-P. Predominant Kompartman›na göre Mediastinal Kitleler . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368 11-Q. Soliter Pulmoner Nodül . . . . . . . . . . . . . . . 369 11-R. Soliter Pulmoner Nodül: Benign-Malign Lezyon Ayr›m› . . . . . . . . . . 370 11-S. Hemidiyafram Elevasyonu . . . . . . . . . . . . . . 371 11-T. Operasyon Sonras› Pulmoner Komplikasyon Riskinde Art›fl ile ‹liflkili Faktörler . . . . . . 372 12.

‹NSAN ‹MMÜNYETMEZL‹K V‹RUSU ENFEKS‹YONU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375 Debra Adler-Klein Çeviri: Dr. Derya Keten Tozlu

12-A. Enfeksiyon ve Atefl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375 12-B. Primer HIV ‹nfeksiyonu: Belirti ve Semptomlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378 12-C. Primer HIV ‹nfeksiyonu Ay›r›c› Tan›s› . . . . 379 12-D. Göz Komplikasyonlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 12-E. Hematolojik Komplikasyonlar . . . . . . . . . . 380 12-F. Malignite Komplikasyonlar› . . . . . . . . . . . . 382 12-G. Gastrointestinal Komplikasyonlar . . . . . . . . 383 12-H. Santral Sinir Sistemi Bulgular› . . . . . . . . . . 387 12-I. Pulmoner Komplikasyonlar . . . . . . . . . . . . . 390 12-J. Dermatolojik Komplikasyonlar . . . . . . . . . . 392 12-K. ‹mmün Rekonstitüsyon Sendromu . . . . . . . 395

1

AS‹D-BAZ VE ELEKTROL‹T BOZUKLUKLARI 1-A. Asid-Baz Nomogram› 60 Plazma HCO3, meq/L

7.7

Met alk.

7.4

Kronik resp asid

40 Akut resp alk. Kronik resp alk.

N

Akut resp asid

20 Met asid

20

7.0 40

60

80

Plazma HCO2, meq/L

fiEK‹L 1-1. Shapiro JI, Kaehny WD.’den uyarlanm›flt›r. Pathogenesis and management of metabolic acidosis and alkalosis. In: schrier RW, ed. Renal and electrolyte disorders. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2003:122.

1

2

1-B. Metabolik Asidoz

1-B. Metabolik Asidoz Artm›fl Anyon Gap Böbrek yetmezli¤i, akut veya kronik Ketoasidoz Diyabetik Alkolik Açl›k Laktik asidoz (1-E’e bak›n›z) Toksinler Aspirin Metanol Etilen glikol Toluen Masif rabdomiyoliz Do¤umsal metabolik bozukluklar (örn., akçaa¤aç flurubu hastal›¤›, metilmalonik asidüri) Normal Anyon Gap Gastrointestinal kay›p Diyare ‹leal loop, üreterosigmoidostomi ‹nce barsak veya pankreatik fistül veya drenaj ‹yon de¤ifltirici reçineler (örn., kolestiramin) Kalsiyum veya magnezyum klorür tüketimi Renal kay›p Renal tübüler asidoz (5-F’e bak›n›z) Hipoaldosteronizm Potasyum tutucu diüretikler Karbonik anhidraz inhibitörleri Ketoasidozun düzelme evresi Bikarbonats›z s›v›lar ile ekstraselüler s›v› volümünün h›zl› geniflletilmesi (örn., dilüsyonel asidoz) Kaynaklar 1. Shapiro JI, Kaehny WD. Pathogenesis and management of metabolic acidosis and alkalosis, s. 115. Kaynakça 1’e bak›n›z. 2. Rose BD, s. 578. Kaynakça 2’ye bak›n›z.

1-C. Respiratuar Asidoz Nöromüsküler Sebepler ‹laç al›m› veya doz afl›m› (örn., tranklizanlar, sedatifler, anestezikler, antikolinesterazlar

Serebral, beyin sap›, veya üst düzey spinal kord hasar› veya infarkt› Primer nöromüsküler hastal›klar Guillain-Barre Sendromu Miyastenia gravis Amyotrofik lateral skleroz Poliomiyelit Botulizm Tetanoz Solunum kaslar›n› etkileyen miyopati, özellikle Müsküler distrofi Hipokalemik miyopati Ailesel periyodik paralizi Primer hipoventilasyon Uyku apne sendromu Diyafram paralizisi Havayolu Obstrüksiyonu Üst havayolu Larenjeal ödem veya spazm Trakeal ödem, stenoz Obstrüktif uyku apnesi Alt havayolu Mekanik Yabanc› cisim S›v› aspirasyonu (örn., kusma) Neoplazi Bronkospazm Akut Kronik (örn., kronik obstrüktif akci¤er hastal›¤›) Kardiyopulmoner–Torasik Sebepler Kardiyak arrest A¤›r pnömoni A¤›r akci¤er ödemi Respiratuar distres sendrom (yenido¤an veya eriflkin) Restriktif akci¤er hastal›klar› (örn., interstisyel fibrozis) Masif pulmoner emboli Pnömotoraks, hemotoraks Gö¤üs travmas› Kifoskolyoz Duman inhalasyonu Yetersiz mekanik ventilasyon

3

Elektrolit

1-C. Respiratuar Asidoz

4

1-C. Respiratuar Asidoz

Kaynaklar 1. Rose BD, p. 647. kaynakça 2’ye bak›n›z. 2. Kaehny WD. Pathogenesis and management of respiratory and mixed acid-base disorders, s. 154. Kaynakça 1’e bak›n›z

1-D. Anyon Gap Artm›fl Asidoz olmaks›z›n Sodyum tuzlar› içeren organik bilefliklerin uygulanmas› (örn., sitrat, laktat, asetat) Yüksek doz penisilin veya karbenisilin Respiratuar veya metabolik alkaloz Dehidratasyon Asidozla birlikte Böbrek yetmezli¤i, akut veya kronik Ketoasidoz Diyabetik Açl›k Alkolik Laktik asidoz (1-E’ye bak›n›z) Toksinler Aspirin Metanol Etilen glikol Toluen Do¤umsal metabolik bozukluklar (örn., akçaa¤aç flurubu hastal›¤›, metilmalonik asidüri) Azalm›fl Hipoalbüminemi Hipernatremi, a¤›r Ekstraselüler s›v›n›n dilüsyonu Multipl miyelom Hipervizkozite Brömür tüketilmesi Hiperkalsemi, hipermagnezemi (a¤›r) Lityum toksisitesi Kaynaklar 1. Rose BD, s. 578. Kaynakça 2’ye bak›n›z 2. Emmett M, Narins RG. Clinical use of the anion gap. Medicine. 1977;56:38.

2

KARD‹YOVASKÜLER S‹STEM

2-A. Gö¤üs A¤r›s› Cilt ve ciltalt› lezyonlar› [adipozis dolorosa ve torakoepigastrik ven tromboflebiti (Mondor Hastal›¤›) dahil] Meme lezyonlar› Fibroadenozis Kronik kistik mastit Akut meme apsesi veya mastit Travma ve hematom Kas-iskelet bozukluklar› Kot k›r›¤› veya yaralanmas› Periostit Periosteal hematom Kostokondrit (Tietze sendromu) Kot k›k›rda¤› subluksasyonu ‹nterkostal adele kramp› ‹nterkostal miyozit Pektoral veya baflka adele yüklenmesi Omuz kufla¤› bozukluklar› (örn., subakromiyal bursit) Servikal disk hernisi Torakal omurga osteoartriti Torasik ç›k›m sendromu Fibromiyalji 21

22

2-A Gö¤üs A¤r›s›

Nevralji Herpes Zoster Tabes dorsalis Nörofibrom Neoplazi Perikard hastal›¤› Perikardit (2-H’ye bak›n›z) Neoplazi Sol perikard›n konjenital yoklu¤u Mediasten hastal›¤› Mediasten amfizemi Neoplazi Mediastinit Kardiyovasküler hastal›k Koroner kalp hastal›klar› Akut koroner sendrom Akut miyokard infarktüsü Angina pektoris Aort kapak hastal›¤› Hipertrofik kardiyomiyopati Kardiyomiyopati (2-G’ye bak›n›z) Mitral kapak prolapsusu Akut aort diseksiyonu Torasik aort anevrizmas› Miyokardit Kardiyak rüptür Sinüs Valsalva anevrizma rüptürü Plevral veya pulmoner hastal›k Herhangi bir nedene ba¤l› plörit (örn., pnömotoraks; 11-K’ya bak›n›z) Trakeobronflit Pnömoni Pulmoner hipertansiyon (11-O’ya bak›n›z) Pulmoner tromboemboli Pulmoner arter rüptürü Neoplazi Bronkojenik karsinom Metastatik tümör Mezotelyoma Di¤er parankim lezyonlar› Gastrointestinal hastal›k Özefagus lezyonlar› Özefajit Özefagus spazm›

Mallory-Weiss sendromu Özefagus rüptürü Yabanc› cisim Karsinom Zenker divertikülü Plummer-Vinson sendromu Hiperaljezi Peptik ülser hastal›¤› (perforasyonlu veya de¤il) Gastrik distansiyon Gastrit Biliyer hastal›k Akut kolesistit Biliyer kolik Karaci¤er distansiyonu Pankreatit Subfrenik apse Splenik infarkt Splenik fleksura sendromu Tiroidit Psikojenik nedenler Hiperventilasyon Anksiyete-panik bozukluklar› Depresyon Somatizasyon bozukluklar› Kaynaklar 1. Braunwald E. Examination of the patient. Kaynakça 5’e bak›n›z. 2. Simel DL. Approach to the patient: history and physical examination. Kaynakça 2’ye bak›n›z.

2-B. Ödem Lokalize Akut venöz tromboz Kronik venöz yetmezlik Baker kisti Venler ve/veya lenfatiklerin bas›s› veya tümör ile invazyonu (örn., vena kava superiyor sendromu) Cerrahi veya radyasyon hasar› ‹nflamatuar hastal›k (örn., selülit) Alerjik süreç (örn., anjionörotik ödem) Fiziksel veya kimyasal travma

23

Kardiyo

2-B. Ödem

24

2-B. Ödem

Ar› sokmas› ve böcek ›s›rmas› ‹mmobilize veya paralize ekstremite Konjenital lenfödem Filariyazis Jeneralize Biventriküler konjestif kalp yetmezli¤i (2-F’ye bak›n›z) Triküspit darl›¤› ve di¤er kapak lezyonlar› Sa¤ atriyal miksoma Kor pulmonale (örn., obstrüktif uyku apnesi) (11-M’ye bak›n›z) Perikard hastal›klar› (2-H ve 2-I’ya bak›n›z) Kronik konstrüktif perikardit Perikard effüzyonu Hipoalbüminemik durumlar Hepatik siroz Nefrotik sendrom Protein kaybettiren eneteropati Malnutrisyon Ciddi kronik hastal›k Akut ve kronik böbrek yetmezli¤i ile birlikte hacim yüklenmesi Miksödem Gebelik ‹yatrojenik tuz yüklenmesi Enteral beslenme ‹ntravenöz s›v› verilmesi ‹laçlar Sirolimus Tamoksifen, letrozol (Femara) ve benzerleri Tiyazolidiyonlar (örn., pioglitazon) Östrojenler Kortikosteroidler Minoksidil Kalsiyum kanal blokerleri(örn., nifedipin) Nonsteroid antienflamatuar ilaçlar Triflinozis ‹diyopatik ve/veya siklik ödem Herediter anjionörotik ödem Kaynaklar 1. Braunwald E. Examination of the patient. Kaynakça 5’e bak›n›z. 2. Friedman HH. Edema, p.1. Kaynakça 1’e bak›n›z.

3

ENDOKR‹N/METABOL‹K S‹STEM 3-A. Hipotermi Konjestif kalp yetmezli¤i ‹laçlar ve toksik ajanlar Alkol Anestetikler, genel Antidepresanlar Antitiroid ajanlar Barbitüratlar Benzodiazepinler Kanser kemoterapisi Klonidin Hipnotikler/sedatifler Lityum Marihuana Nöromusküler blokörler Opiatlar Fenotiazinler Trankilizanlar Endokrin bozukluklar Adrenal yetmezlik Diyabetik ketoasidoz Hipoglisemi Hipopituitarizm Hipotiroidi 59

60

3-A. Hipotermi

Çevresel Maruziyet (özellikle yenido¤anlar; prematüreler veya düflük do¤um a¤›rl›kl› bebekler; yafll›lar; veya mental bozuklu¤u olan, bilinci kapal›, immobilize, madde ba¤›ml›s›, debil, anestezi alm›fl, yeterince kal›n giyimli olmayan veya afl›r› yorgun kiflilerde) Kazara So¤uk suya batma Sporla iliflkili Mesleksel Islak k›yafetler ‹yatrojenik So¤uk kan veya intravenöz s›v› verilmesi Buzlu salin gastrik lavaj Periton dializi Hepatik yetmezlik Artm›fl kütanöz kan ak›m› Yan›klar Eritroderma (toksik epidermal nekroliz ve psöriazis dahil) Malnütrisyon Miyokardiyal infarktüs Nörolojik bozukluklar Santral [hipotalamik ve santral sinir sistemi (SSS) disfonksiyonu; not: hipotermi paroksismal olabilir] Anoreksiya nervosa Beyin tümörleri Serebrovasküler olaylar, paralizi, parezi Ensefalopati Hiperhidrozla giden epizodik spontan hipotermi (korpus kallozum agenezisi olanlar dahilShapiro sendromu) Kafa travmas› Di¤er hipotalamik lezyonlar (örn., ‹nfarktüs, orta beyin lezyonlar›, sarkoidozis) Parkinson hastal›¤› Uzam›fl kardiyopulmoner resüsitasyon Nöbet Spontan periyodik hipotermi (paroksismal hipotermi-neredeyse her zaman

3-B. Kilo Al›m›

61

hipotalamusun preoptik bölgesi hasar› bulgusuyla birlikte) Wernicke ensefalopatisi Periferal Diyabetik otonomik nöropati T1’in üzerinde spinal kord kesisi Pankreatit Uzam›fl cerrahi Solunum yetmezli¤i Sepsis fiok Üremi

1. Danzl DF. Hypothermia and frostbite, s. 122. Bkz. Bibliyografi, 1. 2. Yoder E. Disorders due to heat and cold, s. 628. Bkz. Bibliyografi, 5.

3-B. Kilo Al›m› Sigaray› b›rakmak Konjenital bozukluklar (ör. Prader-Willi sendromu ve psödohipoparatiroidi) Depresyon Hipotalamik doyma merkezlerinin bozukluklar› Ensefalit Travma Tümörler ‹laçlar Antidepresanlar Monoamin oksidaz inhibitörleri Selektif serotonin gerial›m inhibitörleri Trisiklik antidepresanlar Antiepileptikler Karbamazepin Gabapentin Valproat Antihistaminikler Antihipertansifler Alfa-adrenerjik blokörler Beta-adrenerjik blokörler Klonidin

Endokrin

Kaynaklar

62

3-B. Kilo Al›m›

Antipsikotikler Birinci jenerasyon antipsikotikler Haloperidol Loksapin Fenotiazinler ‹kinci jenerasyon (atipik) antipsikotikler Aripiprazol Klozaril Olanzapin Quetiapin Risperidon Glukokortikoidler (farmakolojik dozlarda) Yüksek aktiviteli antiretroviral tedavi Hipoglisemik ajanlar ‹nsülin Meglitinidler Sülfonilüreler Tiazolidinedionlar Megestrol asetat Oral kontraseptifler Progestasyonel ajanlar Endokrin bozukluklar Akromegali Cushing sendromu Hipotiroidi ‹nsulinoma Diabetes mellitus tedavisiyle Tirotoksikoz tedavisiyle Ekzojen obezite Artm›fl vücut s›v›s› (2-B’e bak›n›z) Kaynaklar 1. Jensen MD. Obesity,s. 1342-1343. Bkz. Bibliyografi, 5.

3-C. Kilo Kayb› Ankilozan spondilit Lateral hipotalamusun bilateral lezyonlar› (hipotalamik anoreksi) Azalm›fl g›da al›m›/malnütrisyon Abdominal anjin Yafll›l›¤a ba¤l› anoreksi Kronik/tekrarlayan bulant›/kusma

4

GASTRO‹NTEST‹NAL VE HEPAT‹K S‹STEM 4-A. Bulant› ve Kusma1 Santral Sinir Sistemi Bozukluklar› Artm›fl kafaiçi bas›nç Kafa travmas› Santral sinir sistem neoplazileri Menenjit, ensefalit Hidrosefali Psödotümör serebri Subaraknoid kanama Epidural/subdural kanama Reye sendromu Vestibüler ve orta kulak bozukluklar› Hareket hastal›¤› Benign pozisyonel paroksismal vertigo Meniere hastal›¤› Akustik nörinom Labirintit Kulak enfeksiyonlar› Göz hastal›klar› Glokom K›rma kusuru Göz travmas› Vasküler nedenler Migren bafla¤r›s› Migren benzerleri 115

116

4-A. Bulant› ve Kusma

Kokain nedenli bafla¤r›s› Serebral arterit Psikiyatrik nedenler Siklik kusma sendromu Psikojenik kusma Kendisinin indükledi¤i (anoreksiya, bulimia) Gizli kusma Erotik kusma fiartl› refleksler ‹laç mahrumiyeti Gevifl getirme sendromu Gastrointestinal Hastal›klar Mekanik intestinal obstrüksiyonu ‹nflamatuar Gastroözofagial reflü hastal›¤› Peptik ülser hastal›¤› Gastrit Alkalen gastrit Crohn hastal›¤› Eozinofilik gastroenterit Graft-versus-host hastal›¤› Pnömatozis intestinalis ‹ntestinal iskemi Gastrointestinal sarkoidoz Kitle etkisi Pankreatik psödokist Gastrointestinal sistem veya pankreotikobiliyer sistem karsinom/lenfomas› Abdominal karsinomatozis Duodenal hematom Geçirilmifl gastrik cerrahi Intussusepsiyon Enterosel Genitoüriner tümörlere ba¤l› d›fltan bas› Viseral a¤r› Yans›yan a¤r› Pankreatit Kolesistit Biliyer striktür Koledokolitiazis Apendisit Özofagus rüptürü/Boerhaave sendromu

4-A. Bulant› ve Kusma

117

Gebelik Gebeli¤in bulant›- kusmas› Hiperemezis gravidarum Gebeli¤in akut ya¤l› karaci¤eri Enfeksiyonlar Akut enfeksiyonlar (özellikle çocuklarda) Sistemik enfeksiyonlar ve sepsis Besin zehirlenmesi Bakteriyel/viral gastroenterit Helikobakter pylori enfeksiyonu Hepatit Epidemik kusma (Norwalk, Hawaii ajanlar, vs.) ‹ntestinal veya biliyer parazitik enfeksiyonlar Gastrik herpes, sitomegalovirüs (CMV) (immünkompromize kiflilerde) Edinilmifl immün yetmezlik sendromu (AIDS) Endokrin ve Metabolik Hastal›klar Diyabetik ketoasidoz Metabolik asidoz

G‹/Hepatik

Abdominal travma Peritonit Perforasyon Fonksiyonel barsak obstrüksiyonu Gastroparezi Diyabet Skleroderma Amiloidoz Metabolik Postoperatif (vagotomi sonras›) Postviral ‹diyopatik ‹laca ba¤l› (örn., narkotikler) Psödo-obstruksiyon Kronik idiyopatik intestinal psödo-obstrüksiyon Kolonik psödo-obstruksiyon (Ogilvie sendromu) Adinamik ileus Gastrik motilite bozukluklar› ‹ritabl barsak sendromu Nonülser dispepsi

118

4-A. Bulant› ve Kusma

Üremi Hiperkalsemi Hiponatremi Hipotiroidi Hipertiroidi Hiperparatiroidizm Adrenal yetmezlik Hipofiz adenomlar› Genitoüriner Hastal›klar Piyelonefrit Obstrüktif üropati Renal tafl Salpenjit Endometrit Endometriozis ‹laçlar Kemoteropötik ajanlar Antiaritmikler Antibiyotikler Antikolinerjik ilaçlar Kardiyak glikozidler (dijital) Ergot alkaloidleri Östrojen, oral kontraseptifler Teofilin Kolflisin Narkotikler ‹peka Potasyum klorür Toksinler Alkol Karbon monoksit Karbon tetraklorür A¤›r metaller Kanunen yasak ilaçlar Di¤er Nedenler Akut miyokard infarktüsü Konjestif kalp yetmezli¤i Radyasyon hastal›¤› Radyoterapi

5

GEN‹TOÜR‹NER S‹STEM 5-A. Hematüri Yalanc› Hematüri (Boyalar ve pigmentler) fieker pancar› G›da boyalar› Fenitoin Rifampin Piridium Üratlar Porfirinler Miyoglobin Serbest hemoglobin (intravasküler hemoliz) Renal Parankimal Nedenler Primer glomerülopati Postenfeksiyöz glomerülonefrit ‹nce bazal membran hastal›¤› ‹mmünglobulin A (IgA) nefropatisi (Berger Hastal›¤›) Membranoproliferatif glomerülonefrit Fokal glomerüloskleroz Kresentik glomerülonefrit Multisistemik ve kal›tsal hastal›klar Diabetes mellitus Lupus eritematozus Goodpasture sendromu 171

172

5-A. Hematüri

Poliarteritis nodoza, di¤er vaskülitler Endokarditler, flant nefritleri Hemolitik üremik sendrom, trombotik trombositopenik purpura Henoch-schönlein purpuras› Malign hipertansiyon Polikistik böbrek hastal›¤› Kal›tsal nefritler (Alport sendromu) Fabry hastal›¤› T›rnak-diz kapa¤› (Nail-patella) sendromu Di¤erleri Egzersiz Akut pyelonefritler Nefrolitiazis Renal kist Renal travma Renal neoplazi Koagülopati, trombositopeni Akut interstisiyel nefritler Analjezik nefropatisi Orak hücre hastal›¤› veya tafl›y›c›l›¤› Medüller sünger böbrek Lenfomatöz veya lösemik infiltrasyon Hidronefroz Okzalüri Vasküler anomaliler, intrarenal arteriovenöz fistül Akut ateflli hastal›klar (örn., malarya) Papiller nekroz Renal infarkt (akut renal arter t›kanmas›, renal ven trombozu) Hematürik bel-a¤r› sendromu Renal transplant rejeksiyonu Alt Üriner Sisteme Ait Nedenler Konjenital anomaliler (örn., üreterosel) Benign veya malign neoplaziler (mesane, üreter, prostat, üretra) Sistit, prostatit, üretrit Tafllar Travma Yabanc› cisimler Koagülopati Varisler (renal pelvis, üreter, mesane)

5-B. Poliüri

173

Radyasyon sistiti ‹laçlar (Özellikle siklofosfamid, antikoagülanlar) fiistozomiasis Genitoüriner tuberküloz Üriner Sistem D›fl› Nedenler Yak›n organlar›n neoplazilieri Divertikülitler Pelvik inflamatuar hastal›k Apandisit Kaynaklar 1. Cohen RA, Brown RS. Microscopic hematuria. N Engl J Med. 2003;348:2330-38 2. Koenig KG, Bolton WK. Clinical evaluation and management of hematuria and proteinuria, s. 815. Kaynakça 6’ya bak›n›z.

Santral Diabetes insipidus (3-U’ya bak›n›z) Renal Hastal›klar Konjenital nefrojenik diyabetes insipidus Kronik renal yetmezlik (özellikle tübülointerstisiyel hastal›k) Akut böbrek yetmezli¤inin diüretik faz› Postobstrüktif diürez, k›smi veya intermittan obstrüksiyon Hiperkalsemi Hipokalemi Orak hücre hastal›¤› veya tafl›y›c›l›¤› Multipl miyeloma Amiloidoz Sarkoidoz Sjögren sendromu Azalm›fl protein al›m› Osmotik diürez Kontrolü iyi olmayan diabetes mellitus Mannitol veya üre verilmesi ‹yotlu kontrast maddeler Hiperalimentasyon Tüp ile beslenmeler ‹laçlar Alkol Diüretikler



5-B. Poliüri

174

5-B. Poliüri

Lityum Demeklosiklin Metisilin Gentamisin Amfoterisin B Fenotiazinler Sulfonilüreler Fenitoin Propoksifen Metoksifluran Kolflisin Vinblastin Foskarnet Klonidin Norepinefrin Narkotik antagonistler Afl›r› su yükü Psikojenik polidipsi ‹ntravenöz s›v› tedavisi Maksatl› su tüketimi (örn., maratona haz›rlanma) ‹laçlara ba¤l› polidipsi (örn., fenotiazinler, antikolinerjikler) Kaynak 1. Berl T, Schrier RW. Disorders of water metabolism, s. 1. Kaynakça 1’e bak›n›z.

5-C. Proteinüri Benign/Fizyolojik Atefl Egzersiz Ortostatik Kontrast boya Genellikle Nefrotik Düzeyde Olmayan (
View more...

Comments

Copyright � 2017 SILO Inc.